نقطه عطف نرخ برابری ریال - دلار در سال 97
چند نفر از دوستان نگران جهش قیمتی دلار بر اساس پیشگوئی های 40 هزار تومانی برخی اقتصاد دانان کشور و هیجانات بازار ارز حول حوش تاریخ ترامپی 15 آبان( مرحله دوم تحریمها) بودند. متاسفانه تحلیلهای بدون مبانی کافی برخی صاحبنظران اقتصادی نیز بر جو نگرانی و هیجانات عامه مردم افزوده است.
به این دوستان عرض کردم:
1- کل نقدینگی کشور الان حدود 1600 هزار میلیارد تومان (ه.م.ت)گزارش شده است،
2- دو مورد حدی زیر را در نظر بگیرید: الف) کل نقدینگی کشور با نرخ دلار 15000 تومان و با حدود 106 میلیارد دلار سرمایه دلاری قابل جمع آوری است؛ آنچنانکه ریالی دست ملت باقی نماند و برای خرید روزانه خود مجبور باشند دلار به سوپر مارکت و راننده تاکسی ارائه دهند!
توان ذخایر ارزی کشور خیلی بیشتر از 106 میلیارد دلار است؛ اما تامین اسکناس دلار و رفتارهای احتیاطی بلند مدت با ذخایر ارزی، مانع رفتار فعالانه بانک مرکزی در عرضه ارز است. در هر کشور دیگری هم اینقدر تقاضا برای اسکناس دلار ایجاد شود با محدودیت عرضه اسکناس و افزایش حباب گونه قیمت ارز مواجه میشود.
تصور کنید که اگر میشد بجای اسکناس دلار، کارتهای بانکی با موجودی قابل گردش به دلار به مردم تحویل داده شود، کلی از این هیجانات میخوابید و حتی با شرایط پرداخت سود بالای 20 درصد به مانده حسابهای ریالی و سود حدود 4 درصد به مانده حسابهای دلاری در بانکها، مردم هجوم میآورند برای فروش دلار!
ب) همین مورد حدی را با سکه هم میتوان تحلیل کرد. کل 1600 ه.م.ت نقدینگی بر اساس هر سکه 4.5 میلیون تومان با 356 میلیون سکه یا حدود 2850 تن طلا ( هر سکه 8 گرم) قابل جمع آوری است؛ به طریقی که مردم مجبور باشند برای خریدهای روزانه سکه طلا خرد کنند!
3- بین این دو تحلیل حدی واقعیات آماری گردش پولی و نقل و انتقالات مالی کشور قرار دارد: بخش زیادی از فشار نقدینگی موجود جذب بازارهای دلار و سکه و خودرو و مسکن و...حتی اجناسی مثل پوشاک شده است.
با حجم نقدینگی قابل کنترل جاری، تحمل برابری دلار - ریال نمی تواند خیلی فراتر از قیمتهای موجود مثل 15000 تومان دوام داشته باشد؛ ای بسا با اقدامات فعالانه بانک مرکزی و مثبت شدن انتظارات در فضای سیاسی کشور، نرخ برابری دلار-ریال تا حد نرخ نیمائی و حتی کمتر ( بین 7 تا 8 هزار تومان ) قابل ریزش باشد.
به نظر نقطه عطف نرخ دلار در سال 97 نزدیک است، شاید تا تاریخ ترامپی 15 ابان حتی بین 15 تا 20 هزار تومان هم به دلیل حملات سفته بازی خریداران اسکناس دلار و یورو و محدودیت عرضه اسکناس ارزهای خارجی، این نرخها نوسان کنند، اما قطعا در نیمه دوم سال 97 نرخ دلار از نقطه عطف حبابی سفته بازانه، به سوی نرخهای نیمائی یا معاملات واقعی مذکور مسیر بازگشتی را خواهد پیمود؛
این مسیر بازگشت میتواند با یک احوالپرسی احتمالا تصادفی مقامات در امریکا، مثبت بودن نتیجه دادگاه لاهه به نفع ایران، تصویب لوایح مرتبط با FATF در مجلس در روزهای پیش رو خیلی سریع و حتی غافلگیر کننده هم باشد.
کسانیکه روی دلار سرمایه گذاری کرده اند و ناراحتی قلبی هم دارند خیلی مواظب باشند.
