ستاره سرخ درخشان ترین ستاره جنوب غرب اروپا بود که قربانی بحران بالکان و تحریم یوگسلاوی توسط اتحادیه اروپا شد.
ستاره سرخ موفق ترین باشگاه یوگسلاوی سابق بود که موفق به کسب جام باشگاه های اروپا در فصل 90-91 شد. تنها تیم جنوب شرقی اروپا که تا آن زمان فاتح آن جام بین المللی شده بود از فصل 92-93 حتی موفق به دریافت مجوز حضوردر مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا نشد.
در فوریه 1945، در دوران جنگ جهانی دوم، یک گروه از مردان جوان، بازیکنان فعال، دانشجویان و اعضای اتحادیه جوانان ضد فاشیستی صربستان، تصمیم گرفتند تا جامعه فرهنگی جوانان را تشکیل دهند که چهار مارس همان سال پس از کش و قوس های فراوان توسط زوران جویوویچ، معاون اول رئیس انجمن ورزشی، به اسم ستاره سرخ بلگراد نامگذاری شد. تیمی که خیلی زود به عنوان نماد عنصر ارتجاعی صربستان و یوگسلاوی به محبوب ترین موسسه ورزشی کشور، تا آن دوران تبدیل شد.
اما سرنوشت گاهی شما را فریب می دهد همانطورکه ستاره سرخ بلگراد را فریب داد. باشگاهی که حالا حتی به زحمت پیروزی بر المپیک مارسی درآن فینال نیمه شب تابستان 1991 در سن نیکولای باری، با حضور شصت هزار هوادار و قهرمانی در جام باشگاه های اروپا را به یاد می آورد؛ در فصلی که بعد از پنج سال از گذشت فاجعه هیسل تیم های انگلیسی غیراز لیورپول اجازه حضور درمسابقات را پیدا کردند. انگار ابرو باد ومه و خورشیدو فلک دست در دست هم داده بودند تا ستاره سرخ قهرمان آن دوره شود که کلاوس اوگنتالر زننده گل اول بازی دردقیقه 60 پس از15 فصل حضوردر بایرن، دقیقه 92 به اشتباه دروازه خودی را باز کرد تا ستاره سرخ دراوج ناباوری به فینال صعود کند؛ در شب 29 مه 1991 جدال شاگردان ریموند گوتالز و لیوپکو پتروویچ در فینال بعد از گذشت 120 دقیقه ثمری نداشت و کار به ضربات پنالتی کشید و تنها پنالتی خراب شده مانوئل آموروس روی پرواز کاپیتان استفان استوژانویچ حکم به قهرمانی فراموش شده ستاره سرخ در سی و ششمین دوره جام باشگاه های اروپا داد تا المپیک مارسی دو سال دیگر حسرت و انتظار قهرمانی را بکشد.
پروسینچکی، دراجيكابينيچ، ميودراگ بلودديچی، سینیشا میهایلوویچ و دارکو پانچف پنج گله در رقابت ها، پنج نفری بودند که یکی پس ازدیگری پنالتی هایشان را وارد دروازه مارسی کردند تا ستاره سرخ بعد از استوا بخارست رومانی دومین تیم از اروپای شرقی باشد که بربام اروپا می ایستد.
چیزی که مرور خاطرات مربوط به فاتح فینال سن نیکولای را سخت می کند بازی بی روح ستاره سرخ است. استوژانویچ می گوید: «پیش از آغاز بازی، همه المپیک مارسی را شانس اول قهرمانی می دانستند. بنابراین ما باید از بین دو حالت ممکن یکی را انتخاب می کردیم؛ یا زیبا بازی می کردیم و می باختیم یا اینکه با تاکتیکی بی جاذبه و خسته کننده بازی را می بستیم و نهایتا پیروز از زمین بیرون می آمدیم.»
آخرین قهرمانی تیم های یوگسلاو قبل از فروپاشی این کشور، آغاز زوال ستاره سرخ بود. تابستان 1991 پس از قهرمانی در جام باشگاه ها، دو بازیکن نخبه تیم رابرت پروسینچکی و استفان استوژانویچ فروخته شدند. بحران بالکان سبب شد که ستاره سرخ فصل آینده با محرومیت از انجام بازی های خانگی اش در بلگراد مواجه شود. با این حال آن ها دوباره تا نیمه نهایی جام باشگاه های اروپا بالا رفتند تا آنجا که در جدال با سامپدوریای ایتالیا در زمین کشور بی طرف ( صوفیای بلغارستان ) علی رغم کسب تساوی دیدار رفت درایتالیا، نتوانستند برای دومین بار پیاپی به فینال جام باشگاه های اروپا صعود کنند زیرا در خاک بلغارستان سه بریک شکست خوردند تا سامپدوریا خود در فینال مغلوب بارسلونا شود.
به دنبال شکست ازسامپدوریا بقیه بازیکنان ستاره سرخ هم فروخته شدند تا در فاصله کمی بیشتر از یک فصل بهترین تیمی که یوگسلاوی تاکنون به خود دیده بود از اوج به حضیض افتد و شاکله اش ازهم بپاشد.
ستاره سرخ تیم بزرگی بود که افتخار باشگاهی یوگسلاوی دراروپا محسوب می شود اما بعد از دوره معاصر هرگز خبری از قدرت نمایی تک قدرت بلگراد، به عنوان تک قطب همیشگی فوتبال بالکان، نشد.
ستاره سرخ تیمی بود که می توانست همچنان قهرمان اروپا بماند اما بحران بالکان و تحریم یوگسلاوی ادیسه اش را به زوال کشاند.
نویسنده: عبدالعزیز ژاله
