طرفداری- خبر کوتاه بود و البته قابل پیش بینی، نفت تهران پس از مشکلات فراوان این چند سال بالاخره منحل شد. تیمی که پس از خصوصی سازی و عوض کردن مالکان بسیار دیگر نتوانست ابهت سابق خود را حفظ کند. تیم بازیکن سازی که روزگاری در لیگ قهرمانان آسیا یکی از خوب های ایران بود پس از مشکلات فراوان به لیگ دسته اول سقوط کرد و در نهایت منحل شد.
در پرونده امروز نگاهی خواهیم انداخت به باشگاه های ورزشی که در چند سال اخیر منحل شده اند:
نفت تهران
همین چند فصل پیش بود که نفت تهران می توانست در تبریز با پیروزی برابر تراکتورسازی به مقام قهرمانی لیگ برتر برسد. تیمی که بازیکنانی همچون امیری، بیرانوند و کمال کامیابی نیا را به خود دیده بود و در آسیا نیز حرف هایی برای گفتن داشت اما رفته رفته افت کرد و در نهایت به لیگ دسته اول سقوط کرد. پس از دو هفته حاضر نشدن در رقابت های لیگ دسته اول آنها به لیگ دسته سه سقوط کردند و بالاخره منحل شدند. پس از اینکه وزارت نفت از مالکیت این تیم سر باز زد، این تیم بین چند مالک خصوصی دست به دست شد و تنها کاری که آنها انجام دادند این بود که بدهی های تیم را افزایش دهند. از بازیکنان سابق تا سوپرمارکت محل از این تیم طلب داشتند اما این تیم بی صاحب تر از این حرف ها بود.
تیم بسکتبال مهرام
پرافتخار ترین تیم تاریخ لیگ برتر بسکتبال ایران با 6 عنوان قهرمانی در شهریور سال 1394 اعلام کرد که دیگر قصد حضور در لیگ برتر را ندارد. مهرام که روزگاری قطب اول والیبال ایران بود و مالکیت آن نیز برای شرکت مواد غذایی مهرام بود اعلام کرد که به علت اخلاف با فدراسیون بسکتبال قصد حضور در رقابت های بسکتبال را ندارد. مهرامی ها البته هم اکنون در رده های پایه بسکتبال خود را دارند.
پاس
پاس که روزگاری پس از پرسپولیس و استقلال قطعا سومین تیم قدرتمند فوتبال ایران بود و در آسیا نیز به مقام قهرمانی رسیده بود و بازیکنان بزرگی همچون جواد نکونام و آرش برهانی را به دنیای فوتبال معرفی کرده بود، به همدان واگذار شد و هیچ وقت پاس، پاس نشد. پاس به همدان رفت، به لیگ دسته اول سقوط کرد، روزهای بدی را پشت سر گذاشت و در نهایت به لیگ دسته سوم سقوط کرد و دیگر به نظر نمی رسد که بتواند کمر راست کند. پاس را می توان یک تیم نابود شده نامید. تیمی که قربانی مدیریت اشتباه دولت شد.
ابومسلم
تیمی که در سال 1349 تاسیس شد و در شرق کشور یک امپراطوری برای خود ایجاد کرد. ابومسل مشهد در سال هایی که در لیگ فوتبال ایران حضور داشت به کابوس استقلال و پرسپولیس تبدیل شده بود و این تیم ریشه دار خانه اول فوتبالیست های با استعداد مشهدی همچون خداداد عزیزی بود.
ابومسلم نیز قربانی سومدیریت شد و از یک سو مسائل مالی و از سوی دیگر دعوای قدرت میان مدیران استانی خراسان رضوی باعث شد که ریشه های این تیم ریشه دار کم کم بخشکد. از نکات جالب در مورد این باشگاه پرطرفدار اینب ود که حتی نام این باشگاه نیز با حاشیه هایی همراه بوده است.
صبا باتری
صبا باتری تیمی که زیر نظر وزارت دفاع بود و از سال 1380 رسما کار خود را آغاز کرد. صبایی ها در فصل 84-1383 موفق شدند که نایب قهرمان لیگ برتر شوند و در همان سال 84 نیز موفق به قهرمانی در رقابت های سوپرجام شوند. آن ها همچنین در فصل 85-1386 موفق به قهرمانی در جام حذفی ایران شدند. این تیم نیز همچون پاس با بذل و بخشش های دولت و مجلس به قم واگذار شد و نام آن به صبای قم تغییر یافت. در همان سال نیز تیم بسکتبال صباباتری منحل شد.
صبا، صبای سابق نشد اما اوضاع آنچنان بد نبود تا اینکه مدیریت ناکارآمد باعث شد که تیم افت کند و بالاخره در سال 1396 از لیگ برتر ایران سقوط کردند و یک سال بعد نیز از لیگ دسته اول سقوط کردند و به لیگ دسته دوم رسیدند. صبا پس از اینکه دو هفته در رقابت های لیگ دسته دوم حاضر نشد، دو لیگ دیگر نیز طبق قانون سقوط کرد و به لیگ استانی قم رسید و باید این تیم را نابود شده بدانیم. صبا نیز همچون پاس قربانی تصمیمات احساسی و خودسرانه شد.
تیم والیبال بانک سرمایه
بانک سرمایه در سال 1394 تصمیم گرفت که در لیگ برتر والیبال تیم داری کند. آن ها تیم والیبال بانک سرمایه را راه اندازی کردند که این تیم در سه فصل پیاپی موفق شد که قهرمان لیگ برتر والیبال ایران شود. بانک سرمایه همچنین دو بار نیز قهرمان والیبال جام باشگاه های آسیا شد و تیم والیبال بانوان این تیم نیز موفق به کسب قهرمانی در لیگ برتر شد. اما ناگهان مسئولان بانک سرمایه تصمیم گرفتند که در اوج خداحافظی کنند و در سال 1396 تصمیم به انحلال تیم های خود گرفتند. دلیل این انحلال مشخص نبود اما گفته می شود برای کاهش هزینه های بانک سرمایه، مدیران این بانک تصمیم گرفتند که سرمایه گذاری های خود در ورزش را قطع کنند. بانک سرمایه در دوران حضور افتخارات زیادی برای والیبال ایران کسب کرد و تیم خوبی را ساخته بود و قطعا ظرفیت بالایی داشت برای والیبال ایران اما با تصمیم مدیرانش به انحلال کشیده شد.
راه آهن
یکی از نخستین باشگاه های ورزشی ایران که در سال 1316 تاسیس شد. راه آهن شاید هی وقت قدرت اول فوتبال ایران نبوده است اما همیشه از این تیم به عنوان تیمی ریشه دار و بازیکن ساز یاد می شود. این تیم سابقه حضور در فینال جام حذفی را نیز دارد و در لیگ برتر نیز همیشه جزو تیم های رتبه های میانی جدول بوده است. آن ها بالاخره در سال 1395 سقوط کردند و دوران بد راه آهن آغاز شد. این تیم که توسط محمدحسن انصاری فرد از تهران به شهر ری منتقل شد تا جلوی انتقالش به سایر شهرستان ها گرفته شود توسط چندین مالک خصوصی به خصوص متهم اقتصادی معروف یعنی بابک زنجانی دست به دست شد و در نهایت تیم راه آهن با سابقه فوق العاده زیاد به سوی نابودی حرکت کند و حالا باید در لیگ های پایین تر به دنبال نام این تیم گشت.
این تیم ها تنها بخشی از تیم ها و باشگاه های بزرگی بودند که یا منحل شدند یا به سوی نابودی رفتند. تیم های بسیاری از جمله شیرین فراز کرمانشاه، گهر درود، مس سرچشمه، شهید قندی یزد و بسیاری از تیم ها چه در فوتبال و چه در سایر رشته ها به علت مشکلات متنوع از جایگاه اصلی خود فاصله گرفته اند یا نابود شدند.
این پرونده را می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که اصلی ترین دلیل نابودی تیم های ورزشی تصمیمات اشتباه دولت بوده است که بسیاری از این تیم ها به خاطر واگذاری به شهرهای مختلف یا تصمیماتی از جمله انتخاب افراد ناشایست در راس مدیریت تیم باعث ضعیف شدن آن ها شده است و در رده بعد نیز خصوصی سازی اشتباه باعث نابودی یک تیم شده است. بدون اینکه از مالک جدید تیم مطمئن شوند تیم را به او تحویل می دهند و تیم حالا یک مالک دارد که نه ثروتش کافی است و نه مدیریتش خوب است و در نهایت تیم با بدهی و مشکلات زیاد روبرو می شود. بهتر است دولت از گرفتن تصمیمات احساسی در مورد تیم ها خودداری کند و بعد در صورت خصوصی سازی تیم را به مالکی بدهد که بتواند از پس باشگاه بر بیاید و چند روز دیگر تیم را به نابودی نکشاند.