طرفداری - در بخش اول نکته هایی کلی در رابطه با خصوصیت های اخلاقی یک آنالیزور فوتبال و نحوه ی مشاهده دقیق تر بازی گفته شد. همچنین در بخش دوم با «فاز تدافعی» آشنایی پیدا کردید. در بخش آخر به بررسی نکته های «فاز تهاجمی» می پردازم. در کنار پرداختن به موضوع اصلی، باید در مورد چگونگی بهره مندی از فضاهای مثبت زمین صحبت کنم. این موضوع باید درک شود. با این وجود این بخش از فاز تدافعی کمی کوتاه تر است. همانطور که در بخش قبل گفته شد، برخلاف «فاز تدافعی» که کاملا به سیستم و تفکرات سرمربی وابسته است، در «فاز تهاجمی» خلاقیت و آزادی عمل بازیکن ها نسبت به «فاز تدافعی» بسیار بیشتر می شود.
فاز تهاجمی
در سطوح بالای فوتبال، به صورت کلی با سه شکل از «فاز تهاجمی» مواجه هستیم؛ «Counter attacking football»، «Long ball football» و «Slow build up football». شاید در بعضی مواقع و در زمان های محدود دو شکل اول این فاز - یعنی «Counter attacking football» و «Long ball football» -بتوانند با هم کنار بیایند؛ اما «Slow build up football» را اصلا نمی توانید در کنار آن دو سبک دیگر تصور کنید. شما باید در هنگامی که تیم مالک توپ و میدان است تشخیص دهید که در حال حاضر سبک بازی تیم به کدام یک از سبک های بالا نزدیک است؟
در سبک «Counter attacking» همه ی مسائل به سرعت بالا و حفظ بالانس ختم می شود و آمادگی بدنی بازیکن ها، مهم ترین عامل در اجرای موفق این شکل از «فاز تهاجمی» است. اکنون باز هم باید سوالاتی را به چک لیست خود اضافه کنید. معمولا در چه مکانی توپ پس گرفته می شود؟ (از هر نقطه ای که تیم توپ را در اختیار بگیرد،از همان نقطه ضد حمله شروع می شود.) چه بازیکن هایی در «فاز تهاجمی» مشارکت می کنند؟ (تعداد بازیکن هایی که در «فاز تهاجمی» مشارکت می کنند، بر دیگر عوامل این فاز و حتی «فاز تدافعی» نیز تاثیر گذار هستند.) از چه نقطه هایی به سمت دروازه حریف حرکت می کنند؟ (از مرکز زمین یا از جناحین؟) چرا از آن نقطه حمله می کنند؟ (استراتژی مربی برای «فاز تهاجمی» تا حدودی مشخص می شود) و بازهم سوال تکراری؛ بازیکن های «Hybrid» در کجا هستند؟
تمام «فاز های تهاجمی» تصویر بسیار بزرگی از به ثمر رسیدن گل دارند. به هر حال، این تعریفی ساده است. تعریف دقیق تر آن است که بگوییم هدف تمام «فاز های تهاجمی» رساندن توپ به داخل باکس حریف یا اطراف آن، برای ایجاد موقعیت گل است که معمولا با ضربه ی نهایی سر یا پا همراه می شود. نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که بدانید چطور پاس های گل خلق می شوند؛ نه صرفاً خود موقعیت گل. به غیر از چند تیم محدود، معمولا گل ها توسط بازیکن های تهاجمی تیم به ثمر می رسند. این بازیکن ها آزادانه تصمیم می گیرند که در کدام نقطه و چگونه ضربه نهایی را به توپ وارد نمایند. شما نمی توانید جلوی یک شوت سر ضرب را که از فاصله ۳۰ متری دروازه زده می شود، بگیرید. اما در عوض می توانید توپی را که به آن بازیکن سرضرب زن می رسد قطع کنید. بنابراین شما باید به چگونگی دریافت توپ توسط بازیکنی که ضربه نهایی را می زند توجه کنید.
در بالاترین سطح فوتبال همیشه توازن میان تعداد دفعاتی که یک تیم ریسک را می پذیرد، برقرار است. این درصد ریسک در تمام تیم های سطح بالای فوتبال تقریبا یکسان است. بنابراین تیم هایی مانند بارسلونا و منچستر سیتی که بیشتر بازیسازی آرام و با حوصله را می پسندند،با تیم هایی مانند منچستر یونایتد و رئال مادرید که بازی سریع و ضدحمله ای را در دستور کار خود قرار می دهند، معمولا به یک اندازه ریسک می کنند. تفاوت میان تیم ها در این موضوع، تعداد دفعات ریسک نیست، درصد موفقیت آن است. کاری که شما باید انجام دهید این است که این درصد را در هر دو تیم تشخیص دهید.
در سبک «Slow build up play» باید به دو مورد توجه کنید. اول؛ حرکت بازیکن ها در تمام زمین (چه مهاجم ها، چه هافبک ها و چه مدافع ها) دوم؛ فاصله ی بازیکن ها از یکدیگر و طول ارسال پاس های آن ها. در سبک «Counter attacking football» نیز باید بیشتر تمرکز خود را بر روی سرعت انتقال بازیکن های «Hybrid» در بین فازها بگذارید. علاوه بر این، باید نیم نگاهی به نحوه ی بهره وری بازیکن ها از فضاهای موجود در بین مدافع ها نیز داشته باشید.
نکته ی دیگری که باید در فاز «تهاجمی» به آن توجه کنید«حرکت سایه ای» است. در فوتبال سه نوع حرکت بدون توپ وجود دارد. «حرکت فعال»، «حرکت سایه ای» و «حرکت غیرفعال». «حرکت فعال» به حرکتی گفته می شود که بازیکن با توجه به موقعیت توپ حرکت، یا برای به دست آوردن آن تلاش می کند. اما برخلاف «حرکت فعال»، «حرکت سایه ای» به حرکتی می گویند که بازیکن برای منحرف سازی بازیکن های حریف حرکت می کند. «حرکت غیرفعال» نیز به «حرکت سایه ای» وابسته است که بازیکن با «حرکت غیرفعال» به فضاهای ایجاد شده توسط بازیکن سایه ای پیشروی می کند.
بسیار خب. حال می توانیم به طور خلاصه نکته های گفته شده در هر سه فاز را لیست کنیم. در صورتی که می خواهید موشکافانه تر، بازی های تیم مورد علاقه خود را نگاه کنید، همیشه قبل از مشاهده یک دیدار به این ۳۰ مورد نگاهی بیندازید و نکته های ذکر شده را به طور دقیق بازخوانی کنید.
دور ریختن «احساس» و جایگزینی «منطق» به جای آن |
پرهیز از جانب داری |
استفاده از تکنیک شروع - توقف |
تشخیص آرایش های دفاعی و هجومی هر دو تیم |
تشخیص موقعیت بازیکن ها |
توجه به بازیکن های «Hybrid» در فاز انتقالی |
یافتن موقعیت های «Overload» |
شمردن تعداد بازیکن ها در فاز های مختلف |
آنالیز «فاز تدافعی» قبل از «فاز تهاجمی» |
بررسی هرم تدافعی و قطرتدافعی |
تحلیل سیستم یارگیری تیم ها |
بررسی نحوه ی جابه جایی بازیکن ها در عرض های عمودی و افقی |
اندازه گیری سرعت انتقال در بین فازها |
یافتن بازیکن های مهاجم در فاز تدافعی و تعداد آن ها |
دنبال کردن حرکت های فول بک ها |
بررسی میزان موفقیت مربع های تدافعی |
تشخیص آپشن های فاز انتقالی |
تشخیص نوع سازمان بندی دفاعی |
پیدا کردن بازیکن خاص در سیستم مارکینگ |
توجه به سیستم پرسینگ |
تشخیص شاخه های فاز تهاجمی |
دقت به مکان هایی که توپ پس گرفته می شود |
بررسی تعداد بازیکن های موجود در فاز تهاجمی |
بررسی نقاط مهم در باکس حریف |
یافتن بازیکن های «Hybrid» در فاز تهاجمی |
آنالیز روش های به ثمر رسیدن گل ها |
محاسبه درصد موفقیت موقعیت های ریسکی |
توجه به فاصله بازیکن ها و نحوه ی حرکت آن ها در سیستم «Slow build up play» |
متمرکز شدن بر بازیکن های «Hybrid» در سیستم «Counter attacking football» |
تشخیص نوع حرکات بدون توپ بازیکن ها |
بعد از مطالعه این یادداشت، شاید تمام نکات لازم برای آنالیز یک دیدار را در این سه بخش فرا نگرفتید، اما مطمئنا زاویه دید شما - که هدف از ارائه این یادداشت نیز همین بوده - بسیار تغییر کرده است. همیشه به یاد داشته باشید که این یادداشت تنها مقدمه ای بر علم وسیع آنالیز فوتبال است و اکنون باید خودتان به لایه های عمیق تر این علم نفوذ کنید تا سطح دید شما به طور قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کند.
ارسالی نویسنده افتخاری طرفداری، مهدی عبدی
برگرفته از وبسایت TheFalse9