ژاویر هرناندز کروز (به اسپانیایی: Xavier Hernández Creus) (زادهٔ ۲۵ ژانویه ۱۹۸۰ در تراسا)، معروف به ژاوی بازیکن باشگاه السد قطر و سابق تیم ملی فوتبال اسپانیا است.
او در تیم ملی اسپانیا نقش هافبک مرکزی را داشت.
ژاوی از سن ۱۱ سالگی در بارسلونا بوده است. او اولین بازی خود برای تیم بارسلونا را در ۱۸ اوت ۱۹۹۸ و مقابل مایورکا انجام داده‌است. او از آن زمان در ۸۲۵ مسابقه شرکت کرده و ۸۷ گل زده‌است. ژاوی اولین بازیکن بارسلونا است که بیش از ۱۵۰ بازی بین‌المللی را در کارنامه دارد.
از سال ۲۰۰۰ تاکنون ژاوی 133 بازی ملی داشته و به همراه تیم یورو ۲۰۰۸، جام جهانی ۲۰۱۰ و یورو ۲۰۱۲ را از آن خود کرده‌است. در یورو ۲۰۰۸ او بهترین بازیکن جام خوانده شد. ژاوی ۵ بار نامزد بهترین فوتبالیست جهان شده و ۳ بار در سال‌های ۲۰۰۹، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ عنوان سومی بهترین بازیکن جهان را دریافت کرده‌است. او ۴ بار توسط فدراسیون بین‌المللی تاریخ فوتبال (IFFHS)به عنوان بهترین بازی ساز فوتبال شناخته شده‌است. ژاوی ۵ بار در تیم سال اروپا حضور داشته ۲۰۰۸٬۲۰۰۹٬۲۰۱۰٬۲۰۱۱٬۲۰۱۲. در ۲۰۱۱ او دومین بازیکن برتر اروپا شد.
اوایل زندگی
ژاوی که در تراسا، بارسلون، کاتالونیا به دنیا آمده، محصولی از آکادمی فوتبال بارسلونا، لاماسیا است که از سن ۱۱ سالگی جز ثابتی در تیم بارسلونا بوده‌است. پدرش گواگیم بازیکن اسبق تیم فوتبال سابادل بوده‌است. ژاوی که در تیم آکادمی راه خود را مشخص کرده عضوی کلیدی از تیم یوردی گونزالو در بارسونا ب بود که از به دستهٔ دومی راه یافتند.
تیم‌های باشگاهی
ژاوی از سن ۱۱ سالگی در بارسلونا حضور داشت و ۲۴ سال برای این محبوب بازی‌های خوبی را به نمایش گذاشت او قهرمانی‌های زیادی را کسب کرد که بیشتر ان‌ها مربوط به زمانی بود که پپ گواردیولا در این تیم حضور داشت؛ از جمله ۶ قهرمانی متوالی در دوسال حضور گواردیولا.
برخی از هواداران به دلیل حالت خاص موهای سر او به وی لقب (مو آناناسی) را می‌دهند.
او سرانجام در بازی که مقابل دپورتیولاکرونیا داشت و بازی هم مساوی داشت با جام قهرمانی که کسب کرد با اشک‌های فراوان دور زمین کمپ‌نو را زد و برای همیشه از نیوکمپ رفت تا بازی اش را درتیم السد قطر تمام کند.
تیم‌ملی
ژاوی توانایی زیادی در پاس دهی و بازی خوانی دارد و در تیم ملی هم در تورنمنت‌های زیادی شرکت کرده‌است:المپیک ۲۰۰۰، جام جهانی ۲۰۰۲، یورو ۲۰۰۴، جام جهانی ۲۰۰۶، یورو ۲۰۰۸، جام جهانی ۲۰۱۰ و یورو ۲۰۱۲. و جام جهانی ۲۰۱۴
یورو ۲۰۰۸
بعد از بازی فینال که با برتری ۱–۰ اسپانیا بر آلمان همراه بود، ژاوی برترین بازیکن آیت تورنمنت انتخاب شد. ژاوی در این تورنمنت برترین هافبک بود، دفاع و تکل، شکل دهی حمله و پاس‌های زیاد او منجر به دومین قهرمانی اسپانیا در این تورنمنت بعد از قهرمانی در یورو ۱۹۶۴ بود. اندی روکسبورگ رئیس کمیتهٔ تاکتیکی و تکنیکی یوفا در مورد انتخاب ژاوی گفت: «ما ژاوی را برگزیدیم چونکه کلمه‌ای به نام سبک فوتبال اسپانیا را مشخص کرد. او در بازی روان بود و با کنترل، پاس دهی و باز کردن فضا برای اسپانیا زمینه را برای قهرمانی اسپانیا فراهم کرد».
در نیمه نهایی او گل اول اسپانیا را به روسیه زد بازی که در نهایت با برتری ۳–۰ اسپانیا به پایان رسید.
در فینال هم او توپ را هدایت کرد و به سمت زمین آلمان‌ها برد و با پاس به فرناندو تورس بازی را بر آلمان‌ها تمام کرد.
جام جهانی ۲۰۱۰
ژاوی جزئی از لیست ۲۳ نفرهٔ تیم ملی اسپانیا بود و این تورنمنت با قهرمانی اسپانیا به پایان رسید. ژاوی در این تورنمنت ۶۶۹ پاس داد که از این میان ۵۹۹ پاس سالم داشت یعنی ۹۰ درصد پاس سالم.
ژاوی در این تورنمنت ۸۰٫۰۲ کیلومتر دوید یعنی در هر مسابقه ۱۱٫۵ کیلومتر و در فینال ۱۵ کیلومتر دوید.
در یک شانزدهم نهایی و در مقابل پرتغال ژاوی پاس گل را به داوید ویا داد و در دقیقهٔ ۶۳ سبب برتری ۱–۰ مقابل پرتغال شد. داوید ویا توپ را با پای چپ زد و توپ پس از برخورد به ادواردو با شوت پای راست خود داوید ویا وارد دروازه شد.
در نیمه نهایی و در مقابل آلمان ژاوی ضربهٔ کرنری را زد که با ضربهٔ سر پویول به گل تبدیل شد. بازی که با پیروزی ۱–۰ مقابل آلمان به پایان رسید.
یورو ۲۰۱۲
«پم، پم، پم» ژاوی صدای پاس بین او و اینیستا را این‌گونه توصیف کرده‌است.
در بازی‌های گروهٔ C، و در مقابل ایرلند ژاوی رکورد بیشترین پاس رد و بدل شده در این تورنمنت‌ها را شکست. ۱۳۶ پاس (۱۲۷ پاس صحیح و ۹۴درصد پاس درست). رکورد قبلی مربوط به رونالد کومان بود که در یورو ۱۹۹۲ و در بازی هلند و دانمارک به ثبت رسیده بود. ژاوی و اینیستا ۲۲۹ پاس دادند که بیشتر از پاس‌های رد و بدل شدهٔ ۱۱ نفر ایرلندی‌ها بود.
در فینال که با برتری ۴–۰ مقابل ایتالیا بود، ژاوی ۲ پاس گل داد یکی به یوردی آلبا و دیگری به فرناندو تورس و به این ترتیب تنها بازیکنی لقب گرفت که در دو فینال یورو پاس گل داده‌است. با قهرمانی در این تورنمنت ژاوی موفقترین بازیکن تاریخ تیم ملی اسپانیا شد، افتخاری که قبلاً مشترکاً بین ژاوی و پویول بود و چون پویول این جام را به خاطر مصدومیت از دست داد، ژاوی به پر افتخارترین بازیکن تاریخ اسپانیا تبدیل شد.
ژاوی مقابل تیم ملی سوئد در جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۸
سبک بازی
ژاوی یکی از بهترین بازیسازهای نسل خود یا شاید بهترین بازیساز در طول تاریخ فوتبال باشد. توانایی ژاوی متکی بر پیدا کردن و بهره‌وری از فضا است. خود ژاوی در این مورد می‌گوید «این چیزی است که من انجام می‌دهم، نگاه برای پیدا کردن فضا. هر روز. من همیشه نگاه می‌کنم تا فضایی پیدا کنم». ژاوی دید و بازی خوانی عالی، پاس‌های دقیق نقطه‌ای و توانایی کنترل توپ در سطح جهانی است که به او این اجازه را می‌دهد که در جریان بازی توپ از دست نرود. توانایی ژاوی در کنترل بازی به او لقب عروسک استاد را داده‌است. توانایی منحصربه‌فرد دیگر در بازی ژاوی چرخش‌های هوشمندانه و زیبای اوست که مداوما تکرار می‌شود و بازی را از روزنه‌های بسته به فضاهای بازتر منتقل می‌کند.
جوایز و افتخارات
ردهٔ باشگاهی
لالیگا(۸): ۹۹–۱۹۹۸، ۰۵–۲۰۰۴ ،۰۶–۲۰۰۵ ،۰۹–۲۰۰۸ ،۱۰–۲۰۰۹ ،۱۱–۲۰۱۰ ،۱۳–۲۰۱۲، ۲۰۱۴–۲۰۱۵
سوپر کاپ اسپانیا(۶): ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۹، ۲۰۱۰، ۲۰۱۱، ۲۰۱۳
جام قهرمانان باشگاه‌های اروپا(۴): ۲۰۰۵–۰۶، ۲۰۰۸–۰۹، ۲۰۱۰–۱۱، ۲۰۱۴–۱۵
جام حذفی اسپانیا(۳): ۲۰۰۸–۰۹، ۲۰۱۱–۱۲، ۲۰۱۴–۱۵
سوپرکاپ اروپا(۲): ۲۰۰۹ ،۲۰۱۱ ;
جام قهرمانی باشگاه‌های جهان:۲۰۰۹ ،۲۰۱۱ ;
تیم ملی
جام قهرمانی جوانان جهان:۱۹۹۹
مدال نقرهٔ المپیک تابستانی: ۲۰۰۰
جام قهرمانی یورو :۲۰۰۸ ،۲۰۱۲
قهرمانی جام جهانی ۲۰۱۰.
او در ۲۳ می ۲۰۱۵ در بازی مقابل دیپورتیو لاکرونیا که با تساوی ۲–۲ به پایان رسید آخرین بازی برای بارسلونا در لالیگا را انجام دادو جام قهرمانی برای بیست وسومین باربه بارسلونارسید. او بعد از فینال کوپا دل ری مقابل ویارئال و فینال چمپیونز لیگ مقابل یوونتوس به باشگاه السد قطر پیوست.
خداحافظی از بارسلونا
ژاوی در سال ۲۰۱۵ در فینال جام باشگاه‌های اروپا، آخرین بازی خود را با پیراهن بارسلونا انجام داد و کاپ قهرمانی را بالای سر برد.
