پله
ادسون آرانتس دو ناسیمیونتو (به پرتغالی: Edson Arantes do Nascimento) ملقّب به پله (Pelé) (زادهٔ ۲۳ اکتبر ۱۹۴۰) در ترس کوراسائویس (Três Corações)) بازیکن سابق فوتبال اهل برزیل است.
پله در دوران بازیکنی خود سه جام جهانی را کسب کرد و رکوردهای بسیاری را شکست (از جمله سومین بازیکنی که ۱۰۰۰ گل به ثمر رساند). از القاب دیگر او «او ری» (شاه) و «پرولا نگرا» (مروارید سیاه) بودند. او عموما بزرگ‌ترین و بهترین بازیکنان تاریخ جهان فوتبال شناخته می‌شود. او همچنین چهارمین گلزن برتر جهان در همه میادین با ۱۲۸۴ گل بین سالهای ۱۹۵۶ تا۱۹۷۷ می‌باشد و قبل از ان آرتور فریندریچ از برزیل در رده سوم با ۱۳۲۹ گل بین سالهای ۱۹۰۹ تا۱۹۳۹ و نفر پنجم یعنی فرانس بایندر از المان با ۱۰۰۶ گل بین سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۵۰ می‌باشد
مجله فرانس فوتبال در سال ۱۹۹۹ در رای گیری از برندگان توپ طلا تا آن سال پله را با ۱۷ رای به عنوان برترین بازیکن قرن ۲۰ قوتبال انتخاب کرد وی همچین از طرف کمیته بین الملی المپیک برترین ورزشکار قرن ۲۰ شناخته شد.
وی فوتبال را از سال ۱۹۵۰ در سن ۱۰ سالگی شروع کرد و خیلی زود در سال ۱۹۵۸ با اینکه ۱۸ سال بیشتر نداشت در جام جهانی سوئد جوانترین بازیکن برزیلی شناخته شد و همچنین توانست با گلزنی به افتخارات خویش بیافزودد
او ضمن مهارت بازی به عنوان هافبک یا مهاجم، مهارت کامل بازی با هر دو پا را داشت. تمام‌کننده‌ای قهار بود، دریبل‌زنی بی‌نظیر و پاسوری به یاد ماندنی. او حتی – به عنوان یک فوروارد – تکل‌زن قهاری نیز بود. سرعت، قدرت و دقت شوت او از معروف‌ترین ویژگی‌هایش هستند.
او در دوران حرفه‌ای خود در چهار جام جهانی بازی کرد و موفق به کسب ۳ جام جهانی (۱۹۶۲، ۱۹۵۸ و ۱۹۷۰) شد. در جام‌جهانی ۱۹۵۸ سوئد او با ۱۷ سال سن جوانترین بازیکن برزیل بود و موفق شد با گلزنی در فینال برزیل را قهرمان جهان کند. در جام جهانی ۱۹۶۲ در دومین بازی برزیل برابر چکسلواکی مصدوم شد و نتوانست برزیل را در دیدارهای بعدی همراهی کند. در جام جهانی ۱۹۶۶ نیز مصدومیت باعث شد تا تنها در دو بازی برای برزیل بازی کند و برزیل این بار در همان مرحلهٔ گروهی حذف شد؛ ولی در جام جهانی ۱۹۷۰ با قدرت بازگشت و با گلزنی در فینال برابر ایتالیا علاوه بر کسب جام قهرمانی یکی از معدود بازیکنانی شد که در دو فینال جام جهانی گلزنی کرده‌اند. او موفق شد در چهار دوره پیاپی جام جهانی گلزنی کند.
پله در پایان دوران بازیگری خود ۱۲۸۴ گل به ثمر رساند. او تمام دوران فوتبال خود را در باشگاه برزیلی سانتوس بازی کرد و تنها در سالهای آخر به آمریکا رفت تا برای کاسموس بازی کند. بعد از بازنشستگی در ۱۹۷۷ او به عنوان شخصیتی ورزشی فعالیت کرده‌است و مدتی وزیر ورزش برزیل بوده‌است؛ و اولین بازیکنی است که از فیفا جایزه افتخاری بهترین بازیکن جهان را دریافت کرده، این اتفاق در سال ۲۰۱۴ میلادی رخ داد که در آن شب کریستیانو رونالدو موفق به کسب جایزه بهترین بازیکن جهان در سال ۲۰۱۳ شد و در همین مراسم به صورت افتخاری یک توپ طلا نیز به پله داده شد. پله در ۱۹۷۷ با همکاری رابرت ال فیش زندگی‌نامهاش را نوشت و این کتاب در سال ۱۳۶۴ با برگردان فریدون مجلسی به‌وسیلهٔ انتشارات رازی با نام «پله: زندگانی من و این بازی زیبا» در ایران چاپ شد. او همچنین در فیلم سینمایی فرار به سوی پیروزی در کنار سیلوستر استالونه هنر پیشگی کرده‌است.
دیگو آرماندو مارادونا
(به اسپانیایی: Diego Armando Maradona) (زاده ۳۰ اکتبر ۱۹۶۰) فوتبالیست بازنشستهٔ آرژانتینی که بسیاری از بازیکنان، کارشناسان و فوتبال‌دوستان او را برترین بازیکن تاریخ این رشتهٔ ورزشی می‌دانند. او در چهار جام جهانی بازی کرد و تیم ملی آرژانتین را با درخشش خود در دوره‌های ۱۹۸۶ و ۱۹۹۰ به‌ترتیب به قهرمانی و نایب‌قهرمانی رساند. گل اول او با دست در بازی حیثیتی مقابل انگلستان در جام جهانی ۱۹۸۶ به «دست خدا» معروف شد و گل دومش در همان بازی عنوان «گل قرن» را به دست آورد.
کارشناسان فوتبال و ورزشی‌نویسان او را چنین توصیف کرده‌اند: یک بازی‌ساز خارق‌العاده، از بهترین دریبل‌زنان تاریخ فوتبال با کنترل توپ و پاس‌های درخشان و ضربات آزاد کم‌نظیر؛ شمارهٔ ۱۰ واقعی و در یک‌کلام: «پسر طلایی».
مارادونا در سال ۲۰۰۲ در رأی‌گیری اینترنتی فیفا به عنوان بهترین بازیکن فوتبال سده بیستم از سوی طرفداران فوتبال جهان انتخاب شد.
دوران زندگی
مارادونا هنگامی که کودکی هشت ساله بود با انجام حرکات نمایشی با توپ فوتبال در اماکن عمومی سعی می‌کرد بخشی از خرج خانواده فقیرش را تأمین کند. مارادونا در دوران جوانی درخشش خود را با تیم بوکا جونیورز آغاز کرد و پس از آن به بارسلونای اسپانیا رفت؛ و با این تیم به مقام قهرمانی جام حذفی اسپانیا رسید. در جام جهانی ۱۹۸۲ علی‌رغم انجام بازی‌های دیدنی به دلیل یک حرکت غیر ورزشی در دیدار برابر برزیل در دور دوم از زمین اخراج شد و بدون مارادونا آرژانتین از جام جهانی خداحافظی کرد. چهار سال بعد در جام جهانی ۱۹۸۶ در مکزیک مارادونا فوتبال زیبای خود را به نمایش گذاشت. در اوج حساسیت‌های این جام دو تیم آرژانتین و انگلستان در مرحله یک چهارم نهایی در برابر هم قرار گرفتند. جنگ جزایر فالکلند در میدان ورزشی به منصه ظهور رسید. مارادونا با به ثمر رساندن دو گل تاریخی موجب پیروزی آرژانتین شد. نخستین گل مسابقه را مارادونا در ابتدای نیمه دوم با دست به ثمر رساند و چند دقیقه بعد در حالی که در میانه‌های میدان صاحب توپ شده بود با دریبل زدن هفت بازیکن انگلیسی توپ را وارد دروازه پیتر شیلتون (دروازه‌بان انگلستان) نمود.
هنرنمایی خارق‌العاده مارادونا، آرژانتین را به قهرمانی جهان در سال ۱۹۸۶ می‌رساند. مارادونا همچنین توانست باشگاه ناپولی ایتالیا را دوبار در سالهای ۱۹۸۷ و ۱۹۸۹ به مقام قهرمانی لیگ ایتالیا برساند؛ و در سال ۱۹۹۰ نیز به همراه این تیم جام یوفا را فتح نمود. در جام جهانی ۱۹۹۰ که به میزبانی ایتالیا برگزار می‌شد تیم آرژانتین توانست به کمک مارادونا ایتالیای میزبان را در مرحله نیمه نهایی در ورزشگاه شهر ناپل شکست دهد؛ البته با وجود این درخشش آرژانتین نتوانست در دیدار نهایی همانند دورهٔ قبلی جام جهانی بر آلمان غلبه کند و با کسب عنوان دومی به خانه بازگشت.
پس از جام جهانی درگیری مارادونا با سران باشگاه ناپولی که با سازمان مافیای حاکم براین شهر نیز چندان غریبه نبودند آغاز شد. ناگهان در پایان یک مسابقه لیگ ایتالیا اعلام شد آثار استفاده از کوکائین در بدن مارادونا یافت شده‌است. فیفا او را ۱۵ ماه از شرکت در رقابت‌های فوتبال محروم کرد؛ ولی مارادونا دردسرهای بیشتری را نیز برای خود خرید. در شهر ناپل شایع شد که پلیس این شهر متن ضبط شده مکالمات تلفنی مارادونا و یکی از مقامات مافیا را در اختیار دارد که ثابت می‌کند او در یک شبکه گسترده خلافکاری و توزیع مواد مخدر دست داشته‌است. مارادونا که ظاهراً به بوئنوس آیرس پناه برده بود در خانه خود مورد هجوم پلیس آرژانتین واقع می‌شود و باز اعلام می‌شود در خانه‌اش مقادیر زیادی مواد مخدر کشف شده‌است. مارادونا دیگر نمی‌توانست به ناپل بازگردد. او پس از پایان دوره محرومیتش مدتی را در باشگاه سویل اسپانیا گذراند و سپس به نیوولز در آرژانتین رفت. زمانی که قصد خداحافظی از فوتبال را داشت به سفارش آلفیوباسیله (سرمربی تیم ملی آرژانتین در جام جهانی ۱۹۹۴) در آستانه جام جهانی ۱۹۹۴ بار دیگر پیراهن تیم ملی را به تن کرد تا به تیم بحران زده آرژانتین روحیه بدهد. با شروع مسابقات جام جهانی ۱۹۹۴ تماشاگران بار دیگر توانایی‌های مارادونا را به چشم دیدند و آن را تحسین نمودند. هنگامی که در بازی برابر یونان گلی زیبا را برای تیمش به ثمر رساند کمتر کسی تصور می‌نمود که این تیم شکست پذیر باشد ولی در پایان بازی آرژانتین و نیجریه (که مارادونا به عنوان بهترین بازیکن زمین شناخته شده بود) آزمایش دوپینگ مارادونا مثبت از آب درآمد. فیفا در همان روز مارادونا را دوسال از شرکت در مسابقات فوتبال محروم کرد. آرژانتین پس از از دست دادن کاپیتانش چیزی برای گفتن نداشت و در دور یک‌هشتم نهایی توسط رومانی از گردونه رقابت‌ها حذف شد. بسیاری از افراد بر این باورند که در محرومیت مارادونا در جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا ژائو هاولانژ رئیس برزیلی وقت فیفا نقش مهمی را بازی کرده بود. در زمان ریاست وی بر فیفا، برزیل هیچگاه به قهرمانی جهان دست نیافته بود و جام جهانی ۹۴ آمریکا آخرین جام جهانی بود که هاوالانژ بر صندلی ریاست فیفا بود. تا قبل از جام کارشناسان تقریباً هیچ امیدی برای قهرمانی آرژانتین متصور نبودند، اما با ورود ناگهانی مارادونا، آرژانتین به تیمی قدرتمند بدل گشت و شاید تنها تیمی بود که می‌توانست به قهرمانی دست یابد. بسیاری بر این باورند که با محرومیت مارادونا راه برای قهرمانی برزیل پس از ۲۴ سال هموار گشت. مارادونا بعداً مدعی شد که دارویی که او را به آن جهت از مسابقات محروم کرده بودند با هماهنگی فیفا و جهت کاهش وزن از آن استفاده کرده بوده‌است. این ادعا هیچگاه از جانب فیفا پاسخی دریافت نکرد و شاید به همین دلیل عده بسیار زیادی هنوز بر این باورند که در محرومیت مارادونا دست‌هایی سیاسی نقش بازی کرده‌است.
در سال ۲۰۰۲ مارادونا در رای‌گیری اینترنتی فیفا جهت انتخاب بهترین بازیکن فوتبال قرن بیستم رای اول را بدست آورد و به عنوان بهترین بازیکن قرن بیستم توسط طرفداران فوتبال جهان شناخته شد. در همین سال گل دوم وی به انگلستان در جام جهانی ۱۹۸۶ به عنوان برترین گل قرن معرفی شد.
در سال ۲۰۰۵، مارادونا مدتی به عنوان مجری تلویزیونی در برنامه شماره‌های ۱۰ به کار مشغول شد.
در نوامبر ۲۰۰۸ وی به عنوان سرمربی تیم ملی آرژانتین منصوب شد. در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی وی هدایت تیم ملی آرژانتین را بعده داشت. تیم آرژانتین در این جام کلکسیونی از بهترینهای جهان را در اختیار داشت و به اعتقاد بسیاری از منتقدین اتخاذ تاکتیکهای غلط از سوی مارادونا باعث شد تا این تیم نتواند جام را فتح کند. آرژانتین در مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ با قدرت تمام تیمهای نیجریه(۱–۰)، کره جنوبی (۴–۱) و یونان (۲–۰) را شکست داد و با امتیازات کامل راهی مرحله یک‌هشتم نهایی شد. در این مرحله نیز مکزیک را با نتیجه ۳ بر ۱ شکست داد اما در مرحله یک چهارم نهایی در برابر آلمان شکست تحقیر آمیز ۴ بر ۰ را متحمل شد و از گردونه رقابت‌ها خارج شد و رؤیای مارادونا برای دستیابی به قهرمانی جهان در کسوت مربی بر باد رفت. هرچند در بازگشت به آرژانتین وی با استقبال بسیار گسترده هواداران آرژانتینی مواجه شد اما پس از جام جهانی با وجود تمام حمایت‌های مردمی وی از سرمربیگری آرژانتین کنار گذاشته شد.
در مارس ۲۰۱۰ مجله تایم فهرست ۱۰ بازیکن تأثیرگذار تمام ادوار جام جهانی را منتشر کرد که در این فهرست رتبه نخست از آن مارادونا بود.
دیدگاه سیاسی
گرایش به ایدئولوژیهای چپ
در سالهای اخیر، مارادونا، نسبت به ایدئولوژیهای دست چپی سمپاتی نشان داده‌است. او زمانی که در کوبا تحت درمان بود با فیدل کاسترو رهبر کوبا دوست شد. او تصویری از فیدل کاسترو را بر بازوی چپ و چه گوارا را بر بازوی راست خود تاتو کرده‌است. او اتوبیوگرافی خود «ال دیگو» را به اشخاص و گروه‌های زیادی از جمله فیدل کاسترو تقدیم کرده‌است، او نوشت:
«تقدیم به فیدل کاسترو و از طریق او به همه مردم کوبا.»
مارادونا همچنین از هواداران هوگو چاوز رئیس‌جمهور ونزوئلا بود کسی که از او در میرافلورس استقبال کرد. مارادونا پس از این ملاقات مدعی شد با هدف ملاقات با یک مرد بزرگ آمده بوده ولی به جای آن با کسی ملاقات کرده که از آن هم بزرگتر بوده‌است. «من به چاوز ایمان دارم، من چاویستا هستم. هرچه فیدل می‌کند، هرچه چاوز می‌کند، برای من بهترین است.»
او مخالفت اش را با آنچه امپریالیسم می‌داند، در نشست کشورهای آمریکایی در ماردل پلاتا در ۲۰۰۵ اعلام کرد. او در آنجا با پوشیدن تی شرتی با برچسب «بوش را متوقف کنید» و اشاره به بوش به عنوان آشغال انسانی با حضور جرج دابلیو بوش در آرژانتین مخالفت کرد.
در سال ۲۰۰۷، او با حضور در برنامه هفتگی تلویزیونی چاوز فراتر رفت و گفت: «من از هر چه از آمریکا می‌آید متنفرم. با تمام توان از آن متنفرم.»
جدالهای لفظی مارادونا با پله
این دو بازیکن بطور مستمر در رسانه‌ها با یکدیگر در جدال هستند. برخی معتقدند این جدالها نیز در اصل از اختلافات دیدگاه سیاسی این دو ناشی می‌شود.
مربیگری تیم الوصل امارات
مارادونا پس از کناره‌گیری از تیم ملی آرژانتین و پس از رقابت‌های جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی در میان تعجب همگان در ماه مِی ۲۰۱۱ سرمربیگری تیم الوصل امارات را با قراردادی دو ساله بر عهده گرفت. این چهارمین تجربه مربیگری وی بود. وی مدتی نیز در تیم الفجیره امارات مربیگری کرد. مارادونا پیش از این در سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ روی نیمکت دو تیم تکستایل ماندیو و ریسینگ کلاب نشسته بود.
