کجاست آن سری A دوست داشتنی؟
لیگ ایتالیا در سالهای گذشته یکی از پرهیجانترین لیگهای فوتبال بوده است ولی افت عجیب طولانیمدت آن باعث ناامیدی فوتبالدوستان ایتالیایی شده است.
دیگر نه خبری از اینتر و میلان باشکوه است و نه رم که کمترین شباهت را به تیم طلایی خود در سال ۲۰۰۰ با هدایت فابیو کاپلو دارد. تنها یوونتوس تنها کمی از ابهت گذشته خود را حفظ کرده است.
اینکه لیگ ایتالیا افت کرده کاملا یک حقیقت قابل لمس است که به هیچوجه نمیتوان آن را انکار کرد اما این افت از سال ۲۰۰۶ و با قضیه کالچوپولی آغاز شد؛ جایی که تیمهای زیادی در یک اقدام عجیب با خریدن داورها و کمکداورها نتایج بازیها را به نفع تیم خود رقم میزدند که با بررسیهای صورتگرفته، مدیران تیمهای یوونتوس، میلان ، فیورنتینا و … عاملان اصلی این ماجرا شناخته شدند. البته با توجه به اسناد و مدارک روشده طی سالهای اخیر، موضع به سمت دیگری چرخیده که در بخش کالچوپولی در همین انجمن قرار داده شده است.
زمانی که میلان و یووه دو تیم ریشهدار و رده اول ایتالیا به چنین منجلابی افتادهاند، میتوان گفت که مرگ تدریجی لیگ ایتالیا و فوتبال ایتالیا استارت خورد و وقتی یوونتوس به سری B رفت و میلان هم امتیازاتش کسر شد، تنها تیمی که به ظاهر قدرت را در اختیار داشت، اینتر بود که ایتالیا را به فوتبال تکقطبی تبدیل کرد.
همیشه فوتبال تکقطبی در هر کشوری هم به لیگ کشور و هم به تیم ملی آن ضربه بزرگی خواهد زد. در ایتالیا هم چنین وضعیتی پیش آمد و این روند تا زمانی ادامه پیدا خواهد کرد که میلان و یووه به جایگاه اصلی خود برگردند و دوباره سه تیم بزرگ ایتالیا به قدرتهای برتر اروپا تبدیل شوند.
بعد از رسوایی سال ۲۰۰۶ که باعث شد یوونتوس به دسته دوم سقوط کند و قهرمانی فصل گذشته این تیم به اینتر برسد و همینطور میلان نیز با امتیاز ۹- لیگ سری A را شروع کرد، کمکم بحران وارد لیگ سری A شد. اگر چه ایتالیا در همان سال قهرمان جام جهانی شد و میلان هم در سال ۲۰۰۷ قهرمان باشگاههای اروپا شد اما جذابیت این لیگ سال به سال پایین آمد. قهرمانیهای پیاپی اینتر و بدون رقیب شدن این تیم طی این سالها، ضعیفشدن یوونتوس و رم و لاتزیو و بحران مدیر و مربی در این تیمها، نتایج معمولی میلان و خروج بازیکنان و مربیان بزرگ همگی دست به دست هم داد تا حرارت لیگ کالچو پایین بیاید و حتی رتبه این لیگ، پایینتر از بوندسلیگای آلمان شود.
حتی پلاتینی معتقد است که ورزشگاههای قدیمی ایتالیا نیز باعث کمشدن تماشاگرها و در نتیجه افت کمی و کیفی سری A شده است. همه این عوامل سبب کسب نتایج ضعیف ایتالیا در یورو ۲۰۰۸ و جام جهانی ۲۰۱۰ نیز شد. البته آمدن مورینیو به اینتر و قهرمان کردن این تیم در باشگاههای اروپا در سال ۲۰۱۰ را نیز نمیتوان فراموش کرد. اما به نظر میرسد که فوتبال ایتالیا نیاز به یک بازسازی اساسی در لیگ، امکانات و تجهیزات و حتی باشگاههای خود دارد تا باز هم سری A ایتالیا بتواند مدعیان جدی را برای باشگاه های اروپا ایجاد کند.
در گذشتهای نهچندان دور، سری A ایتالیا در کنار لیگ برتر انگلیس از محبوبترین لیگهای دنیا محسوب میشدند و سطح فنی بازیها طوری بود که ستارههای فوتبال برای بازی کردن در ایتالیا تمایل زیادی داشتند اما با گذشت زمان، برخی از کارشناسها اعتقاد دارند که لالیگا اسپانیا گوی سبقت را در زمینه محبوبیت از سری A گرفته و آمارها نشان از درآمد بیشتر لیگهای انگلیس، اسپانیا و حتی آلمان دارد!
ایتالیاییها در سال ۲۰۰۳ از ۴ تیم ۳ تیم نهایی لیگ قهرمانان را تشکیل میدادند و یوونتوس و اینترمیلان و آث میلان ۳ قدرت برتر ایتالیا در بین ۴ تیم برتر بودند. ایتالیا در طول ۱۰ سال بین سالهای ۱۹۸۸ تا سال ۱۹۹۸ در ۹ فینال نماینده داشت! قدرت بلامنازع ایتالیاییها در دهه ۹۰ فوقالعاده بود و سری A فنیترین لیگ شناخته میشد اما اسپانیایی ها کم کم وارد عرصه فوتبال حرفه ای شدند تا جایی که در طول ۱۲ فینال مابین سالهای ۹۷ تا ۲۰۰۹ در ۷ فینال حاضر شدند و در هیچ فینالی هم بازنده نشدند!
نظرات درباره سری A فراوان است. خیلیها دلایلی برای افت این لیگ دارند و برخی معتقدند که این اتفاقات مختص به چندین تیم محدود لیگهای دیگر است و تیم های ایتالیایی درجه ۲ در قیاس همین تیمهای دیگر لیگها بهتر هستند. بعد از واقعه کالچوپولی دیگر تیمهای ایتالیایی آن رمق سابق را نداشتند و نسل طلایی فوتبال ایتالیا که در زمان فتح جام جهانی ۲۰۰۶ در بهترین شرایط جسمی و فنی قرار داشت و به طور میانگین اکثر بازیکنان در حدود ۲۶ تا ۳۰ سال سن داشتند یعنی ترکیبی از پختگی و نیروی جوانی را در اختیار داشتند، بعد از گذشت یکی دو سال پا به سن گذاشتند و هیچ جایگزینی هم برای آن نسل طلایی وجود نداشت و در واقع میتوان گفت که فوتبال ایتالیا در حال حاضر یکی از کمستارهترین دورانهای خود را سپری میکند.
۱- قهرمانی در لیگ قهرمانان پس و قبل از از کالچوپولی نشان میدهد که نمیتوان تنها دلیل افت ایتالیاییها را این مسئله دانست.
۱۹۸۹: آ.ث میلان ایتالیا
۱۹۹۰: آ.ث میلان ایتالیا
۱۹۹۱: ستاره سرخ بلگراد
۱۹۹۲: بارسلونا اسپانیا
۱۹۹۳: مارسی فرانسه
۱۹۹۴ میلان ایتالیا
۱۹۹۵: آژاکس هلند
۱۹۹۶: یوونتوس ایتالیا
۱۹۹۷: بورسیا دورتموند آلمان
۱۹۹۸: رئال مادرید اسپانیا
۱۹۹۹: منچستریونایتد انگلیس
۲۰۰۰ : رئال مادرید اسپانیا
۲۰۰۱: بایرن مونیخ آلمان
۲۰۰۲: رئال مادرید اسپانیا
۲۰۰۳: میلان ایتالیا
۲۰۰۴: پورتو پرتغال
۲۰۰۵: لیورپول انگلیس
۲۰۰۶: بارسلونا اسپانیا
۲۰۰۷: میلان ایتالیا
۲۰۰۸: منچستریونایتد انگلیس
۲۰۰۹: بارسلونا اسپانیا
۲۰۱۰: اینتر ایتالیا
۲- دستمزد کم مربیان: برخلاف سایر لیگهای دیگر در فوتبال ایتالیا به مربیان ایتالیایی پول کمتری میدهند و این باعث شده است که مربیانی چون کاپلو، آنچلوتی و زاکرونی خارج از لیگ ایتالیا مربیگری کنند. در کل پروسه مربیشدن در ایتالیا خیلی زود جواب میدهد. سیدورف، مونتلا، آلگری، استراماچونی و اینزاگی نمونه مرییان جوانی هستند که فوتبال ایتالیا به دنیا معرفی کرده است و چندان موفق نبودهاند.
۳- آب رفتن استعدادها: معلوم نیست چه بر سر فوتبال ایتالیا آمده است. دیگر خبری از بازیکنانی چون باتیستوتا، رونالدو، کاکا، مالدینی، میلیتو، دیدا، سزار، سیدورف، گاتوسو، زانتی، کامبیاسو، ریوالدو، شوچنکو، زلاتان، ترزگه، امرسون، ندود و خیلیهای دیگر نیست و بازیکنان جوانی جایگزین اینها شدهاند که نتوانستهاند به خوبی جانشین بازیکنان قبلی خود باشند.
همه اینها از دلایل اصلی افت فوتبال ایتالیا بوده است. به نظر میرسد که اتفاقی را که برای آلمان در سال ۲۰۰۲ افتاد و این تیم یک بازسازی اساسی در فوتبال خود کرد باید در فوتبال ایتالیا شاهد باشیم وگرنه فوتبال درکشور چکمه همچنان به زیر آب خواهد رفت.