مرحله نیمه نهایی
تیم هایی که به این مرحله صعود کردند، بصورت زیر با یکدیگر به رقابت پرداختند:
بایرن ’74 – بارسلونا ‘11
آژاکس ’72 – میلان ‘89
اکنون به مرور بازیهای انجام شده در این مرحله می پردازیم:
*بایرن 0-2 بارسلونا
این بازی با بردی راحت برای بارسلونا همراه بود، چراکه بایرن هیچ گاه نتوانست با بازی مبتنی بر پرس شدید بارسا کنار بیاید. این تیم که در زمین خود فشرده شده بود، نتوانست استفاده مؤثری از گرد مولر(Gerd Muller) داشته باشد و دائماً در تله آفساید گرفتار می شد. یک گل زودهنگام در دقیقه 14 به بارسا کمک کرد: فرانس بکن باوئر(Franz Beckenbauer) از دفاع 4 نفره بایرن جدا شده بود تا فضای آندرس اینستا(Andres Iniesta) را ببندد. اریک آبیدال جلو کشید و توپ را برای چابی(Xavi) فرستاد و اولین پاس زاویه دار او به داوید ویا که از مقابل پل برایتنر(Paul Breitner) گذشته و به داخل وارد شده بود، رسید. ویا توپ را با پای راست کنترل کرد و توپ را پای چپ براحتی در سمت راست دروازه سپ مایر(Sepp Maier) قرار داد.
پس از آن بارسا با آسودگی به حفظ توپ پرداخت و بایرن را – که حتی وقتی توپ را پس می گرفت، توانایی انتقال آن به جناحین را نداشت – آزار داد.کونی تورستنسون(Conny Torstensson) با حملات روبه جلوی دنی آلوز(Dani Alves) تضعیف روحیه شده بود و هیچ گاه اعتماد به نفس کافی را برای ماندن در زمین حریف نداشت و آبیدال نیز یوپ کاپلمن(Jupp Kappellmann) را تحت کنترل خود درآورده بود. هرگاه بایرن می توانست توپ را به درون محوطه وارد کند، مولر به سرعت خطرناک ظاهر می شد، اما این خطر دائم نبود و معمولاً در همان زمین بایرن خاموش می شد. لیونل مسی(Lionel Messi) در فاصله ده دقیقه مانده به پایان بازی کار را تمام کرد و توپ سرگردان حاصل از درگیری بوسکتس(Busquets) و اولی هونس(Uli Hoeness) در میانه زمین را در اختیار گرفت، از سد تلاش نصفه نیمه ی دو بازیکن خسته گذشت و به آرامی توپ را از زیر دستان مایر به دروازه رساند.
بایرن(4-3-3) : سپ مایر/ جانی هانسن(Johnny Hansen)، هانس-جرج شوارتزنبک(Hans-Georg Schwarzenbeck)، فرانس بکن باوئر، پل برایتنر/ فرانس روث(Franz Roth)، راینر زوبل(Rainer Zobel)، اولی هونس/ کونی تورستنسون، مولر، یوپ کاپلمن
بارسلونا (4-3-3) : ویکتور والدز(Victor Valdes) / دنی آلوز، کارلس پویول(Carles Puyol)، جرارد پیکه(Gerard Pique)، اریک آبیدال / چابی، سرخیو بوسکتس، آندرس اینیستا / داوید ویا، لیونل مسی، پدرو(Pedro)
*آژاکس 1-0 میلان
بعضی اوقات تیم های بزرگ فقط یکدیگر را خنثی می کنند. با پرس سنگینی که هر دو تیم ارائه دادند، این بازی به یک جدال فیزیکی تبدیل شده بود که اکثر آن در دو منطقه باریک در دو سوی خط وسط زمین اتفاق افتاد. مارکو فن باستن(Marco van Basten) و سیاک سوارت(Sjaak Swart) به گل رسیدند که با اعلام آفساید، هردو مورد رد شد. آژاکس که از برتری عددی در مرکز خط هافبک سود می برد (معمولاً دو هافبک که شامل کرویف که عقب کشیده بود، می شد)، تیم میزبان کم کم بر بازی مسلط شد، تلاش های آنجلو کلمبو(Angelo Colombo) برای وارد شدن به مرکز زمین برای افزایش تعداد نفرات در این منطقه تنها باعث می شد ویم سوربیر(Wim Suurbier) به جلو آمدن از خط دفاع ترغیب شود.
یک بار در اوایل نیمه دوم به نظر می رسید رود گولیت(Ruud Gullit) توانسته از سد آژاکس گذشته و جلو بیاید و پاس فرانک رایکارد(Frank Rijkaard) را در اختیار بگیرد اما هورست بلنکن برگ(Horst Blankenburg) – لیبروی آژاکس – توانست با خطایی به موقع نزدیک محوطه جریمه تیمش را نجات دهد. گل پیروزی برای آژاکس در فاصله 7 دقیقه مانده به انتهای بازی به ثمر رسید: کرویف عقب کشید تا توپ را از آری هان(Arie Haan) دریافت کند و بعد آن را به پیت کیزر(Piet Keizer) در سمت چپ رساند. زمانیکه فرانکو بارسی(Franco Baresi) برای پوشش دادن آن ناحیه به چپ رفت، هان سانتری عرضی برای سوارت ارسال کرد و او نیز با استپ سینه توپ را جلوی پایش انداخت و با ضربه ای کات دار به سادگی توپ را درون دروازه جای داد.
آژاکس(4-3-3) : هاینز استوی(Heinz Stuy) / ویم سوربیر، هورست بلنکن برگ، بری هالشوف(Barry Hulshoff)، رود کرول(Ruud Krol) / یوهان نیسکنس(Johan Neeskens)، آری هان، جری موهرن(Gerrie Mühren) / سیاک سوارت، یوهان کرویف، پیت کیزر
میلان (4-2-2) : جیووانی گالی(Giovanni Galli) / مائورو تاسوتی(Mauro Tasotti)، فرانکو بارسی، الساندرو کستاکورتا(Alessandro Costacurta)، پائولو مالدینی(Paolo Maldini) / روبرتو دونادونی(Roberto Donadoni)، فرانک رایکارد(Frank Rijkaard)، کارلو آنچلوتی(Carlo Ancelotti)، آنجلو کلمبو / رود گولیت، مارکو فن باستن
و در نهایت فینال این تورنمنت به رویاروی آژاکس 1974 و بارسلونای 2011 تبدیل شد. اتفاقات رخ داده در این بازی را با هم مرور می کنیم:
*آژاکس 3-2 بارسلونا
(در ورزشگاه پراتراستادیون ، وین)
یک تورنمنت حماسی، یک فینال حماسی لازم داشت و این آنچه بود که بدست آورد: تیم بزرگ دهه 70 با فلسفه توتال فوتبال در برابر تجسم نوین آنها. آژاکس از قرعه بازی خانگی و حمایت قوانین زمان خود سود برد و چندین خطای سخت زودهنگام از یوهان نیسکنس – که در بازی مدرن نمی توان به آنها حتی اندیشید – چابی و لیونل مسی را آزار داد. دنی آلوز نیز با حملات آژاکس دست پاچه به نظر می رسید و این اشتباه او بود که باعث شد هلندی ها، بار دیگر، به گلی زود هنگام دست یابند: پیت کیزر که به سختی در زمین بارسا به پرس پرداخته بود، در راه یک پاس عجولانه برای سرخیو بوسکتس مداخله کرد و به قدر کافی سریع بود تا از مدافع برزیلی بارسا پیشی بگیرد. جرارد پیکه برای بستن راه او جلو آمد، کیزر توپی عالی برای یوهان کرویف به داخل فرستاد تا او آن را با ضربه سری استادانه به گل تبدیل کند.
اما یکی از قدرت های این تیم بارسلونا این است که هیچ گاه برای مدت طولانی سردرگم نمی ماند، و خیلی زود آژاکس به خاطر رویارویی با تیمی که به خوبی ِ خودشان پرس می کرد، نگران به نظر می رسید. بازی به الگویی مشخص رسید: یک تیم مالکیت توپ را در میانه های زمین حفظ می کرد، در مواقع لزوم عقب می کشید تا حریف را به جلو بکشاند و دائماً در جستجوی حفراتی در ساختار دفاعی حریف می گشت. با عقب کشیدن مسی و کرویف از خط حمله برای پیوستن به خط هافبک و متراکم شدن میانه زمین، درگیری های تعیین کننده در جناحین، بین آلوز و رود کرول و اریک آبیدال برابر ویم سوربیر اتفاق افتاد.
در جناح راست ِ بارسا بود که درگیری ها مشخصاً قوی بودند. آبیدال و سوربیر هر دو کمی عقب کشیده و به دقت مراقب حرکات یکیدیگر بودند، اما کرول و آلوز بی مهابا به جلو می شتافتند و نسبت به فضای ایجاد شده در پشت سرشان بی تفاوت به نظر می رسیدند. خصوصاً مدافع برزیلی که مشتاق بود تا اشتباه قبلیش را جبران کند. و همانطور که می خواست، در گل تساوی بارسا که در دقیقه 32 به ثمر رسید، نقشی تعیین کننده داشت: او توپ را از کرول گرفت و به داخل برای سرخیو بوسکتس فرستاد. آبشاری از پاس ها آغاز شد و توپ نهایتاً به مسی که در زمین آژاکس نزدیک خط میانه، ایستاده بود رسید. او پاسی برای داوید ویا به فضای بین نیسکنس و بری هالشوف و پشت سر کرولی که عقب کشیده بود، انداخت . ویا توپ را برای یک لحظه نگه داشت و زمانی که کرول به عقب برگشته بود، برای آلوز فرستاد. آلوز با سرعت بالایش غیر قابل مهار بود، او به محوطه جریمه وارد شد و پاسی زمینی برای پدرو مهیا کرد و او نیز به سرعت آنرا با ضربه ای دقیق در گوش راست دروازه جای داد.
بارسا غالب زمان نیمه اول را با برتری سپری کرد. فرصت طلایی پدرو برای به ثمر رساندن گل دوم روی پاس در عمق مسی با جلو آمدن ِ به موقع هنک استوی از بین رفت و آندرس اینیستا نیز شوتی سرکش را با اختلاف کمی از بالای دروازه به بیرون فرستاد. زمانی که بارسا مالکیت توپ را در اختیار داشت، آژاکس نفراتش را در مقابل توپ فشرده می ساخت و به خوبی مقاومت می کرد. اما چهار دقیقه بعد از آغاز نیمه دوم گل دوم را دریافت کرد: پاس قطری چابی به ویا رسید، او به سمت استوی پیش رفت و در لحظه آخر پاسی عرضی برای مسی فرستاد تا او به سادگی توپ را درون دروازه جای دهد.
در برابر تیم های دیگر شاید بارسا می توانست به سادگی توپ را حفظ کند، اما پرس آژاکس بی رحم بود و خصوصاً نیسکنس که از خطا کردن ابایی نداشت. در فاصله 20 دقیقه مانده به انتهای بازی او با خطایی روی بوسکتس، توپ و بازیکن را با هم زد؛ در فوتبال مدرن اینکار مسلماً خطا در نظر گرفته می شود و احتمالاً یک کارت زرد به دنبال خواهد داشت. اما داوری دهه 70 دستور به ادامه بازی داد، کرویف توپ سرگردان را در اختیار گرفت، با جری موهرن یک-دو کرد و با یک ضربه چیپ دروازه ویکتور والدز را از خارج از محوطه جریمه باز کرد.
پس از آن هر دو تیم فرصت هایی برای پیروزی داشتند. شوت پدرو که از پاس در عمق چابی خلق شده بود، از مقابل دروازه به بیرون رفت و ضربه اینیستا عکس العملی فوق العاده را از استوی طلب کرد. در طرف دیگر، کیزر با پاس کرویف صاحب موقعیت شد و توپش با برخورد به بدن والدز به بیرون رفت. کرویف با هتریک فاصله کمی داشت اما شوت کات دار او از سمت چپ محوطه با سایش به تیر عمودی دروازه به بیرون رفت. سپس ،4 دقیقه مانده به پایان بازی، هورست بلنکن برگ پاس بوسکتس را درست قبل از مسی دریافت کرد و چندین متر به پیش آمد و توپ را به جناح راست برای موهرن فرستاد. از آنجا که فضای او بسته شده بود، توپ را به چپ برای هان در فاصله 30 یارد از دروازه فرستاد. سرعت توپ باعث شد حفرات کوچک دفاعی مشاهده شوند اما همین هم کافی بود و هان توپ را به گوش بلا و راست دروازه والدز فرستاد. این بازی تا حدود زیادی برابر دنبال شد اما در نهایت با قدرت فیزیکی برتر و طیف وسیعتر گلزنهای آژاکس، نتیجه به سود آن ها تمام شد.
آژاکس(4-3-3) : استوی / سوربیر، بلنکن برگ، هالشوف، کرول / هان، نیسکنس، جری موهرن / سوارت، کرویف، کیزر
بارسلونا (4-3-3) : والدز / دنی آلوز، پویول، پیکه، آبیدال / چابی، بوسکتس، اینیستا / ویا، مسی، پدرو
نویسنده: جاناتان ویلسون (Jonathan Wilson)
