فتح سه جام رسمی و مهم فوتبال اروپا یعنی لیگ داخلی ، جام حذفی و لیگ قهرمانان اروپا ( جام باشگاههای اروپا ) در یک فصل که به « سه گانه » مشهور شده است دستاورد فوق العاده ای است که تا کنون هفت باشگاه اروپایی تجربه کرده اند . در این متن مروری داریم بر عملکرد تیم های فاتح سه گانه .
سلتیک گلاسکو « اسکاتلند » ::::: فصل 67-1966
این تیم اسکاتلندی در فصل 67-1966 موفق شد نام خود را به عنوان اولین باشگاه اروپایی فاتح سه گانه مطرح کند . شاگردان جک استاین در تیم سلتیک موفق شدند لیگ را با 26 برد ، 6 تساوی و 2 شکست از آن خود کنند . آنها در این مسیر 111 گل زدند و 33 گل خوردند . جام حذفی نیز با ثبت 5 برد ، یک تساوی ، 20 گل زده و دریافت تنها 3 گل خورده به شاگردان استاین رسید و در جام باشگاههای اروپا نیز با شکست یاران ساندرو ماتزولا و جیاچینتو فاکتی در فینال مسابقات اولین قهرمانی اروپا نصیب تیم سلتیک شد و به این ترتیب سلتیک اولین باشگاه فاتح سه گانه لقب گرفت . از ستاره های آن تیم می توان به جیمی جانستون و استفن چالمرز اشاره کرد . جانستون در پایان همان سال در رده بندی توپ طلا در جایگاه سوم قرار گرفت .
آژاکس « هلند » ::::: فصل 72-1971
آژاکسِ 1972 را می توان مقتدر ترین فاتح سه گانه نامید . شاگردان استفان کواکس در فصل 72-1971 لیگ هلند را با 30 برد ، سه تساوی و یک شکست به پایان رساند و با زدن 104 گل و دریافت 20 گل مقتدرانه فاتح لیگ اردیویژه شد . جام حذفی نیز با پنج پیروزی پیاپی نصیب یاران کواکس شد و در نهایت جام باشگاه های اروپا نیز با حذف تیم هایی نظیر آرسنال ، بنفیکا و در نهایت اینترمیلان توسط آن تیم رویایی فتح شد . از ستاره های آژاکس می توان به پت کایزر ، آری هان ، یوهان نیسکنس ، رود کرول و فوق ستاره آن عصر، یعنی یوهان کرایوف اشاره کرد . شاگردان استفان کواکس در راه کسب سه گانه تنها متحمل یک باخت شدند دستاوردی که دیگر تکرار نشد . یاران کرایوف در ادامه سال 1972 در جام بین قاره ای نیز پیروز شدند و به اولین تیم « فاتح همه ی جام های رسمی در یک سال تقویمی میلادی » بدل شدند .
آیندهوون « هلند » ::::: 88-1987
برای کسب سه گانه گاهی باید خوش اقبال نیز بود . اقبالی که کاملا به کمک تیم گاس هیدینگ آمد . پی اس وی آیندهوون در فصل 88-1987 لیگ هلند را با 27 برد ، 5 تساوی و 2 شکست تصاحب کرد با 117 گل زده و 28 گل خورده . جام حذفی را نیز با 6 برد متوالی از آن خود کرد اما در جام باشگاههای اروپا بخت و اقبال چاشنی راه ناهموار قهرمانی آنان بود . شاگردان هیدینگ عملا در هیچکدام از پنج بازی پایانی خود در جام باشگاههای اروپا پیروز نشدند ولی قهرمان شدند ! در مرحله یک چهارم نهایی با دو تساوی برابر بوردو و در مرحله نیمه نهایی با دو تساوی برابر رئال مادرید و به لطف گل زده بیشتر در خانه ی حریف جواز صعود دریافت کردند و در دیدار فینال نیز پس از تساوی بدون گل برابر بنفیکا در ضربات پنالتی پیروز میدان لقب گرفتند و به سومین فاتح سه گانه اروپایی بدل شدند . از ستاره های آن تیم می توان به رونالد کومان و هانس ون بروکلن اشاره کرد .
منچستر یونایتد « انگلستان » ::::: 99-1998
تنها تیم انگلیسی فاتح سه گانه نیز از بخت و اقبال بی بهره نبود . شیاطین سرخ لیگ را با 22 برد ، 13 تساوی و 3 شکست و تنها با یک امتیاز بیشتر از آرسنال بدست آوردند . در جام حذفی اما با از میان برداشتن لیورپول ، چلسی و آرسنال ، با شایستگی تمام عنوان قهرمانی را کسب کردند . در لیگ قهرمانان اروپا با یک امتیاز اختلاف پایین تر از بایرن مونیخ مرحله گروهی را به اتمام رساندند . ( گروهی که با حضور بارسلونا به یکی از سخت ترین گروه های تاریخ لیگ قهرمانان اروپا بدل شده بود ) یاران سر الکس فرگوسن سپس با حذف اینتر میلان و یوونتوس در مراحل حذفی پای به دیدار فینال برابر بایرن مونیخ نهادند و در دیداری دراماتیک و جذاب باخت را در دقایق پایانی با پیروزی عوض کردند و یکی از شیرین ترین قهرمانی های تاریخ لیگ قهرمانان اروپا را تجربه کردند .از ستاره های آن تیم می توان به اشمایکل ، بکام ، روی کین ، گیگز ، اسکولز و یاپ استام اشاره کرد .
بارسلونا « اسپانیا » ::::: 09-2008
تنها باشگاه فاتح دو « سه گانه » در سال 2009 به اولین سه گانه خود رسید . یاران پپ گواردیولا در تیم بارسلونا لالیگا را با 27 برد ، 6 تساوی ، 5 شکست ، ثبت 105 گل و دریافت 35 گل به پایان رساندند . لالیگایی که با بردهای درخشان و قاطع بارسلونا برابر رقبای سنتی سویا ، والنسیا ، اتلتیکو مادرید و البته رئال مادرید به یاد آورده می شود . جام حذفی نیز بدون مشقت زیادی به بارسا رسید . اما در لیگ قهرمانان شاگردان پپ متحمل سختی فراوانی به ویژه در برابر چلسی شدند اما در نهایت با حذف بایرن مونیخ ( یک چهارم نهایی ) ، چلسی ( نیمه نهایی ) و منچستر یونایتد ( فینال ) بارسا به اولین تیم اسپانیایی فاتح سه گانه تبدیل شد . شاگردان پپ در ادامه ی سال 2009 به قهرمانی در سوپرکاپ اسپانیا ، سوپرکاپ اروپا و جام جهانی باشگاهها دست یافتند و تنها تیم فاتح شش جام رسمی در تاریخ فوتبال لقب گرفتند . آنها همچنین دستاورد ارزشمند آژاکس 1972 ( قهرمانی در تمامی جام های رسمی در یک سال ) را تکرار کردند . از ستاره های آن تیم می توان به ژاوی هرناندز ، پویول ، اینیستا ، دنی آلوز ، پیکه ، هانری ، اتوئو و فوق ستاره ی بی نظیرشان لیونل مسی اشاره کرد .
اینترمیلان « ایتالیا » ::::: فصل 10-2009
درست یک سال پس از سه گانه ی پپ ، ژوزه مورینیو نام خود را به لیست سرمربیان فاتح سه گانه اضافه کرد . اینتر میلان سری آ را با 24 برد ، 10 تساوی ، 4 شکست ، 75 گل زده و 34 گل خورده و تنها دو امتیاز بیشتر از رم به عنوان قهرمان به پایان رسانید . در جام حذفی با عبور از سد لیورنو ، یوونتوس ، فیورنتینا و رم به قهرمانی رسید و در لیگ قهرمانان اروپا نیز موفق ظاهر شد . اینتر ژوزه مورینیو مرحله گروهی را با جایگاه دومی و پس از بارسلونا به پایان رساند . در مرحله یک هشتم نهایی چلسی را در دو بازی شکست داد . در یک چهارم نهایی نیز زسکا مسکو را در دو بازی رفت و برگشت مغلوب کرد و در نیمه نهایی انتقام باخت مرحله ی گروهی را از بارسا گرفت و سرانجام در دیدار فینال با شکست بایرن مونیخ به قهرمانی رسید و اولین ایتالیاییِ فاتح سه گانه نامیده شد . از ستارگان آن تیم می توان به ژولیو سزار ، زانتی ، ساموئل ، لوسیو ، مایکون ، اشنایدر ، اتوئو و دیگو میلیتو اشاره کرد . ساموئل اتوئو نیز با این قهرمانی به تنها فوتبالیستی بدل شد که با دو تیم مختلف فاتح سه گانه شده است .
بایرن مونیخ « آلمان » ::::: فصل 13-2012
بالاخره یک تیم آلمانی نیز فاتح سه کانه شد و چه تیمی جز بایرن مونیخ میتوانست به اولین باشگاه آلمانی فاتح سه گانه بدل شود ؟ شاگردان یوپ هاینکس در فصل 13-2012 حریفان را از دم تیم می گذراند . آنها در لیگ با 29 برد ، 4 تساوی ، یک شکست ، 98 گل زده و تنها 18 گل خورده و با اختلاف عجیب 25 امتیازی نسبت به تیم دوم قهرمان شدند . جام حذفی را با 6 برد متوالی و به راحتی به چنگ آوردند و در لیگ قهرمانان اروپا نیز درخشیدند . شاگردان یوپ هاینکس پس از اینکه مرحله گروهی را به عنوان صدرنشین به پایان رساندند در مراحل حذفی آرسنال ، یوونتوس و بارسلونا را از گردونه رقابت ها خارج کردند و در فینال با شکست دورتموند به قهرمانی رسیدند . از ستارگان این تیم می توان به نویر ، لام ، ریبری ، روبن ، شواین اشتایگر و توماس مولر اشاره کرد .
بارسلونا « اسپانیا » ::::: فصل 15-2014
و سرانجام از تیمی که بیش از یکبار فاتح سه گانه میشود رونمایی شد . آبی و اناری ها این بار تحت هدایت لوئیز انریکه طعم شیرین قهرمانی در سه جام را چشیدند . شاگردان انریکه ، لالیگا را با 30 پیروزی ، 4 تساوی ، 4 شکست ، 110 گل زده و 21 گل خورده به سرانجام رساندند . در کوپا دل ری مقتدرانه و با 9 پیروزی متوالی قهرمان شدند و در لیگ قهرمانان اروپا نیز موفق ظاهر شدند . بارسا در ابتدا مرحله گروهی را با صدرنشینی به پایان برد . سپس در یک هشتم نهایی منچستر سیتی ، در یک چهارم پاری سن ژرمن و در نیمه نهایی بایرن مونیخ را از پیش رو برداشت و سرانجام در دیدار فینال با برتری برابر یوونتوس به پنجمین قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا و دومین سه گانه اروپایی خود دست یافت . از ستارگان این تیم می توان به کلودیو براوو ، مارک آندره تراشتگن ، پیکه ، دنی آلوز ، بوسکتس ، ژاوی ، اینیستا ، سوارز ، نیمار و لئو مسی اشاره کرد .
جدول عملکرد تیم های فاتح سه گانه اروپایی
| # |
نام باشگاه |
فصل |
تعداد بازی |
تعداد برد |
تعداد تساوی |
تعداد شکست |
گل زده |
گل خورده |
نرخ امتیازی |
| 1 |
سلتیک |
1966-67 |
49 |
38 |
8 |
3 |
149 |
41 |
2.489 |
| 2 |
آژاکس |
1971-72 |
48 |
42 |
5 |
1 |
135 |
28 |
2.729 |
| 3 |
آیندهوون |
1987-88 |
49 |
36 |
10 |
3 |
144 |
38 |
2.408 |
| 4 |
منچستریونایتد |
1998-99 |
59 |
34 |
22 |
3 |
121 |
55 |
2.101 |
| 5 |
بارسلونا |
2008-09 |
62 |
42 |
13 |
7 |
158 |
55 |
2.241 |
| 6 |
اینترمیلان |
2009-10 |
56 |
37 |
13 |
6 |
98 |
44 |
2.214 |
| 7 |
بایرن مونیخ |
2012-13 |
53 |
45 |
5 |
3 |
149 |
32 |
2.641 |
| 8 |
بارسلونا |
2014-15 |
60 |
50 |
6 |
4 |
175 |
38 |
2.600 |
* برای یکسان سازی آماری ، در محاسبه نرخ امتیازی برای هر برد سه امتیاز و هر تساوی یک امتیاز لحاظ شده است .
نکات آماری
- بارسلونا تنها تیمی است که بیش از یک مرتبه فاتح سه گانه شده است .
- مقتدرانه ترین سه گانه ، به آژاکس 1972 تعلق دارد با نرخ امتیازی 2.729 .
- اینتر میلان 2010 تنها تیمی است که با کمتر از 100 گل در تمام رقابت ها فاتح سه گانه شده است .
- هیچ تیمی به اندازه بارسای 2015 در راه کسب سه گانه گلزنی نکرده است . ( 175 گل زده )
- تهاجمی ترین تیم فاتح سه گانه ، سلتیک 1967 بوده است با میانگین 3.040 گل در هر بازی .
- بهترین عملکرد دفاعی ، از آنِ آژاکس 1972 بوده است با میانگین دریافت 0.583 گل در هر بازی .
- بیشترین میانگین پیروزی ، متعلق به آژاکس 1972 است با پیروزی در 87.5 درصد بازیها .
- کمترین میانگین شکست به آژاکس 1972 تعلق دارد با شکست در 2.083 درصد مسابقات .
