(شخصیت)
شخصیت ها موضوع مشترک دیگری در تحلیل ادبیات، نمایش و سینما هستند.آن هافیلم های روایی و غیر روایی را به زندگی مردم عادی نزدیک کرده، فهم آنها را تسهیل می کنند. شخصیت ها چه اصلی و چه فرعی، به طور معمول، به درونمایه ها و کنش فیلم تمرکز می بخشند. بحث و استدلال در باب فیلم غالبا و منحصرا معطوف به چگونگی تغییر شخصیت ها و رخدادهایی است که آن ها از سر می گذرانند. به خاطر داشته باشید اگر به شخصیت ها به عنوان افرادی نگاه کنید که صرفاً بازتاب هایی از زندگی مردم واقعی هستند، تفاوت میان شخصیت واقعی در تاریخ، بازیگری که این نقش را ایفا می کند و شخصیت فیلم را کم رنگ و نامشخص جلوه دهید، تحلیل شخصیت در فیلم به امری خسته کننده یا سهل انگارانه بدل می شود. اما اگر نسبت به گوناگونی انواع شخصیت و ساخت آن ها آشنایی داشته باشید می توانید به مشاهده و بررسی پیچیدگی ها و نکات ظریف چگونگی کارکرد شخصیت ها بپردازید و معنایی را که درآثار متفاوت متبادر می سازند، بنمایانید.
شما می توانید تحلیل شخصیت ها را با مطرح کردن این پرسش از خود آغاز کنید که آیا شخصیت ها به نظر واقعی می رسند یا قرار است که این چنین باشند. چه عواملی آن ها را واقع گرا می نمایاند؟ چه عناصری تعریفی از آن ها ارایه می دهند؟ لباس هایشان؟ گفت وگو هایشان؟ یا چیزی دیگر؟ اگر شخصیت ها واقع گرا نیستن چه دلیلی برای آن وجود دارد؟ و چرا غیر عادی و فانتزی به نظر می رسند؟ آیا شخصیت ها متناسب با زمان و مکان وقوع داستان هستند؟ آیا تمرکز فیلم عمدتا بر روی یک یا دو شخصیت اصلی است(مثل فیلم آژانس شیشه ای) یا بر روی تعداد بیشتری از شخصیت ها، به گونه ای که به نظر می رسد بیش از یک شخصیت محوری در فیلم وجود دارد؟ آیا شخصیت ها تغییر می کنند، و اگر پاسخ مثبت است به چه شیوه هایی؟ شخصیت ها معرف چه ارزش هایی هستند؟ آن ها در مورد موضوعاتی مثل استقلال، جنسیت و عقاید سیاسی چه حرف هایی برای گفتن دارند؟
ما معمولا به شخصیت ها به اندازه ی ارزشی که دارند توجه نمی کنیم، پرسش هایی که مطرح شد نمونه ای از انواع پرسش هایی ست که می توانید از طریق آن ها جهت گیری خود را بر روی شخصیت ها قرار دهید تا شناخت بیشتری نسبت به آنها پیدا کرده، دلیل اهمیتشان را تعیین کنید.
(زاویه ی دید)
همانند روایت، زاویه ی دید هم اصطلاحی ست مشترک، میان سینما، هنرهای تجسمی و ادبیات. در معنای گسترده تر، زاویه ی دید موقعیتی است که از فراز آن چیزی دیده می شود و به طور ضمنی به شیوه ای اشاره دارد که زاویه ی دید از طریق آن، آنچه می بینید را تعیین می کند.به معنای ساده تر، زاویه ی دید کاملا فیزیکی است. برای مثال وقتی از پنجره ی خانه ام به ساختمانی در امتداد خیابان آن نگاه می کنم. از منظری کارشناسانه تر، زاویه ی دید می تواند فرهنگی یا روانشناسانه هم باشد. مثلا زاویه ی دید یک کودک درباره ی مطب دندانپزشک احتمالا با زاویه ی دید یک فرد بالغ قرابتی ندارد.
به همین شکل می توانیم درباره ی زاویه ی دید دوربین در ارتباط با یک شخص یا کنش، یا حتی زاویه ی دیدی صحبت کنیم که از طریق آن روایت به موضوع خود سمت و سو می دهد. فیلم ها معمولا از زاویه ی دید عینی بهره می برند که بر پایه ی آن حجم بیشتر آنچه نشان داده می شود به دیدگاه هیچ شخص خاصی محدود نمی شود.
زاویه ی دید یک موضوع محوری در تحلیل فیلم به شمار می رود. چرا که سینما اساسا درباره ی تماشای جهان پیرامون به روشی خاص است.در مورد برسی زاویه ی دید دو توصیه ی کلی زیر را به کار ببرید:
1-بررسی کنید که دوربین چگونه و چه زمانی زاویه ی دید یک شخصیت را می سازد.
2-دقت کنید که آیا داستان بیشتر از زاویه ی دید عینی روایت می شود یا از دیدگاه ذهنی یک شخص.
از خود بپرسید که زاویه دید به چه روش هایی آنچه شما می بینید را تعیین می کند؟ آیا به هر طریق ممکن دید شما را محدود یا کنترل می کند؟ درباره ی شخصیت هایی که از دیدگاه آنها وقایع را پی می گیرید چه می توانید بگویید؟ آیا جسور و بی پروا هستند؟ مشکوکند؟ باهوش به نظر می رسند؟ یا عاشق؟
———————————————————————
با الهام و تلخیص از کتاب راهنمای نگارش تحلیل فیلم نوشته تیموتی کوریگان
