انفجارهای رادیویی سریع(FRB) در بین اسرارآمیزترین سیگنال هایی جای دارند که تا کنون در فضا شناسایی شده است. اما منشا آن ها هنوز ناشناخته است.
آنها فقط چند میلی ثانیه طول می کشند اما در این زمان آنقدر انرژی تولید می کنند که خورشید در کل یک روز تولید می کند. و ما نمی دانیم این سیگنال ها از کجا سرچشمه میگیرند.
تا کنون ما تعدادی رویداد عجیب شناسایی کرده ایم و همه آنها از طریق انتشار امواج رادیویی بوده اند. اما برای اولین بار محققین می گویند یک انفجار عظیم اشعه گاما کشف کردند که با یک FRB مطابقت دارد.
اگر این مساله تایید شود بزرگترین سرنخ برای منبع این سیگنال های اسرارآمیز خواهد بود.
FRBها معمولا به اسم سوت کیهانی نیز شناخته می شوند زیرا تنها از طریق رادیوتلسکوپ ها قادر به شنیدن آنها هستیم. تا همین اواخر نتوانسته بودیم آنها را در هیچ بخشی از طیف الکترومغناطیسی دریافت کنیم، آنها نه اشعه ایکس ساطع می کردند و نه نور مرئی.
با وجود اینکه این رویدادها انفجاری هستند اما یک FRB اولین بار در سال ۲۰۰۷ شناسایی شد و این سیگنال به قدری شدید و قوی بود که سال ها طول کشید تا محققین قبول کنند آنچه شناسایی کرده اند یک رویداد کیهانی بوده و نه یک خطای ابزاری.
از آن زمانی به بعد محققین تخمین زدند حدود ۲۰۰۰ مورد از این FRBها هر روزه در جهان رخ می دهند اما نکته مهم این است که بتوانیم تلسکوپ را جهت مناسب و در زمان مناسب تنظیم کنیم تا بتوان آنها را ثبت کرد. به این ترتیب تا فوریه سال جاری تنها ۱۷ مورد ثبت شده بود.
برای اینکه بفهمیم آنها از کجا می آیند، ستاره شناسان شدیدا مشغول تلاش برای یافتن شواهدی از FRB در سایر بخش های طیف الکترومغناطیسی بوده اند.
اکنون یک تیم از دانشگاه پنسیلوانیا به رهبری جیمز دلونه این کار را با استفاده از ماهواره سوئیفت مدار زمین ناسا این کار را انجام داده اند.
در ۴ نوامبر سال ۲۰۱۳ این ماهواره به طور اتفاقی به سمتی از آسمان هدف گیری شده بود که رادیو تلسکوپ رصدخانه پارکس استرالیا نیز در همان نقطه متمرکز بود. در آن روز پارکس یک FRB شناسایی کرد و تمی دلونه پس از بررسی داده ها متوجه شدند که سوئیفت نیز یک انفجار گاما در همان نقطه و همان زمان ثبت کرده است.
دلونه می گوید “من تحقیقات FRB را با این انتظار آغاز کردم که چیزی نخواهم یافت. این انفجار اولین موردی بوده که بررسی آن مفید واقع شده است. زمانی که آن را دیدم شبیه یک همتای اشعه گاما بود و نمیتوانستم باور کنم چه شانسی داشته ام.”
در گذشته نیز محققین پیش بینی کرده بودند FRB ها اشعه گاما ساطع می کنند اما کسی انتظار چیزی را نداشت که دلونه کشف کرده است.
انتشار اشعه گاما که به همراه FRB 131104 بود بین ۲ تا ۶ دقیقه طول کشید که بسیار بیشتر از مدت چند میلی ثانیه ای اشعه رادیویی بود. این سیگنال بسیار درخشان تر از چیزی بود که همه انتظار داشتند.
پیش از این کشف اخیر دو نظریه کلی در مورد منشا این اشعه های گاما وجود داشت.
یک ایده این بود که این سیگنال ها به دلیل زبانه های مغناطیسی از مگنتارها(مغنا اختر یا ستاره ای مغناطیسی) هستند. نظریه دیگر این بود که زمانی FRB رخ می دهد که دو ستاره نوترونی به نوعی سیاه چاله برخورد میکنند.
هنوز چیزهایی زیادی هستند که ما نمیدانیم و این انفجار پرتوی گاما هنوز نیاز به بررسی بیشتر دارد. قدم بعدی برای محققین جستجوی برای شواهدی مبنی بر رخ دادن چنین مواردی در بخش های دیگر طیف الکترومغنناطیسی است.
منبع: sciencealert