اختصاصی طرفداری| جام جهانی فوتبال سرشار از اتفاقاتی است که برخی از آنها در نوع خود جالب و شگفتانگیز هستند. یکی از این اتفاقات جذابی که شاید بسیاری کمتر در مورد آن بدانند، حضور پدران و پسرانی است که هر دو، در ادوار مختلف جامهای جهانی به میدان رفتهاند. نمونهای که در تیم ملی فوتبال کشورمان هم به چشم میخورد و هر دو چهرهای آشنا در ذهن فوتبالدوستان ایرانی هستند. احمدرضا عابدزاده سنگربان ایران در جام جهانی 1998 فرانسه که با درخشش او در بازی برابر استرالیا ایران به جام جهانی فرانسه صعود کرد و الحق نیز که بازیهایی خوبی از او در چارجوب دروازۀ فوتبال ایران به یاد داریم. پسر او امیر عابدزاده هم یکی از مسافران جام جهانی 2022 قطر به انتخاب سرمربی پرتغالی فوتبال ایران، کارلوس کیروش بوده است.
گفتنی است در این یادداشت سعی شده، ابتدا 10 چهره معروف فوتبالی از این جمع را به صورت اجمالی به شما عزیزان معرفی کرده و در خاتمه اسامی تمامی پدران و پسرانی که در جامهای جهانی بازی کردهاند در یک جدول آورده شود.
10. لوییس پرز (مکزیک) / ماریو پرز (مکزیک)
لوییسِ پدر و ماریوی پسر، اولین پدر و پسری بودند که از یک خانواده مزه حضور در جام جهانی را چشیدهاند. لوییس پرز در اولین جام جهانی تاریخ که در کشور اروگوئه و در سال 1930 برگزار شد، در ترکیب تیم ملی مکزیک به میدان رفت و پسرش ماریو نیز 40 سال بعد و در دوره ای که این بار خود مکزیک، میزبان جام جهانی بود، در ترکیب تیم ملی کشورش حضور پیدا کرد. بدین ترتیب اولین پدر و پسر تاریخ که از یک خانواده در جام جهانی حضور داشتند، خاندان پرز از کشور مکزیک بودند. هر چند هیچکدام نیز در این دو جام جهانی موفقیت آن چنانی به دست نیاوردند. لوییس پدر به همراه تیم مکزیک در همان بازی اول مغلوب تیم فرانسه شدند و از این رقابت ها حذف شدند و پسرش ماریو هم در ترکیب تیم ملی مکزیک پس از صعود از دور گروهی مقابل تیم ایتالیا، فینالیست آن دوره جام جهانی، قرار گرفتند و با شکست 1-4 از دور رقابت ها کنار رفتند.
9. مارتین ونتولرا (اسپانیا) / خوزه ونتولرا (مکزیک)
دلیلی که خانواده ونتولرا در بین 10 نفر برتر این لیست قرار گرفته اند، به این خاطر بوده که این پدر و پسر با وجودی که از یک خانواده بوده اند؛ ولی در دو قاره مختلف در ترکیب تیم هایشان در جام جهانی بازی کرده اند. مارتین ونتولرا متولد اسپانیا و بازیکن سابق بارسلونا بوده که در مدت 4 فصل حضور در این تیم، 58 بازی و 31 گل نیز به ثمر رسانده است. این وینگر سابق تیم ملی اسپانیا سابقه حضور در جام جهانی 1934 را در کارنامه خود دارد. جام جهانی 1934، اولین تجربه اسپانیایی ها در جام جهانی بود و علی رغم صعود تا مرحله یک چهارم، با باخت مقابل ایتالیا قهرمان آن دوره جام جهانی، از صعود به مراحل بالاتر بازماندند. خوزه پسر مارتین ونتولرا 36 سال بعد در جام جهانی مکزیک و با پیراهن این کشور در جام جهانی بازی کرد. خوزه در پست دفاع برای تیم ملی مکزیک در جام جهانی 1970 به میدان رفت و با چهار بازی در جام جهانی و باخت به ایتالیا با جام جهانی خداحافظی کرد.
8. دامینگز دا گویا (برزیل) / آدمیر دا گویا (برزیل)
کسانی که فوتبال برزیل را به طور حرفه ای دنبال می کنند، حتما نام دامینگز دا گویا مدافع مستحکم سال های دور برزیلی ها را شنیده اند. دامینگز با پیراهن برزیل سابقه 30 بازی ملی و حضور در جام جهانی 1938 را در کارنامه خود دارد. این مدافع برزیلی، اولین بازیکن برزیلی است که در تیم آل استار جام جهانی قرار گرفته است. وی همچنین در سال 1945 بهترین بازیکن رقابت های قهرمانی آمریکای جنوبی (South American Football Championship) نیز شده است. گفتنی است این رقابت ها از سال 1975 با نام کوپا آمریکا شناخته می شود. پسر دامینگز به نام آدمیر نیز به مانند پدر سابقه حضور در جام جهانی با پیراهن برزیل در جام جهانی 1974 را دارد. پست آدمیر بر خلاف پدرش در خط جلو و هافبک هجومی بود و تنها سابقه 9 بازی ملی را در کارنامه خود می بیند. وی با برزیل در جام جهانی 1974 به مقام چهارمی این رقابت ها به میزبانی آلمان غربی دست یافت.
7. میگوئل رینا (اسپانیا) / پپه رینا (اسپانیا)
میگوئل رینا، پدر پپه رینا دروازه بان سال های دور تیم ملی اسپانیا و باشگاه بارسلونا بوده که سابقه حضور در جام جهانی 1966 را دارا می باشد. او برای بارسلونا نزدیک به 7 سال بازی کرد و فوتبال خود را در باشگاه اتلتیکومادرید به پایان برد. اسپانیا در جام جهانی انگلیس و در همان مرحله گروهی با حضور تیم هایی هم چون آلمان غربی، آرژانتین و سوئیس راه به جایی نبرد و خیلی زود از این تورنمنت حذف شد. ولی بر خلاف پدر، پسرش پپه رینا در سه جام جهانی (2006، 2010، 2014 و 2018) حضور داشته، هر چند در بسیاری از بازی های این تورنمنت ها دروازه بان اصلی اسپانیا به شمار نرفته است. او در سال 2005 به رده بزرگسالان تیم ملی فوتبال اسپانیا پیوست، ولی در آن جا همواره در سایه حضور ایکر کاسیاس قرار داشت. با این حال پپه رینا با اسپانیا و در سال 2010 موفق شد، به مقام قهرمانی جام جهانی دست پیدا کند.
6. ژان ژورکائف (فرانسه) / یوری ژورکائف (فرانسه)
ژان ژورکائف مدافع فرانسوی است که از سال 1964 تا 1972 میلادی عضو تیم ملی فوتبال فرانسه بودهاست. ژان در 48 بازی ملی حضور داشته و در بازیهای ملی خود 3 گل هم به ثمر رسانده است. وی که پدر یوری ژورکائف مهاجم نامدار فرانسوی هاست، سابقه حضور در جام جهانی 1966 انگلیس را در ویترین ورزشی خود می بیند. او در این تورنمنت تنها توانست سه بازی برای تیم ملی فرانسه بازی کند، چرا که فرانسوی ها با آخر شدن در گروهی که انگلستان (قهرمان جام جهانی 1966)، اروگوئه و مکزیک حضور داشتند، دست خالی این رقابت ها را ترک کردند. یوری اما بر خلاف پدر سابقه درخشانی در عرصه ملی داشته است. یوری ژورکائف مهاجم نامی فرانسوی ها، در دو جام جهانی 1998 و 2002 حضور داشته که توانست در جام جهانی 1998 به همراه تیم ملی کشورش به عنوان قهرمانی جام جهانی نیز دست پیدا کند. یوری ژورکائف سابقه 82 بازی ملی و 28 گل را نیز با پیراهن تیم ملی فرانسه دارد.
5. توماس بالکازار (مکزیک) / خاویر هرناندز گوتیرز (مکزیک) / خاویر هرناندز (مکزیک)
یکی از عجیب ترین خاندانی که موفق به حضور در جامهای جهانی شده اند، خاندان هرناندز از مکزیک هستند که پدربزرگ، پسر و نوه همگی در جام های جهانی حضور داشته اند. سابقه حضور این سه نفر در این تورنمنت روی هم به 5 جام جهانی میرسد. خاویر هر ناندز ملقب به چیچاریتو در این جمع به نوعی مشهورترین چهره فوتبالی بوده و به تنهایی سابقه حضور در سه جام جهانی (2010، 2014 و 2018) را دارد. چیچاریتو چهره ای سرشناس بوده که سابقه بازی در تیم های باشگاهی معروفی هم چون منچستر یونایتد، بایرن لورکوزن و مقطعی هم به صورت قرضی در رئال مادرید را دارا بوده است. این مهاجم مکزیکی 109 بازی ملی و 52 گل زده را نیز در کارنامه خود می بیند. به پدر می رسیم؛ خاویر هرناندز گوتیرز نیز سابقه حضور در جام جهانی و آن هم سال 1986 را دارد.
این هافبک مکزیکی دارای 28 بازی ملی بوده که 4 گل ملی نیز به ثمر رسانده است. او به همراه مکزیک در جام جهانی که خودشان هم میزبان بودند، موفق شدند تا مرحله یک چهارم پایانی نیز بالا بیایند که در این مرحله در ضربات پنالتی مغلوب آلمان غربی شدند و از صعود به مرحله نیمه نهایی بازماندند. در آخر به پیرترین عضو این خانواده و پدربزرگ چیچاریتو، توماس بالکازار می رسیم که وی سابقه حضور در جام جهانی 1954 با پیراهن مکزیک را داشته است. توماس بالکازار دو بازی در این جام جهانی به میدان رفت و در بازی با فرانسه که با باخت 2-3 آن ها نیز همراه بوده، موفق به گلزنی شده است. مکزیک در جام جهانی 1954 یکی از بدترین نتایج تاریخ خود را در جام های جهانی رقم زد و با صفر امتیاز از این رقابت ها حذف شد.
4. مانوئل سانچیس مارتینز (اسپانیا) / مانوئل سانچیس هونتیولو (اسپانیا)
مانوئل سانچیس مارتینز، اسطوره فقید باشگاه رئال مادرید بود که در سن 26 سالگی به رئال مادرید پیوست و توانست با رئال مادرید در سال 1966 به قهرمانی اروپا برسد. او 6 فصل در این تیم بازی کرد و 143 بار با پیراهن رئال به میدان رفت و تنها 1 گل به ثمر رساند. وی 11 بازی برای تیم ملی اسپانیا نیز بازی کرد و سابقه حضور در جام جهانی 1966 انگلیس را نیز داشته است. او در مرحله ی گروهی و در پیروزی 2 بر یک اسپانیا برابر سوئیس در جام جهانی یک گل نیز به ثمر رسانده است. پسر او مانوئل سانچیس هونتیولو هم راه پدر را ادامه داد و یکی از کاپیتان های پرافتخار باشگاه رئال مادرید محسوب می شود. هونتیولو نزدیک به 18 سال در تیم رئال مادرید بازی کرد که ماحصل کار این مدافع و کاپیتان ارزشمند رئالی ها، 523 بازی و 33 گل بوده است. مانوئل پسر همچنین سابقه دو قهرمانی با رئال مادرید در لیگ قهرمانان در سال های 1998 و 2000 را نیز دارد. وی در عرصه ملی نیز حضور موفقی داشته و یکی از اعضای تیم ملی اسپانیا در جام جهانی 1990 بوده است. گفتنی است اسپانیا پس از بازی های بسیار خوب در دور گروهی و اول شدن در مرحله یک هشتم، 2-1 از تیم یوگسلاوی سابق شکست خورد و از این جام کنار رفت.
3. پیتر اشمایکل (دانمارک) / کاسپر اشمایکل (دانمارک)
یکی از بهترین دروازهبانان جهان در دهه 90 میلادی بدون هیچ شک و تردیدی، پیتر اشمایکل دروازه بان مشهور باشگاه منچستریونایتد و تیم ملی دانمارک بوده است. او در مهمترین رقابتهای فوتبال جهان، همچون جام جهانی فوتبال، جام ملتهای اروپا و لیگ قهرمانان اروپا بازی کردهاست. در منچستر یونایتد او هشت فصل رؤیایی را سپری کرد و همواره یکی از عوامل موفقیتهای این تیم بود. پس از قهرمانی سهگانه یونایتدها در سال 1999 (جام باشگاههای اروپا، لیگ برتر و جام حذفی انگلیس) او پس از انجام بیش از 300 بازی برای این تیم، اولدترافورد را ترک کرد و به پرتغال رفت و به اسپورتینگ لیسبون کمک کرد تا در سال 2000 قهرمان لیگ پرتغال شود. پیتر اشمایکل به مدت 14 سال دروازهبان شماره یک تیم ملی دانمارک بود و به همراه این تیم در 129 بازی حضور یافت تا رکورددار بازی برای تیم ملی کشورش هم باشد. از افتخارات مهم ملی این گلر مشهور دانمارکی ها، قهرمانی با تیم ملی کشورش در جام ملت های اروپا در سال 1992 و همچنین بازی در جام جهانی 1998 فرانسه است.
دانمارک با درخشش او در جام جهانی 1998 تا مرحله یک چهارم پایانی نیز پیش رفت ولی در این مرحله با شکست 3-2 مقابل برزیل، از دور این رقابت ها کناررفت. او پدر کاسپر اشمایکل سنگربان فعلی تیم ملی دانمارک است که در حال حاضر به همراه تیم ملی دانمارک خود را آمادۀ حضور در رقابت های جام جهانی 2022 قطر میکند. کاسپر اشمایکل در دورۀ پیشین این مسابقات در روسیه در اولین بازی این تیم برابر پرو با بسته نگه داشتن دروازه خود توانست از رکورد 470 دقیقه ای پدرش نیز عبور کند و نشان دهد ژن خوب تا چه اندازه در درخشش یک بازیکن نیز اثرگذار است. او همچنین در دیدار برابر فرانسه نیز کلین شیت کرد تا نقش بسزایی در صعود دانمارک از مرحلۀ گروهی جام جهانی 2018 داشته باشد. هر چند دانمارکیها در دور یک هشتم مقابل کرواسی نایب قهرمان جام جهانی قرار گرفت و تنها در ضیافت پنالتیها قافیه را به کرواتها باختند. کاسپر اشمایکل به همراه باشگاه لستر سیتی قهرمان لیگ برتر انگلستان در فصل 2016–2015 شد. او تاکنون 86 بازی ملی برای دانمارک انجام داده و دانمارکیها امیدوارند با درخشش او بتوانند بار دیگر خود را در مراحل بالاتر جام جهانی ببینند.
2. پابلو فورلان (اروگوئه) / دیگو فورلان (اروگوئه)
به جایگاه دوم این فهرست می رسیم که متعلق به خانواده فورلان هاست. دلیل اینکه پابلوی پدر و دیگو پسر در این جایگاه قرار گرفته اند، به این دلیل بوده که آن ها تنها پدر و پسری در تاریخ بوده اند که هر یک بیش از یک جام جهانی را تجربه کرده اند که در نوع خود در دنیا یک رکورد به حساب می آید. پابلو فورلان در دو جام جهانی 1966 و 1974 در پست مدافع و با پیراهن تیم ملی اروگوئه به میدان رفته است. اروگوئه در جام جهانی 1966 با صعود از مرحله گروهی در مرحله حذفی با شکست 0-4 از آلمان غربی از این تورنمنت حذف شد. تجربه دوم پابلو فورلان درجام جهانی به سال 1974 برمی گردد که آلمان غربی میزبان آن دروه از رقابت ها بود. اروگوئه اما در آن جام جهانی توفیق آن چنانی به دست نیاورد و با آخر شدن در گروهش، خیلی زود از این تورنمنت حذف شد. اما دیگو فورلان بر خلاف پدرش دوران درخشانی هم در عرصه باشگاهی و ملی کسب کرده است. این مهاجم توانمند اروگوئه ای در باشگاه های صاحب نامی هم چون منچستر یونایتد، ویارئال، اتلتیکومادرید و اینتر نیز بازی کرده است. او در تیم ویارئال و در اولین فصل حضور خود در لالیگا جایزه پیچیچی (آقای گلِ لیگ اسپانیا) را کسب کرد. دیگو در عرصه ملی نیز پرافتخار است و توانسته در سه جام جهانی 2002، 2010 و 2014 به میدان برود که در جام جهانی 2010 بهعنوان بهترین بازیکن جام برگزیده شد.
1. چزاره مالدینی (ایتالیا) / پائولو مالدینی (ایتالیا)
به پدر و پسر اول این لیست و به نوعی مشهورترین و دوست داشتنی ترین آن ها می رسیم. خانواده مالدینی ها که هم چزاره و هم پائولو از بازیکنان سرشناس در جهان فوتبال محسوب می شوند. چزاره مالدینی که در سن 84 سالگی از دنیا رفت، چه به عنوان مربی تیم ملی ایتالیا و چه به عنوان بازیکنی که به عنوان اولین ایتالیایی جام اروپایی را بالای سر برد، دوران موفقیت آمیزی را سپری کرد. در سال 1963 که میلان برای نخستین بار قهرمان جام باشگاههای اروپا شد، مالدینی مدافع این تیم بود. چزاره مالدینی در ترکیب تیم ملی ایتالیا در جام جهانی 1962 به میدان رفت، هر چند تیم ملی کشورش حتی از دور گروهی هم در آن تورنمنت بالا نیامد. با این وجود چزاره مالدینی در جام جهانی 1962 در تیم ستاره های آن جام قرار گرفت. او چند سال پس از بازنشستگی، در سال 1972 به مدت دو سال مربی میلان شد. در سال 1998 تیم ملی ایتالیا را به جام جهانی فرانسه هدایت کرد، اما در یک چهارم نهایی تیمش مغلوب میزبان و قهرمان آن دوره شد. چزاره مالدینی در سال 2002 نیز موفق شد پاراگوئه را به جام جهانی ببرد. پس از حذف پاراگوئه از این مسابقات، او برای همیشه با فوتبال حرفهای خداحافظی کرد. اما به پسر پرافتخار چزاره یعنی پائولو مالدینی می رسیم که بسیاری از کارشناسان از او به عنوان بهترین مدافع تاریخ فوتبال یاد میکنند. پائولو مالدینی رکوردار حضور در جام جهانی به همراه پپه رینا در این فهرست با چهار بار حضور در سال های 1990، 1994، 1998 و 2002 بوده است. او هرگز لباس تیمی باشگاهی غیر از میلان را بر تن نکرد و با 25 سال حضور در لباس آث میلان رکورد دار حضور با لباس یک تیم در تاریخ فوتبال است.
او پس از انجام بیش از 900 بازی با لباس میلان، سرانجام در سن 41 سالگی در دیدار با تیم فیورنتینا در تاریخ 31 مِی سال 2009 از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. شماره 3 باشگاه میلان به احترام او بایگانی شده است و پس از خداحافظی مالدینی به غیر از یکی از پسران او، هیچکس پیراهن شماره 3 را بر تن نمیکند. او در هنگام خداحافظی از فوتبال، با 25 سال وفاداری به باشگاه میلان و بالای سر بردن 26 جام مختلف از جمله: 5 عنوان قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا، 7 قهرمانی در سری آ، یک قهرمانی در جام حذفی فوتبال ایتالیا، 4 قهرمانی در سوپرجام اروپا و 2 قهرمانی در جام بین قارهای از اسطورههای میلان و جزء پر افتخارترین بازیکن فوتبالهای تاریخ فوتبال جهان محسوب میشود. به عرصه ملی که برسیم، پائولو 126 بازی برای تیم ملی ایتالیا انجام داده است. او در 4 دوره حضور خود در جام جهانی فوتبال و 3 دوره جام ملتهای اروپا هرگز نتوانست جامی را بالای سر ببرد. تنها افتخارات ملی او، نایب قهرمانی در جام جهانی فوتبال 1994، سومی در جام جهانی فوتبال 1990 و نایب قهرمانی در جام ملتهای اروپا در سال 2000 است. او در جامهای جهانی 1990 و 1994 در تیم ستارههای جام جهانی جای گرفت. همچنین در سال 1994، مالدینی، از سوی مجله ورلد ساکر به عنوان بازیکن سال انتخاب شد. او نخستین مدافعی بود که به این افتخار دست پیدا کرد. در وصف پائولوی دوست داشتنی دنیای فوتبال، افراد مشهوری سخن گفته اند که من تنها از سِر الکس فرگوسن در وصف او نقل قولی یاد می کنم:
زمانی که من به نسل فعلی فوتبال نگاه میکنم لیونل مسی بارسلونا را برتر میبینم؛ اگر چه فوتبال کاکا مرا به وجد میآورد و زیدان هم عالی بوده اما بی شک پائولو مالدینی بازیکن فوتبال مورد علاقه من است. حضورش فوقالعاده است؛ خوی بینهایت طلبی و ورزشکارانه اش ویژگی برجسته اوست. اگر چه مدافع است اما تمام تیم های تاریخ فوتبال میلان را طی حضور باورنکردنی و پیروزمندانه اش تحت تأثیر قرار داده است. یکی از آرزوهای من دردوران مربی گری که به آن نرسیدم، در اختیار داشتن مدافعی به اسم پائولو مالدینی بود.
جدول اسامی تمامی پدر و پسرهایی که در جام جهانی بازی کردهاند
ردیف |
پدر |
سابقه حضور در جام جهانی |
پسر |
سابقه حضور در جام جهانی |
ملیت |
1 |
چزاره مالدینی |
1962 |
پائولو مالدینی |
1990-1994-1998-2002 |
ایتالیا |
2 |
پابلو فورلان |
1966 و 1974 |
دیگو فورلان |
2002، 2010 و 2014 |
اروگوئه |
3 |
پیتر اشمایکل |
1998 |
کاسپر اشمایکل |
2018 و 2022 |
دانمارک |
4 |
مانوئل سانچیس مارتینز |
1966 |
مانوئل سانچیس هونتیولو |
1990 |
اسپانیا |
5 |
خاویر هرناندز گوتیرز |
1986 |
خاویر هرناندز |
2010، 2014 و 2018 |
مکزیک |
6 |
ژان ژورکائف |
1966 |
یوری ژورکائف |
1998 و 2002 |
فرانسه |
7 |
میگوئل رینا |
1966 |
پپه رینا |
2006-2010-2014-2018 |
اسپانیا |
8 |
دامینگز دا گویا |
1938 |
آدمیر دا گویا |
1974 |
برزیل |
9 |
مارتین ونتولرا |
1934 |
خوزه ونتولرا |
1970 |
اسپانیا-مکزیک |
10 |
لوییس پرز |
1930 |
ماریو پرز |
1970 |
مکزیک |
11 |
میگل آنخل آلونسو |
1982 |
ژابی آلونسو |
2006، 2010 و 2014 |
اسپانیا |
12 |
روجر ریو |
1934 |
پاتریس ریو |
1978 |
فرانسه |
13 |
دنی بلیند |
1990 و 1994 |
دالی بلیند |
2014 |
هلند |
14 |
توماس بالکازار |
1954 |
خاویر هرناندز گوتیرز |
1986 |
مکزیک |
15 |
نیکولای لوپسکو |
1970 |
یونات لوپسکو |
1990 و 1994 |
رومانی |
16 |
جان وارهین |
1970 |
گرت وارهین |
1998 و 2002 |
بلژیک |
17 |
جولیو مونترو کاستیلو |
1970 و 1974 |
پابلو مونترو |
2002 |
اروگوئه |
18 |
آندرس لیندروس |
1978 |
توبیاس لیندروس |
2002 و 2006 |
سوئد |
19 |
ایلیا پتکوویچ |
1974 |
دوژان پتکوویچ |
2006 |
یوگسلاوی-صربستان و مونته نگرو |
20 |
روی اندرسون |
1978 |
پاتریک اندرسون |
1994 و 2002 |
سوئد |
21 |
جان کوژاک |
1982 |
جام کوژاک |
2010 |
چکسلواکی-اسلواکی |
22 |
ولادیمیرز اسمولارک |
1982 و 1986 |
اوزیوژ اسمولارک |
2006 |
لهستان |
23 |
چا بوم کون |
1986 |
چا دو ری |
2002 و 2010 |
کره جنوبی |
24 |
ولادیمیر ویز |
1990 |
ولادیمیر ویز |
2010 |
چکسلواکی-اسلواکی |
25 |
آلکساندر گوئیمارز |
1990 |
سلسو بورگس |
2014 |
کاستاریکا-مکزیک |
26 |
احمدرضا عابدزاده |
1998 |
امیر عابدزاده |
2022 |
ایران |
با تشکر از کاربر طرفداری، فوتبال فن 1990 که در تهیه بخشی از این مجموعه مشارکت و همکاری داشت