در سومین قسمت از سفرمان به کشورهای حاضر درجام جهانی 2018 به کشور فراعنه یا همان مصر و نماینده قاره آفریقا می رسیم. مصر با 7 قهرمانی در جام ملت های آفریقا از کشورهای صاحب نام این قاره به شمار رفته و سابقه 3 بار حضور در جام جهانی را نیز دارا می باشد. با من در این سفر جالب به سرزمین فراعنه همراه باشید.
هر وقت اسم کشور مصر رو می شنویم ناخوداگاه ما رو به یاد تمدن های قدیم، فراعنه، اهرام ثلاثه و رود نیل می اندازد. گویا فراعنه جزو لاینفک این کشور می باشد. مصر در شمال شرقی قاره افریقا و در منطقه خاورمیانه قرار دارد و با 80 میلیون نفر جمعیت یکی از پرجمعیت ترین کشورهای قاره افریقا بوده که نصف جمعیت آن شهر نشین و نصف دیگر در روستاها زندگی می کنند. قاهره و اسکندریه دو شهر مهم و شلوغ این کشور به شمار رفته که خیل عظیمی از جمعیت شهر نشین آن در این دو شهر سکونت دارند. مساحت مصر یک میلیون کیلومتر مربع است که از این نظر 28 امین کشور بزرگ جهان به شمار می رود.
این کشور به سه قسمت کلی صحرای شرقی یا عربی ، صحرای غربی و شبه جزیره سینا تقسیم می شود . خاک این کشور به دلیل وجود رود نیل و به طبع آن دلتای مهم نیل بسیار حاصلخیز بوده و کشاورزی در اطراف رود نیل پررونق می باشد. نوع حکومت در مصر جمهوري همراه با قوانين پارلماني بوده و 90 درصد جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل می دهند.
تصویر : شهر قاهره در یک نگاه
اگر قصد سفر به مصر را دارید :
کشور مصر به دلیل جاذبه های تاریخی بی شمار همچون اهرام ثلاثه، مجسمه ابوالهول و معابد باستانی خود هر ساله پذیرای میلیون ها گردشگر از سراسر جهان می باشد. صنعت توریسم در کشور مصر بسیار پررونق بوده به طوری که نزدیک به 15 درصد نیروی شاغل در این کشور در صنعت گردشگری آن فعالیت می کنند. علاوه بر مکان های باستانی که ذکر شد، خود رود نیل نیز که یکی از سمبل های این کشور بوده از جاذبه های مهم گردشگری مصر است. اگر گذرتان به کشور زیبای مصر افتاد به هیچ وجه سفر دریایی در طول رودخانه نیل را از دست ندهید. هیچ راهی بهتر از رودخانهی نیل برای ردیابی تاریخ مصر نخواهد بود و یک سفر رویایی را برای شما رقم خواهد زد. بهترین زمان برای سفر به مصر از مارس (اسفند ماه) تا آوریل (فروردین ماه) و از اکتبر (مهر ماه) تا نوامبر (آبان ماه) است. در این دو مدت زمان کوتاه، آب و هوا نسبتا ملایم است، جمعیت گردشگران کاهش مییابد و در بیشتر ایام هفته، هزینهی هتلها پایینتر است.
خب دوستان در ادامه سفرمان به کشور مصر طبق معمول قسمت های قبل 10 نکته عجیب و جالب که شاید قبلا کمتر شنیده باشید را برایتان می گویم.
1. هراکلیون شهر گمشده مصری ها
احتمالادر مورد شهرهای افسانه ای همچون آتلانتیس که در گذشته های دور به زیر آب رفته اند و هیچگاه هم پیدا نشده اند چیزهایی شنیده اید. شهرهایی که بیشتر به افسانه ها و قصه های هزار و یک شب شبیه بودند. تا همین چند سال پیش شهر هراکلیون که توسط یونانی ها Heracleion و توسط مصریان Thonis نامیده می شد، نیز در فهرست همین شهرهای افسانه ای و خیالی جای داشت. هراکلیون تا قبل از اینکه توسط باستان شناس فرانسوی Franck goddio کشف شود به مدت 1200 سال در زیر آب های دریای مدیترانه مدفون بود. این شهر باستانی در 600 سال قبل از میلاد مسیح یکی از شهرهای مهم و بندری مصر باستان به شمار می رفته که تجارت در آن هم بسیار پررونق بوده است. این شهر باستانی به دلیل زلزله و امواج سهمگین دریا به زیر آب رفت و نزدیک به 1200 سال از دیده ها پنهان ماند. در اکتشافات جدیدی که باستان شناسان در زیر آب انجام داده اند توانسته اند آثار گرانبهایی از جمله مجسمه بزرگ فرعون مصر، کشتی های شکسته و مقادیر زیادی طلا و نقره پیدا کنند.
تصاویر کشف شهر گمشده مصری (هراکلیون) در زیر آب و پیدا کردن مجسمه فرعون
2. شربت خود را حتما حتما تا آخر بنوشید
مصری ها هم مثل خیلی از کشورهای دنیا دارای رسوم و قواعد عجیبی هستند. یکی از رسوم عجیب این کشور این است که اگر به عنوان مهمان به منزل یک مصری دعوت شدید و به شما شربت تعارف کردند حتما باید تا آخر این شربت را نوش جان کنید وحتی ذره ای از آن را نیز باقی نگذارید. در کشور مصر رسم بر آن است که اگر مهمان، شربتی که دختران میزبان به او تعارف کرده اند را تا آخر ننوشد و مقداری از آن را نخورده باقی بگذارد به معنی آن است که دختر میزبان شانس ازدواج را از دست داده و حتی اجازه وصلت و ازدواج با شخص دیگری را نیز در آینده از دست خواهد داد. پس اگر کسی از مصری ها شما را به منزل خودش دعوت کرد حتما تا آخر شربت خود را نوش جان فرمایید.
3. خواندن آهنگ برای نوزادان هفت روزه
در مصر رسم جالبی وجود دارد و آن این است که اگر نوزادی به تازگی به دنیا بیاید و از عمرش هفت روز گذشته باشد ، هفت روزگی این نوزاد را جشن می گیرند. در این حالت مهمانی که به خانه آن ها می آید با صدای بلند اهنگ و ترانه ای برای این نوزاد می خواند. مفهوم اکثر این ترانه ها هم آن است که از کودک خواهش می کنند که به حرف های پدر و مادرش گوش کند و همواره فرزندی آرام و لایق باشد و والدین خود را دوست بدارد و به آنها احترام بگذارد. خانواده میزبان هم به میهمانی که این آهنگ را می خواند شیرینی های محلی خود را تعارف می کنند . در باور مصری هاست که نوزاد این اهنگ ها را گوش کرده و به عنوان الگو در زندگی آینده خود به کار می برد.
تصویر : رسم آواز خواندن برای نوزادان 7 روزه در کشور مصر
4. مواظب کلاغ ها باشید
در فرهنگ مصریان کلاغ پرنده ای شوم می باشد. برای همین تا آنجایی که بتوانند از این پرنده دوری می کنند. اغلب مصری ها اعتقاد دارند اگر کلاغی بر بام خانه آن ها بنشیند حتما اتفاق خطرناکی برای آن ها پیش می آید و در کل حضور کلاغ را نشانه ای شوم و هشدار آمیز می دانند که خطری به زودی در کمین ان ها خواهد بود.
5. نوروز جشن ملي مصر
هر ساله با شروع فصل بهار و طغیان های رودخانه نیل ، مصریان جشنی به نام نیروز را برگزار می کنند. نیروز دقیقا از جشن نوروز ایرانیان باستان الگو گرفته شده است و محققان تاریخ مصر بر این باورند که این جشن را داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی ایرانیان به مصریان انتقال داده است. این سنت زیبا در مصر همراه با افروختن آتش و پاشیدن آب بر روی یکدیگر همراه است. این جشن بسیار در بین مصریان محبوب بوده و حتی حکومت هایی که در سالیان قبل در مصر روی کار آمده بودند درصدد برامدند تا جلوی این جشن باستانی را بگیرند که تمامی آن ها البته ناموفق بوده اند. در این روز ، مصریان بهترین تبریک های خود را به یکدیگر ابراز می کنند و شعرا نیز بهترین اشعارشان را در رقابت با یکدیگر میسرایند.
6. گربه ها در مصر مقدس اند
در باور مصریان گربه ها از مقام و ارجحیت خاصی برخوردار هستند که این باور ریشه در فرهنگ مصر باستان داشته و تا الان هم این باور در مصریان وجود دارد. در مصر باستان گربهها مورد پرستش مصریان بودهاند چون در آن زمان اقتصاد مصر بر پایه کشاورزی و مزارع غلاتی بود که در ساحل و در امتداد رودخانه نیل قرار داشتند و گربهها به دلیل تواناییشان در پایین نگهداشتن جمعیت جوندگانی که خسارات بسیار زیاد به این مزارع وارد میساختند مورد احترام بودند. احترام گربه ها در مصر باستان تا حدی بوده که پس از مرگ صاحبان خود به همراه آن ها مومیایی شده تا در جهان دیگر نیز گربه ها مراقب صاحبان خود باشند . شاید برایتان جالب باشد که گربه ها در زمان رومی ها از طریق مصر به اروپا آورده شدند هر چند در قرون وسطی اروپایی ها بر خلاف مصری ها گربه ها را شوم می دانستند.
7. مصر بخشی از شاهنشاهی ایران
کشور مصر در زمان هخامنشیان در سال 524 قبل از میلاد بخشی از امپراطوری ایران به شمار می رفت. در این سال امپراطوری ایران به فرماندهی کمبوجیه پسر کوروش به سمت مصر لشکرکشی کرد و پسامتیخ سوم پادشاه و فرعون آن روزگار مصر را شکست داد و مصر را جزیی از قلمروی ایران باستان گردانید. مصر در زمان هخامنشیان و حتی در دوره ساسانی (در عهد خسرو پرویز و به مدت ده سال) در واقع ایالتی (ساتراپ) از ایالت های ایران به شمار می رفت. از جمله خدمات و آثار بزرگ از ایرانی ها که در مصر تا به الان هم به یادگار مانده کانال مشهور سوئز می باشد که برای نخستین بار از سوی ایرانیان در مصر کنده و راهاندازی شد.
تصویر : امپراطوری هخامنشیان در 524 قبل از میلاد
8. کلئوپاترا زیباترین فرمانروای جهان
یکی از شخصیت هایی که مصریان از داشتن آن به خود می بالند ملکه و در اصل فرمانروای باستانی آن ها کلئوپاترا می باشد. کلئوپاترا فراتر از مصر بوده و شخصیتی جهانی دارد که به عنوان یکی از شخصیتهای مشهور در فرهنگ غربی ها باقیماندهاست. کلئوپاترا به گفته مورخان رومی و مصری زیبایی خیره کننده ای داشته و در اغلب تصویرسازیها وی را تسخیر کننده متوالی قلب قدرتمندترین مردان جهان بر می شمرند. او درگیر رابطهای نامشروع با ژولیوس سزار فرمانروای روم شد که همین رابطه او را در رسیدن به تخت و تاج و استحکام بخشیدن به قدرتش یاری بخشید. البته پایان کار این فرمانروای زیبای مصری ها بسیار تلخ می باشد و او به رسم مصری ها توسط یک مار کبری گزیده و خودکشی کرد تا آخرین فرعون مصری- یونانی نیز اینگونه به صفحات تاریخ بپیوندد. یاد او در بسیاری از آثار هنری و ادبی از جمله تراژدی آنتونیوس و کلئوپاترا اثر شکسپیر، اپرای کلئوپاترا اثر ژول ماسنه و فیلم کلئوپاترا ساخته شده در سال ۱۹۶۳ زنده نگه داشته شدهاست.
تصویر : کلئوپاترا آخرین فرعون مصر- یونانی
9. سرزمینی که متعلق به هیچ کسی نیست
در این کره خاکی تنها یه نقطه وجود دارد که کسی ادعایی بر آن ندارد و در واقع متعلق به هیچ کسی نیست و کسی هم حق کنترل بر آن را ندارد. در مرز میان مصر و سودان ، منطقه ای به نام بئر طویل به مساحت 2060 کیلومتر مربع وجود دارد که هیچ کدام از این کشورها ادعای مالکیت آن را ندارند! این منطقه البته چیزی جز دشت و کویر نیست. منطقه ای بسیار بکر که فقط چندین قبیله چادرنشین در آن زندگی می کنند. فرم خاص جغرافیایی آن به شکلی است که به آن مثلث بئر طویل هم می گویند. دلیل اینکه کسی ادعایی بر این منطقه ندارد برمیگردد به سال 1899 و دولت وقت بریتانیا. بریتانیا به خاطر قببلههای ساکن در آن، در آنجا مرزی اداری، به وجود آورد که حاصل این کار به وجود آمدن منطقهای بدون حکومت به نام بئر طویل شد. منطقهای آزاد که متعلق به هیچ کشوری نشد. در این منطقه نه ایستگاه قطاری هست و نه باند فرودگاهی و برای رفتن به آنجا باید به همراه یک راهنما با اتوبوس و یا اتومبیل بروید.
تصویر : منطقه بئر طویل در مرز مصر و سودان
10 . ابوالهول نگهبان مصری ها
در آخرین دقایق سفرمان به مصر حیفم آمد که از غول سنگی و یکی از اثار شگفت انگیز تمدن مصری ها برای شما نگویم و آن هم چیزی جز مجسمه غول پیکر ابوالهول نیست . ابوالهول بزرگ جیزه، تندیسی از سنگ آهک است که صورتی انسانی با بدنی به شکل شیر دارد. این تندیس بزرگترین ساخته سنگی به دست انسان است که 73.5 متر طول، 6 متر عرض، و بیش از 20 متر ارتفاع دارد. طبق افسانه ها، ابوالهول این موجود افسانهای هر روز با طلوع آفتاب معمایی را طرح می کرد و کسانی را که تا غروب موفق به حل آن نمیشدند می كشت. او در نظر مصریان مظهر آفتاب محسوب می شد. بدنه ابوالهول از سنگ صخره ای خالص و یک تکه تراشیده شده است. تراش صخره اى به این شکل برای دستگاهای تراش مدرن امروزی نيز دشوار است . از قدمت ساخت ابوالهول هنوز اطلاعات کافی در دسترس نیست ولی برخی از مورخان عمر آن را 2500 سال قبل از میلاد می دانند. مصری ها ابوالهول را نگهبان خود می دانستند و یکی از جاذبه های مهم توریستی کشور مصر به شمار می رود.