اختصاصی طرفداری- دربی تهران آوردگاهی است که هر بازیکنی آرزوی حضور در آن را دارد. با گلزنی در دربی این آرزو شیرین تر می شود. اما صفر ایرانپاک نه تنها به هر دوی این آرزوها رسیده است بلکه رکورد گلزنی خارق العاده او اکنون آرزوی بازیکنان حاضر در دربی هاست.
صفر ایرانپاک در 2 دی ماه سال 1325 در مسجد سلیمان متولد شد. او فوتبال خود را در محله های شهر اهواز شروع کرد و پس از حضور در تیم نوجوانان فاخری اهواز (یکی از زیرمجموعه های تیم شاهین اهواز) وارد تیم های آموزشگاهی اهواز شد.
صفر ایرانپاک در تیم دبیرستان شاهپور اهواز (نفر دوم نشسته از سمت چپ)
عملکرد ایرانپاک در گلزنی آنقدر خوب بود که بلافاصله تیم اصلی شاهین اهواز او را به خدمت گرفت. او آنقدر در شاهین درخشید که هر از گاهی به تیم جوانان شهر اهواز دعوت می شد. در سال 1347 و در جریان بازی دوستانه پرسپولیس با جوانان اهواز ایرانپاک موفق شد دوبار برای تیم اهوازی گلزنی کند تا بیشتر بر سر زبان ها بیفتد. شاید او تصور نمی کرد که کمتر از دو سال بعد، پیراهن قرمزرنگ تیم تهرانی را بر تن خواهد کرد.
صفر ایرانپاک در شاهین اهواز
در سال 1349 و وقتی که ایرانپاک 23 سال داشت به پرسپولیس می پیوندد. اما در نوک پیکان حمله پرسپولیس بزرگانی چون حسین کلانی و همایون بهزادی حضور داشتند و صفر کار سختی برای تثبیت خود در تیم داشت. اما جام باشگاه های تهران در سال 1349 برای او خوش یمن بود.
ایرانپاک در اولین دیدار پرسپولیس در جام باشگاه های تهران به میدان می رود و موفق می شود اولین گل خود برای پرسپولیس را در مقابل تیم افسر به ثمر برساند. گلزنی های او در هفته دوم و سوم و چهارم به ترتیب برابر تیم های قصر یخ، آرارات و دیهیم ادامه می یابد. حالا همه چشم ها خیره به عملکرد خارق العاده ایرانپاک است.
28 خرداد 1350، دربی هفتم. دربی ششم به جنجال کشیده شده است و همایون بهزادی و حسین کلانی به مدت یک سال محروم شده اند. بار حمله بر دوش ایرانپاک سنگینی می کند. همه از او انتظار معجزه دارند. تاج با گل غلامحسین مظلومی پیش می افتد. هر چه که پرسپولیسی ها می زنند به در بسته ای به نام ناصر حجازی می خورد اما صفر ایرانپاک با توپی که از شوت علی پروین ریباند شده بود، در دقیقه 90 قفل دروازه تاج را می گشاید. از همین بازی جدال صفر ایرانپاک و ناصر حجازی کلید می خورد و تا سال ها ادامه می یابد. پرسپولیس در جام باشگاه های تهران 1349 در رتبه دوم می ایستد اما ایرانپاک با به ثمر رساندن 15 گل آقای گل این جام می شود.
صفر ایرانپاک در جام بین المللی کوروش (نفر پنجم ایستاده از راست)
در تیرماه سال 1350، به مناسبت جشن های 2500 ساله پادشاهی، جام بین المللی کوروش با حضور هشت تیم در دو گروه چهار تیمی برگزار شد. در مرحله گروهی، صفر ایرانپاک در مقابل تیم امید هلند و بروژوفکا برنو چکسلواکی گلزنی کرد و در بازی نیمه نهایی دروازه تیم امید اتریش را گشود. در دیدار فینال تیم ایران مقابل آرگش پیتشتی رومانی قرار گرفت و با تک گل ایرانپاک در دقیقه 56 قهرمان این رقابت ها شد. ایرانپاک با ثبت 4 گل برترین گلزن و بهترین بازیکن این رقابت ها بود.
او در جام منطقه ای ایران در سال 1350 نیز در ترکیب ثابت پرسپولیس قرار می گیرد. عملکرد خارق العاده ایرانپاک و ثبت 12 گل در 14 بازی، هم او را برای دومین بار آقای گل می کند و هم پرسپولیس را قهرمان جام منطقه ای می کند.
دربی 15 بهمن 1350- نمایی از به ثمر رسیدن گل دوم پرسپولیس توسط صفر ایرانپاک
در دربی 15 بهمن 1350 و در دقیقه 56 صفر ایرانپاک باز هم برای پرسپولیس گلزنی می کند. او گل دوم پرسپولیس را به ثمر می رساند و سرخ پوشان با نتیجه 4-1 تاج را از پیش رو برمی دارد.
در 27 اسفندماه 1350، پرسپولیس و کروزیرو برزیل به مناسبت افتتاح ورزشگاه آزادی دیداری دوستانه را با یکدیگر برگزار می کنند. ایرانپاک در آن بازی گلزنی کرده و عنوان اولین گلزن ایرانی ورزشگاه آزادی را از آن خود می کند.
نوروز 1351 فرا می رسد. اما بازیکنان پرسپولیس و تاج مجال چندانی برای دید و بازدید ندارند. در سوم فروردین 1351 نهمین دربی دو تیم برگزار می شود. سانترهای خوفناک ابراهیم آشتیانی از کناره زمین مدافعان تاج را کلافه کرده است و ایرانپاک روی یکی از همین سانترها سومین گل خود در دربی ها را به ثمر می رساند. گل دوم را کلانی می زند و پرسپولیس یک بار دیگر دربی را از آن خود می کند.
روزهای ابتدایی اردیبهشت 51 ایامی تلخ در زندگی فوتبالی ایرانپاک هستند. عکس با بازیگری به نام «مهناز» برای او جنجال آفرین می شود، چون بازیکنانی مانند ایرانپاک در آن زمان حق گرفتن عکس های تبلیغاتی را نداشتند. علی عبده، ایرانپاک را به دفتر خود فرا خواند و سیلی محکمی به او زد. پروین، آشتیانی و ادیبی این رفتار را برنتابیدند و اعلام کردند که دیگر برای پرسپولیس به میدان نخواهند رفت. فریدون معینی نیز به این جمع پیوست. اما با آشتی عبده و ایرانپاک رفته رفته همه چیز به فراموشی سپرده می شود.
آشتی ایرانپاک با علی عبده
تیم ملی ایران در اردیبهشت 1351 باید در آوردگاه جام ملت های آسیا به مصاف حریفان خود برود. ایران برای گروه بندی ابتدا باید به مصاف کامبوج برود. باز هم زوج کلانی و ایرانپاک گلزنی می کنند و ایران با برد 2-0 در گروه A با تایلند و عراق همگروه می شود و با گذر از سد هر دو حریف به نیمه نهایی می رسد. دیداری تکراری با کامبوج! گل دقیقه 13 ایرانپاک ایران را پیش می اندازد و قلیچ خانی با گل دوم کار را یکسره می کند. ایران در فینال کره جنوبی را شکست می دهد و ایرانپاک کاپ قهرمانی جام ملت های آسیا را بالای سر می برد.
وقایع تیم ملی برای صفر ایرانپاک در سال 1351 به همینجا ختم نمی شود. ایران در بازی های مقدماتی انتخابی المپیک مونیخ کار سختی برابر کره شمالی شگفتی ساز دارد. در بازی رفت ناصر حجازی غوغا کرده و یک تنه مقابل طوفان زرد آسیا ایستادگی کرد. نتیجه 0-0 شد. حالا نوبت به بازی برگشت می رسد. شهر راولپندی پاکستان در آن روز شاهد باخت یکی از ابرقدرت های آسیا به دست دلیرمردان ایران است . صفر ایرانپاک و حسین کلانی با گلزنی و ناصر حجازی با بسته نگه داشتن دروازه، کار کره شمالی را یکسره کرده و حکم صعود ایران به المپیک 1972 مونیخ را امضا می کنند.
تمجید دنیای ورزش از عملکرد تیم ملی در بازی با کره شمالی
دو ملی پوش تأثیرگذار در راهیابی ایران به المپیک 1972 مونیخ
در 9 تیرماه سال 1351 دو تیم منتخب تهران و بایرن مونیخ آلمان در دیداری دوستانه در برابر هم می ایستند. ایرانپاک در دقیقه 42 موفق می شود گل سوم منتخب تهران را به ثمر برساند و بایرن مونیخ با تمام ستاره هایش از جمله گرد مولر در آن بازی 6 بر 2 مغلوب می شود.
صفر ایرانپاک در دیدار ایران و برزیل المپیک 1972 مونیخ (نفر سوم ایستاده از سمت چپ)
ایرانپاک در پیروزی تاریخی تیم ملی ایران بر برزیل در المپیک 1972 مونیخ حاضر بود. دیداری که ایران در آن با تک گل مجید حلوایی در مقابل برزیل 1 بر 0 برنده از میدان خارج شد.
نظرسنجی دنیای ورزش در مورد مرد سال فوتبال در سال 1352
پرسپولیس قهرمان جام تخت جمشید در سال 1352 می شود. صفر ایرانپاک 8 گل برای سرخ پوشان پایتخت به ثمر می رساند. دنیای ورزش نظرسنجی مرد سال فوتبال را میان صفر ایرانپاک، غلام وفاخواه، غلامحسین مظلومی و جهانگیر نصیری برگزار می کند. علیرغم این که غلامحسین مظلومی آقای گل جام تخت جمشید شد اما صفر ایرانپاک به عنوان مرد سال انتخاب می شود.
چهارمین گل ایرانپاک در دقیقه 50 دربی پانزدهم در 27 آذرماه 1353 و روی پاس حسین کلانی به ثمر می رسد و پرسپولیس در این بازی با حساب 3 بر 1 پیروز می شود. اما تاجی ها در مقابل چشمان ایرانپاک و یارانش، کاپ قهرمانی جام تخت جمشید 1353 را در ورزشگاه امجدیه بالای سر می برند.
دربی شانزدهم در پانزدهم اردیبهشت 1354 و در ورزشگاه آزادی برگزار می شود. پرسپولیس 3 بر یک از تاج شکست می خورد و تک گل پرسپولیس همان پنجمین گل ایرانپاک در دربی هاست. در پایان آن فصل پرسپولیسِ همایون بهزادی قهرمان می شود و صفر ایرانپاک با 10 گل بهترین گلزن سرخ پوشان لقب می گیرد.
با خداحافظی اوفارل، مربی خارجی تیم ملی جایگاه صفر نیز در سطح ملی متزلزل می شود. در مردادماه سال 1354 حشمت مهاجرانی سکان هدایت تیم ملی را بدست می گیرد و ایرانپاک رفته رفته از سطح فوتبال ملی محو می شود و می توان حشمت مهاجرانی را نقطه پایانی برای حضور ایرانپاک در تیم ملی تلقی کرد.
اما کابوس تاجی ها در دربی بیست و یکم که در تاریخ 18 آذرماه 1356 برگزار شد نفس آبی های تهران را می گیرد. این بار ایرانپاک با گل های دقایق 15 و 34 دبل می کند. تک گل حسن روشن در دقیقه 85 فقط از اختلاف کم می کند و پرسپولیس در این بازی 2 بر 1 پیروز می شود.
قهرمانی با پرسپولیس در جام شهید اسپندی در سال 1358 نقطه پایان قهرمانی های او در میادین فوتبال است. ایرانپاک در سال 1359 اعلام بازنشستگی می کند.
صفر ایرانپاک، همایون بهزادی و حسین کلانی 3 تن از بزرگان دربی تهران
از دربی سال 1356 قریب 40 سال می گذرد. اما هنوز نام صفر ایرانپاک با 7 گل به عنوان آقای گل دربی های تهران می درخشد. دیگر سخت بتوان به رکورد ایرانپاک برسند. این نکته را نیز باید در نظر داشت که اکثر گل های ایرانپاک در دربی در برهه دروازه بان قدرتمندی چون ناصر حجازی بوده که خود یکی دیگر از اساطیر فوتبال ایران است. شاید اگر آن مصدومیت سال 1352 ایرانپاک را از اوج دور نمی کرد او رکورد منحصربه فردتری را از خود به یادگار می گذاشت.
ایرانپاک مرد جوانمردی و صداقت بود. هرچند که شاید نسل جدید فوتبالدوستان چندان با صفر آشنا نباشند اما تمام استقلالی های قدیمی او را به عنوان یک رقیب قابل احترام دوست داشتند.
رابطه او اما با ناصر حجازی یک رابطه ی خاص بود. آن ها اصلی ترین رقیب ها و در عین حال نزدیک ترین رفیق های هم در دربی ها بودند. بعد از دربی سوم فروردین 1351 که با گلزنی ایرانپاک و برد 2-0 پرسپولیس همراه بود، او مصاحبه ای با دنیای ورزش انجام می دهد: وقتی ما از شربت پیروزی مست بودیم و بچه ها رقص شادی را آغاز کرده بودند، ناصر حجازی را دیدم که سخت گریه می کند. قلبم فشرده شد، به طرف او رفتم و در آغوشش گرفتم و چهره نازنینش را بوسیدم. مثل باران اشک میریخت بکلی پیروزی بزرگ تیمم را فراموش کردم. دلم آتش گرفته بود به بچه های خودمان نگاه کردم و به ناصر و بی اختیار فریاد کردم نه من این یکی را نمی‌خواهم. نمی‌خواهم شادی من با اشک دیگری همراه باشد ولی چه می شود یکی پیروز و یکی مغلوب است همین ها را به ناصر گفتم.
صفر پس از دوران بازنشستگی به سوئد می رود. سرطان ریه به سراغ او می آید. او در ماه های آخر عمر خود با همان بدن مهجور در قالب تیم پیشکسوتان دوباره در مقابل ناصر حجازی ایستاد. هیچ کس تصور نمی کرد که این پیرمرد پا به توپ که نای دویدن هم ندارد روزی سلطان 18 قدم امجدیه و آزادی بود. یازدهم بهمن ماه 1387 در غربتِ شهر استکهلم، صفر ایرانپاک با زندگی، فوتبال و تماشای دربی پایتخت که روزی در آن طنازی می کرد وداع می کند. پیکر او به ایران منتقل می شود. خاک اهواز دوباره او را در آغوش می گیرد. همان خاکی که او را با فاخری اهواز به ایران شناساند اکنون آرامگاه ابدی یکی از مفاخر ورزشی ایران است.
آشنایی با اسطوره های فوتبال ایران (1)؛ ناصر حجازی
