طرفداری- یکی از مشکلات اساسی ورزش از سده ها و حتی قرن های پیش، مشکل دوپینگ بوده است. مواد نیروزایی که سبب برتری بر حریف می شوند اما در شرایطی نا برابر. سال هاست که نهای های ذی ربط به دنبال کاهش این مسئله هستند و از اواخر قرن گذشته گام های مهمی برای این قضیه برداشته شد.
موادی چون استروئید ها و آمفتامین از مشهور ترین این دارو ها و هورمون ها هستند. نگاهی کرده ایم به مهم ترین تصمیمات و اتفاقات در زمینه دوپینگ و مبارزه با آن. این موارد گرفته شده از یادداشتی در وبسایت sportsanddrugs است.
برای مطلاب بیشتر ویترین مطالب سلامت و تندرستی طرفداری را دنبال کنید.
ریشه کلمه دوپینگ از یونان باستان گرفته شده است و در آن زمان به مایعی گفته می شد که سبب افزایش انرژی و حالت خوشی می شد. ورزشکاران المپیک باستان هم از آن استفاده می کردند.
رم باستان
ورزش و جنگ گلادیاتور ها در رم باستان بسیار محبوب بود و هزاران نفر برای نگاه کردن به آن جمع می شدند. برای تقویت اسب ها در آن زمان از مواد الکی به نام هیدرومل استفاده می شد تا سریع تر بدوند و خود گلادیاتور ها نیز از موادی برای اینکه دیرتر خسته شوند، استفاده می کردند.
المپیک مدرن
از سال 1904 که المپیک مدرن آغاز شد. ورزشکاران خصوصا دونده های ماراتون از موادی چون استرکنین، کافئین، هروئین و مواد مشابه بسیار استفاده می کردند که گاه دوز شدید آن ها، سبب به در آستانه مرگ قرار گرفتن آن ها می شد.
1928
اولین قوانین ضد دوپینگ و بازدارنده استفاده از مواد نیروزا در این سال توسط کمیته بین المللی المپیک امروزی ایجاد شد.
1940 و نازی ها
یکی دیگر از موارد استفاده از مواد نیروزا، در طول جنگ جهانی بود. گشتاپو و نیرو های آلمان نازی از مواد استروئیدی و تستسترون برای افزایش قوای جسمانی استفاده می کردند. عوارض زیاد این دارو ها بعد ها با خودکشی، افسردگی و نقص های جسمانی مشخص شد.
جنگ جهانی دوم
نیرو های انگلیسی، آمریکایی و ژاپنی به جای موادی چون کوکائین رو به استفاده از موادی آوردند که به شکل قرص بود و به راحتی در طول جنگ قبل حمل و مصرف بود. آمفتامین یکی از آن مواد بود. در طول دهه 50 ورزشکاران المپیکی روبه استفاده از همین مواد و قرص های مورد استفاده در جنگ جهانی دوم آوردند.
تابستان 1960
اولین جان باخته در المپیک ها به خاطر سومصرف مواد نیروزا در المپیک 1960 رم بود. دوچرخه سوار دانمارکی که در طول مسابقه تایم تریل 100 کیلومتر با ضربه به جمجمعه اش جان باخت اولین قربانی بود. کالبدشکافی اما نشان داد که مرگ او به علت سومصرف یکی از مشتقات آمفتامین بوده است. پیش از این گمان بر این بود که بر اثر گرمای هوا درگذشته است. اولین فرد جان باخته در المپیک ها نیز در سال 1912، دونده ماراتون بود. اما مرگ او بدون دخالت مواد نیروزا بوده است و به علت گرما درگذشته است.
1967
اولین قربانی مواد نیروزا در توردو فرانس. دوچرخه سوار بریتانیایی تامی سیمپسون بود. او تعداد زیادی قرص آمفتامین مصرف کرده بود و در حین مرحله سیزدهم این طور به ناگهان جان باخت. مرگ او فشار های زیادی را بر مسئولین برگزاری تورنمنت های جهانی وارد کرد تا قوانین مناسبی برای این جلوگیری از دوپینگ ایجاد کنند.
1968
اولین تست دوپینگ رسمی توسط یک سازمان مربوطه که IOC بود در المپیک زمستانی سال 1968 در فرانسه گرفته شد.
اکتبر 1968
اولین نفری که به صورت جدی مورد تنبیه کمیته المپیک قرار گرفت، ورزشکاری سوئدی بود. او به علت مصرف بیش از اندازه الکل از مسابقات کنار گذاشته شد یا دیسکالیفه شد. این ورزشکار سوودی برنده مدال برنز رزشته پنجگانه نیز شده بود.
1972
اولین تست کامل و همه جانبه دوپینگ توسط IOC در المپیک 1972 به عمل آمد.
1975
به صورت رسمی و برای اولین بار استروئید آنابولیک و مشتقات استروئید نظیر تستسترون وارد لیست مواد ممنوعه جهانی شد.
1988
دونده کانادایی در المپیک 1988 برنده مدال طلا شد. بن جانسون اما پس از اینکه تست استنازولش(استروئید انابولیک) مثبت اعلام شد، مدال طلا را از دست داد و مدالش پس گرفته شد.
2 دسامبر 1991
این تاریخ برملا شدن حقایق تلخی را برای آلمان شرقی در پی داشت. در این تاریخ 20 تن از مربیان شنای این کشور سابق، تایید کردند که یک سیستم منظم برای دوپینگ با استروئید در این کشور به مدت 20 سال فعالیت می کرده است.
می 1992
لیل الزادو که بازیکن سابق NHL بود در سن 43 سالگی به علت سرطان مغز درگذشت. علت سرطان او دو دهه استفاده از مواد نیروزایی چون استروئید و HGH بوده است.
10 نوامبر 1999
به صورت رسمی نهادی برای مبارزه جدی با دوپینگ تاسیس شد. نام آن سازمان WADA بود. World Anti Doping Agency
سال 2002
یکی از دکتر های پیشگام در زمینه دوپینگ ورزشی، دکتر دان کاتلین، در این سال موفق به شناسایی یکی از مشتقات استروئیدی شد. این دارو دوپینگ محصوب می شود اما تا آن سال پزشکان و مسولین قادر به شناسایی این دوپینگ در تست ها نبودند. دکتر کاتلین این ماده را از تست ادرار تشخیص داد. نام این ماده نوربولتون بود.
سال 2002
در 28 می همان سال یکی از سرشناس ترین بازیکنان بیسبال آمریکا، کن کامیتی در مورداستفاده از مواد نیروزا و حتی کوکائین در لیگ بسیبال آمریکا گفت. او گفت 50 درصد بازیکنان از چنین موادی استفاده می کنند. او خود نیز استفاده خودش از این مواد را تایید کرد. او در سال 1996 به عنوان ارزشمند ترین بازیکن بیسبال این لیگ انتخاب شده بود. وی در سن 41 سالگی به علت حمله قلبی درگذشت و پزشکان استفاده از این قبیل مواد را در مرگ او تاثیر گذار دانستند.
آپریل 2003
پرده از یک فساد بسیار گسترده کمیته ضد دوپینگ آمریکا برداشته شد. بر طبق 30 هزار صفحه مدارک منتشر شده در آن سال، 100 ورزشکار آمریکایی که در میان آن ها نام 15 برنده مدال های المپیکی نیز به چشم می خورد، مرتکب دوپینگ شده بودند که با پا درمیانی های داخلی و طی یک پروسه فرجام خواهی بی سر و صدا و داخل نهادی این موضوع مسکوت مانده بود. نام ورزشکارانی چون دیو شولتز که در رشته کشتی در المپیک برنده مدال شده بود هم دیده می شد.این پرونده ها مربوط به سال های 1988 تا 2000 است.
نوامبر 2003
در یکی از تاریخی ترین اتفاقات قرن جدید، دونده شهیر بریتانیایی به علت مثبت اعلام شدن تست دوپینگش با استروئید تی اچ جی، دو ال از فعالیت های ورزشی و مادام العمر از حضور در المپیک محروم شد.دواین چمبرز، که به همراه بریتانیا در سال 2002 برنده مدال نقره 4 در صد متر بازی های جهانی شده بود صاحب رکورد 9.87 ثانیه در دوی صد متر نیز بود که این رکورد او نیز معلق گردید و مدال نقره آن تیم بریتانیا نیز از آن ها گرفته شد.
اکتبر 2004
رییس جمهور وقت آمریکا، بوش، دستور مبارزه گسترده با دارو ها و دوپینگ های استروئیدی را صادر کرد. این دستور در پی افزایش شدید مصرف چنین موادی در ورزش بیسبال آمریکا صورت گرفت. در این بین دارویی چون آندروستندیون، وارد لیست دارو های ممنوعه شد و خرید بسیاری از دارو های دارو استروئید بدون نسخه پزشک ممنوع شد.
سال 2004
وادا، یکی از قوانین عجیب خود در آن زمان را لغو کرد. در آن زمان استفاده زیاد از قهوه یا کافئین جزو دوپینگ حساب می شد. اگر کافئین موجود در خون بیش از 12 میگرو گرم در هر میلی لیتر بود. چیزی معادل 8 لیوان قهوه. در آن سال مشخص شد که میزان زیاد کافئین نه تنها سبب افزایش بازده نمی شود بلکه آن را کاهش هم می دهد. نکته دیگر این است که بدن ورزشکاران مختلف در متابلوزیه کردن کافئین با ریتم و آهنگ مختلفی عمل می کند.
سال 2006
اولین بازیکن هاکی در لیگ آمریکا ملقب به NHL از حضور در بازی های ملی به علت استفاده از نوران درسترون، محروم شد. او اما از حضور در بازی NHL محروم نشد. رییس وقت وادا، مسئولین این لیگ را به علت این تصمیم که آن را جدی نبودن در تنبیه بازیکن خواند، مورد سرزنش و نقد قرار داد.
فوریه 2006
شاید یکی از بدشناس ترین ورزشکاران محروم شده در سال های اخیر، زک لوند، ورزشکار رشته سورتمه سواری آمریکا باشد. او شب قبل از افتتاحیه المپیک زمستانی تورین در سال 2005، قرص افزایش رشد مو مصرف کرده بود که در آن ماده فیناستراید وجود داشت و تست او مثبت اعلام شد. این ماده تنها 4 سال در لیست مواد ممنوعه وادا حضور داشت و در سال 2009 از این لیست حذف شد. محرومیت این ورزشکار نیز یک سال بود.
دسامبر 2006
رییس جمهور وقت آمریکا، بوش، دستور کنترل دوپینگ از طریق تغییرات و کمک های ژنتیکی را در 29 دسامبر 2006 به صورت رسمی اعلام کرد. وادا در سال 2003 نی زبه صورت جدی این امر را ممنوع کرده بود.
سال 2007
فلوید لندیس، دوچرخه سوار تیم پانوک که در سال 2006 برنده تور دو فرانس با اختلافی 8 دقیقه ای شده بود دو تست A و B او مثبت اعلام شد و دو سال از فعالیت محروم شد. مدال طلای او نیز در تور دو فرانس پس گرفته شد تا اولین ورزشکار در 103 سال گذشته این تور باشد که به خاطر دوپینگ مدالش را از دست می دهد. در تست های او سطح تستسترون بیش از حد مجاز بود.
اکتبر 2007
ماریون یونس، ورزشکار زن مشهور دو و میدانی در این سال بازنشسته شد و در طی نامه ای از دوستان و خانواده خود به خاطر استفاده از مشتقات استروئید در المپیک 2000 سیدنی عذر خواهی کرد. او سال 2008 به علت دروغ گفتن به قاضیان در دادگاه به شش ماه حبس محکوم شد.
نوامبر 2007
در طی یک تحقیق در دانشگاهی در آلمان از 52 ورزشکار آلمانی که در دهه 70 و 80 میلادی بدون اطلاع از عوارض استروئید و مشتقات آن، از این ماده استفاده کرده بودند، مشخص شد که یک چهارم آن ها دچار نوعی از سرطان هستند و یک سوم این گروه به خودکشی فکر کرده اند یا دست به انجام آن زده اند. ریس سقط جنین یا متولد شدن نوزاد به صورت مرده در این افراد 32 برابر افراد عادی کشور آلمان بود. از 69 نوزاد متولد شده(زنده به دنیا آمده) از این افراد 7 تای آن ها دچار مشکلات فیزیکی جدی بودند و 4 نوزاد نیز به شدن دچار مشکلات ذهنی بودند.بیش از یک چهارم کودکان دچار آلرژی بودند و 23 درصد آنان نیز به بیماری آسم دست و پنجه نرم می کردند.
نوامبر 2007
مارتینا هینگیز، تنیسور زن شماره یک سابق جهان و برنده 5 گرند اسلم پس از مثبت اعلام شدن نمونه های A و B اش به علت مصرف کوکائین برای همیشه از دنیا تنیس خداحافظی کرد.
دسامبر 2007
سناتور جورج میشل پرده از یک تحقیق 20 ماهه در مورد استفاده از استروئید و دوپینگ گسترده در MLB یا لیگ بیسبال آمریکا برداشت و از دوپینگ گسترده در این ورزش در آمریکا خبر داد. نام 89 ورزشکار در آن لیست به چشم می خورد.
2008
فدراسیون بین المللی روئینگ، کلیه تیم های روسیه را به مدت یک سال از شرکت در هر مسابقه ای محروم کرد. علت هم مثبت بودن تست 9 ورزشکار این رشته در طی 12 ماه بود.
جولای 2008
مشخص شدن دوپینگ 7 ورزشکار زن روسیه قبل از المپیک پکن. 5 نفر از این ورزشکاران باید در المپیک حاضر می شدند.
اکتبر 2008
اولین محرومیت و جریمه به خاطر دوپینگ در MLS آمریکا. 9 سال پس از آغاز به کار سازمان ضد دوپینگ در این لیگ، دروازه بان و مدافع تیم نیویورک رد بولز به علت استفاده از مواد نیروزا جریمه شدند. جریمه شامل جریمه نقدی و 10 جلسه محرومیت بود.
دسامبر 2008
NASCAR که سازمانی مربوط به مسابقات ماشین است تصمیم گرفت به صورت جدی از رانندگان تست های مربوطه را بگیرد.
2009
مایکل فلپس شهیر نیز از دوپینگ و اثرات آن به دور نبوده است. پس از انتشار تصویری از فلپس در حال استعمال ماریجوانا، وی سه ماه از شرکت هرگونه مسابقاتی محروم شد، او برنده 14 مدال المپیک در آن زمان بود و 23 سال سن داشت.
آپریل 2009
تست دوپینگ دوچرخه سوار آمریکایی، تیلر همیلتون مثبت اعلام شد. تست DHEA او مثبت بود. این ماده نیز از مشتقات استروئید است و وی مجبور شد در سن 38 سالگی برای همیشه دوچرخه اش را کنار بگذارد.
آگوست 2009
راشرد لوئیز، بسکتبالیست تیم اورلاندو مجیک نیز به علت پیدا شدن مواد ممنوعه در خونش 10 جلسه محروم شد.
2010
دیدار بوکس پر سر و صدای فلوید می ودر و مانی پاککیائو به علت این که حاضر نشدند در تست های مربوط به دوپینگ شرکت کنند، لغو شد. پیش بینی می شد برنده چیزی حدود 25 میلیون دلار جایزه بگیرد.
2010
می 2010، فلوید لندیس که پیش از این در مورد دوپینگش صحبت شد در طی مصاحبه ای اعلام کرد که در بیشتر دوران حرفه ای اش از مواد نیروزا استفاده می کرده است.
2011
در طی جام جهانی زنان، پنج بازیکن تیم ملی کره شمالی تست دوپینگشان مثبت شد. آن ها اعلام کردند که استروئید به صورت اتفاقی و طی یک امر درمانی سنتی چینی توسط ماسک وارد بدن آن ها شده است.
2012
آلبرتو کونتادور، دوچرخه سوار شهیر اسپانیایی که در سال 2010 برنده توردو فرانس شده بود، پس از مدت ها کش و قوس در نهایت محکوم شد و دو سال هم محروم شد و مدال طلای تور دو فرانس او نیز پس گرفته شد.
آگوست 2012
یکی از پیچیده ترین پرونده های دوپینگ تاریخ ورزش در نهایت بسته شد. پرونده دوچرخه سوار مشهور، لانس آرمسترانگ در نهایت با عدم فرجام خواهی و سکوت او بسته شد. با مدارک به دست آمده و عدم فرجام خواهی و شهادت تعداد زیادی از هم تیمی های سابق او، تمام عناوین او از جمله 7 قهرمانی تور دو فرانس از سال 1998 به بعد از او گرفته شد.
نوامبر 2015
پرده از دوپینگ بسیار گسترده و سیستماتیک در ورزش دو و میدانی روسیه برداشته شد که عواقب بسیار سختی برای این کشور در پی داشت از جمله آن ها می توان به عدم حضور این رشته روسیه در المپیک 2016 برزیل اشاره کرد. نام 68 ورزشکار روسی در این بین به چشم می خورد.
2016
ماجرای دوپینگ ماریا شاراپووا، تنیسور برجسته زن روس سر و صدای زیادی به پا کرد. او از ماده ملدونیوم برای دوپینگ استفاده کرده بود.
مطالب مربوط به دوپینگ و مکمل
بهترین مکمل های بدنسازی برای سال 2017
مکمل های ورزشی , مفید یا مضر؟
سلامت و تندرستی؛ معرفی 6 مکمل قوی برای ورزشکاران واقعی
مصرف مکمل رسوراترول تاثیر ورزش را خنثی میکند
از «هیکلهای گلدونی» تا «ناهنجاریهای عصبی»
