فوتبال آمریکایی به زبان ساده
فوتبال آمریکایی یکی از ورزش های پرطرفدار در سطح جهان و به خصوص در ایالات متحده هست که توی کشور ما به شدت ناشناخته است. بطوریکه حتی قوانین فارسی این بازی برای افراد علاقمند خیلی کم هست. من تصمیم دارم قوانین فوتبال آمریکایی رو بطور خلاصه و ساده توضیح بدم. امیدوارم که برای علاقمندان مفید باشه. البته همین اول بگم که قوانین بازی بسیار زیاده، اما من سعی میکنم به صورت خلاصه و مفید و مختصر بگم تا آشنایی مقدماتی ایجاد بشه.
اولین چیز زمین بازی هست که توی شکل شماره 1 مشاهده میکنید. طول زمین 100 یارد هست که به فاصله 5 یارد خط کشی شده. اعداد هم نشون دهنده فاصله خطوط از دو انتهای طولی زمین هستند. هر کدوم از دو انتهای طولی زمین منطقه ایمنی یکی از تیمها هست و بازیکنان تیم مقابل باید سعی کنند توپ رو به اون منطقه برسونند.
حالا باید چند تا تعریف اول انجام بدم:
کیک آف: در شروع هر نیمه و همچنین پس از کسب امتیاز توسط تیمها، بازیکن کیکر تیم مدافع با پا توپ رو به سمت تیم مهاجم شوت میکنه. بازیکنان تیم مهاجم بعد از دریافت توپ به سمت منطقه ایمنی حریف حمله میکنند. در شکل 2 نحوه قرارگیری بازیکنان در هنگام کیک آف رو میبینید.(قرمزها تیم مدافع و آبی ها تیم مهاجم هستند) در هنگام کیک آف توپ در 35 یاردی زمین تیم مدافع قرار میگیره.
تکل: هنگامی که بازیکن صاحب توپ توسط بازیکنان تیم حریف سرنگون میشوند، اصطلاحاً میگیم که تکل شدند. بعد از هر تکل بازی متوقف میشه و باید مجدداً از سر گرفته باشه.
اسنپ: هر وقت که بازی متوقف بشه. دو تیم مجدداً آرایش میگیرند و یکی از بازیکنان تیم مهاجم توپ رو از روی زمین برمیداره و به بازیکن هم تیمی خودش که پشت سرش قرار داره پاس میده.
داون: یک داون وقتی شروع میشه که یک اسنپ یا یک کیک آف انجام بشه و وقتی به پایان میرسه که توپ یا بازیکن صاحب توپ به زمین بخورند یا تیمی امتیاز بگیره و یا اینکه بازیکن صاحب توپ از زمین بازی خارج بشه.
حالا میرسیم به بازی: بازی در ابتدا با کیک آف شروع میشه. بعد از اینکه بازیکنان تیم مهاجم توپ رو گرفتند با توپ به سمت منطقه ایمنی تیم حریف یورش میبرند و بازیکنان تیم مدافع هم سعی میکنند بازیکن صاحب توپ رو تکل کنند یا از بازی خارج کنند. هر وقت که این اتفاق افتاد، اولین داون بازی انجام میشه و در همون خط طولی بازی مجدداً از سر گرفته میشه. نحوه شروع به این صورت هست که بازیکنان تیم مهاجم و مدافع در مقابل یکدیگر آرایش میگیرند. (یک آرایش برای مثال در شکل 3 نشون داده شده)
یک بازیکن از تیم مهاجر (سنتر) توپ رو از زمین برمیداره و به بازیکن هم تیمی خودش که پشت سرش هست (کوارتربک) پاس میده. کوارتربک طراح حملات یک تیم هست و بعد از این که توپ رو از سنتر گرفت، تصمیم میگیره که به چه کسی پاس بده یا اینکه خودش با توپ شروع به دویدن به سمت منطقه ایمنی حریف حرکت بکنه. در هر نوبت حمله، حداکثر یک پاس رو به جلو میشه ارسال کرد. بعد از اینکه توپ به کوارتربک رسید، بخشی از بازیکنان تیم مدافع به سمت کوارتربک هجوم میارن تا بتونند کوارتربک رو تکل کنند یا توپش رو بگیرند و بعضی از بازیکنان مهاجم سعی میکنند تا از کوارتربک محافظت کنند. اگر کوارتربک تصمیم بگیره که توپ رو به هم تیمی های خودش پاس بده، اون وقت بازیکنان مدافع 2 تا وظیفه دارند. وظیفه اول اینکه سعی کنند پاس ارسالی از کوارتربک رو توی هوا بگیرند (اینترسپشن یا توپربایی). وظیفه دوم بازیکنان مدافع اینه که اگه پاس کوارتربک به بازیکنان مهاجم رسید، به سمت بازیکن صاحب توپ حمله ببرند تا اون رو تکل کنند یا از زمین بازی خارجش کنند. در صورتی که هر کدوم از این دو اتفاق رخ بده، بازی متوقف میشه و با آرایش مجدد دو تیم آغاز میشه.
اما یه نکته مهمی وجود داره به نام قانون 10 یارد و 4 داون. قانون اینه که تیم مهاجم 4 داون فرصت داره تا توپ رو 10 یارد جلو ببره. برای مثال فرض کنید الان اولین داون هست و تیم مهاجم 4 داون فرصت داره تا 10 یارد رو طی بکنه. حالا اگه تیم مهاجم در این داون موفق بشه 3 یارد توپ رو جلو ببره، بعد از اون 3 فرصت دیگه داره تا 7 یارد توپ رو جلو ببره. به همین ترتیب اگر در داون سوم 2 یارد دیگه جلو ببره، اون وقت 2 داون دیگه فرصت داره تا 5 یارد باقیمونده رو جلو ببره. اگر تیم مهاجم موفق بشه همینطوری توپ رو جلو ببره و وارد منطقه ایمنی حریف بشه 6 امتیاز میگیره که به این عمل "تاچ دان" میگن.
نکته بعدی اینه هر وقت تیم مهاجم موفق بشه از اون 10 یاردی که باید بگذره عبور بکنه و توپ رو جلوتر ببره، هر جایی که توپ متوقف بشه به عنوان داون اول در نظر گرفته میشه (اصطلاحاً فرست داون میشه) و دوباره 4 داون فرصت داره تا 10 یارد از محل جدید توپ جلو ببره. اگر تیم مهاجم 4 داون خودش رو انجام بده و موفق نشه از 10 یارد عبور کنه توپ به تیم مدافع میرسه. این موضوع باعث میشه که خیلی وقت ها تیم مهاجم در این شرایط ضرر بکنه. بنابراین تیم مهاجم برای فرار از این اتفاق دو راه داره: پانت یا کیک
کیک: اگه فاصله توپ تا دروازه حریف زیر 40 یا 50 یارد باشه، یکی از بازیکنان تیم مهاجم (کیکر) توپ رو به سمت دروازه حریف شوت میکنند که اگه گل بشه 3 امتیاز داره. البته بعضی از تیمها که کیکر های خوبی دارند از فواصل بالای 60 یارد هم اقدام به شوتزنی میکنند.
پانت: اگه فاصله توپ تا دروازه حریف خیلی زیاد باشه، یکی از بازیکنان مهاجم (پانتر) توپ رو با دست میگیره و با پا به زیر توپ میزنه تا توپ از زمین خودشون دور بشه. در این شرایط یک بازیکن از تیم مدافع در طرف دیگه زمین هست تا توپ رو بگیره و با توپ به سمت منطقه ایمنی حریف هجوم ببره.
نکته: بعد از هر تاچ دان، علاوه بر اینکه تیم 6 امتیاز میگیره یک فرصت حمله دیگه هم به تیم مهاجم میدن تا بتونه امتیاز اضافی بگیره. اگر امتیاز اضافی باز هم بصورت تاچ دان انجام بشه 2 امتیاز اضافی به تیم میرسه (یعنی در مجموع از این حمله 8 امتیاز نصیب تیم مهاجم میشه). اگر امتیاز اضافی بصورت کیک انجام بشه 1 امتیاز اضافی داره (مجموع 7 امتیاز)
قوانین کلی بازی اینایی بود که گفتم.
اما یه چند تا نکته دیگه هم بگم تا بحث یه کم کاملتر بشه.
وقتی که یک تیم مالکیت توپ رو در اختیار داره به چند صورت میتونه مالکیت توپ رو از دست بده:
1. تمام شدن 4 داون و عدم عبور از 10 یارد. در اینصورت تیم مقابل از هر جایی که بازی متوقف شده بازی رو شروع میکنه.
2. توپربایی (اینترسپشن). اگر بازیکنان مدافع بتونند پاس تیم مهاجم رو توی هوا بگیرند، اون وقت مالکیت توپ عوض میشه و بازیکنان تیم مدافع بدون توقف بازی شروع به حمله میکنند.
3. پانت.
4. کسب امتیاز. اگر تیم مهاجم موفق به کسب امتیاز بشه، توپ رو مثل ابتدای بازی کیک آف میکنه و تیم حریف با توپ حمله میکنه.
5. فامبل: هنگامی که بازیکن صاحب توپ قبل از به زمین خوردن توپ را ازدست بدهد اصطلاحاٌ فامبل گفته میشود. در اینصورت هر تیمی توپ را بگیرد (اصطلاحاٌ فامبل ریکاور کرده) و مالکیت توپ را در اختیار میگیرد.
در نهایت باز هم تاکید میکنم این قوانینی که نوشتم کامل نیست. بازی قوانین زیادی داره و من سعی کردم کلیات بازی رو بگم. اگه سوالی بود در خدمتم!
