با اتمام فصل 17-2016 رقابت های بوندسلیگا، فیلیپ لام کاپیتان پر افتخار بایرن مونیخ نیز به دوران حرفه ای خود در فوتبال پایان داد تا دورانی جدید را در زندگی شخصی اش آغاز نماید. بازیکنی بی حاشیه که همواره در بالاترین سطح ممکن در خدمت تیمش بوده است.
دوران حرفه ای فوتبال فیلیپ لام البته می توانست به جای آخرین بازی فصل بایرن مونیخ در بوندسلیگا با حضور در فینال لیگ قهرمانان خاتمه یابد. فیلیپ لام خود نیز بی تردید چنین افکاری را در سر داشته است و شاید بتوان دلیل اصلی خداحافظی به نسبت زودهنگام وی از دنیای فوتبال را نیز در چنین افکاری جستجو نمود. نه قیصر، نه بمب افکن نه کاپیتانو نه تایگر، نه تیتان و نه حتی شواینی و پولدی. فیلیپ لام بازیکنی بدون لقب در فوتبال آلمان بود که هرگز سطح فوتبال خود را باحاشیه های گوناگون به تیتر اول مطبوعات کاهش نداد. در حقیقت وی با وجود بی حاشیه و آرام بودن، شخصیتی بزرگ و شناخته شده در دنیای فوتبال محسوب می گردد. اعتبار، احترام و شخصیتی که وی نه تنها به دلیل نمایش های هوشمندانه در مستطیل سبز و برخورداری از افتخارات پر شمار در دنیای فوتبال، بلکه با رفتار بدون جنجال و برخورد صادقانه خود بی تردید سزاوار آن بوده است. این بزرگی و احترام در پیام های بی شماری که از سوی اسطوره هایی نظیر ژاوی هرناندز و جان لوئیجی بوفون و سایر بزرگان فوتبال آلمان و اروپا به مناسبت خداحافظی وی از دنیای فوتبال منتشر شد، به خوبی قابل رویت و اثبات است.
کاپیتان سابق مانشافت حتی بعد از کناره گیری از فوتبال نیز بزرگی و شخصیت خود را از یاد نبرده است. انتخاب وی به عنوان برترین بازیکن سال 2017 آلمان با برخی انتقادات و بهانه گیری ها همراه بوده است، چون بنا بر ادعای برخی از منتقدین، بازیکنی نظیر تونی کروس که در فصل گذشته در افتخار آفرینی و کسب عناوین مختلف توسط رئال مادرید نقشی مهم بر عهده داشته، بیش از فیلیپ لام سزاوار دریافت چنین عنوانی بوده است. فیلیپ لام نیز ضمن پذیرش چنین انتقادی در گفتگویی مدعی شده که به احتمال زیاد در اعطای چنین عنوانی همه دستاوردهای دوران فوتبالی وی در نظر گرفته شده است.
فیلیپ لام را از لحاظ هوش بازی، آرامش و قدرت بازی خوانی می توان از جمله بازیکنانی نظیر آندرس اینیستا دانست که مهاجمین برای عبور از وی به دلیل سرسختی، سرعت بالای دوندگی، موقعیت شناسی و تکل های دقیق وظیفه ای سنگین بر عهده داشتند. حضور وی در میدان همواره سبب آرامش سرمربی تیم و هواداران بود، چون فیلیپ لام با استفاده از هوش بالا و آمادگی بدنی خود در بیشتر مواقع یک قدم جلوتر از مهاجم حریف بود و با عملکرد خود سبب افزایش ضریب اطمینان سیستم دفاعی تیم می شد. چنین ویژگی های منحصر به فردی با نگاهی گذرا به نوع بازی جوانمردانه کاپیتان سابق بایرن مونیخ اهمیت دوچندانی می یابد، چون فیلیپ لام در طول دوران حرفه ای خود هرگز از زمین بازی اخراج نشد و در 385 بازی بوندسلیگایی تنها 24 مرتبه کارت زرد دریافت کرد. برای مقایسه کلمنت فریتس بازیکن هم پست فیلیپ لام از تیم وردربرمن در 331 بازی بوندسلیگایی 64 مرتبه با دریافت اخطار جریمه شده و اشتفان افنبرگ کاپیتان سال های نه چندان دور بایرن مونیخ 111 مرتبه کارت زرد دریافت نموده است.
فیلیپ لام در کارنامه فوتبالی خود فصلی بدون دریافت کارت را نیز به ثبت رسانده و حتی فصلی بدون انجام خطا را نیز تجربه کرده است؛ آماری تعجب برانگیز و غیر قابل باور که از یک مدافع سخت گیر و کم اشتباه بر جای مانده است. لام در دوران حضور خود در بوندسلیگا همچنین 14 مرتبه موفق به گشودن دروازه حریفان شده و 49 مرتبه نیز در ارسال پاس های منجر به گل موفق بوده است. اما شاید بتوان از دقت نود درصدی لام در ارسال پاس های صحیح به عنوان برجسته ترین آمار به ثبت رسیده از وی نام برد. از کاپیتان سابق بایرن مونیخ شاید به ندرت صحنه ای تماشایی یا حرکتی خارق العاده در ذهن ها مانده باشد، اما وی همواره در زمین برای رسیدن به هدف، ساده ترین روش ها را به بهترین و کامل ترین وجه ممکن اجرا می نمود.
با وجود اینکه لام هرگز بازیکنی برای رقم زدن لحظات تاریخی و سرنوشت ساز در فوتبال به شمار نمی رود، اما وی در آخرین لحظات بازی نیمه نهایی یورو 2008 مقابل ترکیه، با گل زنی خود موفق به رساندن آلمان ها به فینال وین شد. در جام جهانی 2006 نیز وی در بازی افتتاحیه رقابت ها اولین گل تورنمنت را به نام خود به ثبت رساند. فیلیپ لام در واقع همواره در زمین حضوری با ثبات داشت و کمتر به دلیل مصدومیت و یا محرومیت دیداری را از دست می داد، با این وجود با نبود وی به شدت کمبود در زمین احساس می شد. کاپیتان سابق مانشافت با نحوه بازی کم اشتباه خود همواره در تلاش برای ارتقاء سطح بازی تیم بود و شاید تعداد اشتباهات خطرناک، ضربات بی هدف و خطاهای غیر ضروری وی بر روی بازیکنان حریف به تعداد انگشتان دست نیز نرسد و انتخاب وی در همه تیم های منتخب تورنمنت های مهم بین المللی فوتبال اعم از جام جهانی و رقابت های یورو بین سال های 2006 تا 2012، به خوبی کیفیت و اهمیت بالای وی را به اثبات می رساند.
فیلیپ لام تنها چند روز بعد از فتح جام جهانی 2014 به عنوان کاپیتان تیم ملی آلمان، به صورت غافلگیرکننده ای خداحافظی خود از سطح ملی را در سن سی سالگی و با برخورداری از 113 بازی ملی اعلام کرد. در آن زمان وی "حضور بدون ریسک و با تمرکز بالا در بالاترین سطح باشگاهی چند سال آینده" را به عنوان دلیل اصلی خود برای جدایی از فوتبال ملی نام برد و این موضوع بی تردید یکی از دلایل اختلاف وی با ابر ستاره ای نظیر رونالدو یا بازیکنانی نظیر کان و شواین اشتایگر است؛ اختلافی که وی را به بازیکنی غیر قابل جانشین در زمین بدل کرده بود.
فیلیپ لام تمایل نداشت که در اوج دوران فوتبال خود خداحافظی نماید، او می خواست زمانی از فوتبال کناره گیری کند که نتواند پست مورد علاقه خود را انتخاب نماید و یا به موفقیتی که به دنبال آن است دست یابد. وی مایل نبود که به هر قیمتی که شده چندین فصل دیگر و به نوعی تنها به عنوان یکی از جذابیت های تیم و برای جلب تماشاگر بیشتر در تیم حضور داشته باشد، موردی که البته به خاطر تقاضاهای مکرر کادر فنی بایرن مونیخ برای ماندن فیلیپ لام چندان در خصوص وی صدق نمی کند. به هر حال لام همه تصمیمات دوران فوتبال را به تنهایی و از روی فکر و منطق و با در نظر گرفتن عواقب آن اتخاذ نموده، همانند زمانی که وی در آستانه جام جهانی 2010 بازوبند کاپیتانی میشائیل بالاک را بر بازو بست و در صحبت هایی جنجالی اعلام نمود که به همین راحتی تمایلی به از دست دادن این بازوبند ارزشمند ندارد. فیلیپ لام در دوران حضور حرفه ای خود در فوتبال در بیشتر مواقع پایین تر از ارزش ها و توانایی های واقعی اش سنجیده شده و خود نیز آگاهانه و زیرکانه با این موضوع مشکلی نداشته است، چون چنین موضوعی می تواند در فوتبال حرفه ای در نهایت به نفع بازیکن تمام شود.
در بایرن مونیخ و حتی تیم ملی آلمان، کیمیش به احتمال فراوان جانشین فیلیپ لام در پست دفاع کناری سمت راست خواهد شد، بازیکنی که قابلیت های خود را در این زمینه به خوبی نشان داده است. لام اما خود در ابتدا به طور کامل از فوتبال جدا خواهد شد، هر چند که وی نسبت به عهده دار شدن پستی مدیریتی در باشگاه بایرن مونیخ چندان بی میل نیست. بر اساس ادعاهای برخی مطبوعات آلمانی اولی هونس به مانع اساسی در این راه بدل شده، تصمیمی که در نگاه اول تا حدودی ناراحت کننده به نظر می رسد، اما با صحبت های هونس در خصوص کمبود تجربه فیلیپ لام در این زمینه، قابل درک است. برای فیلیپ لام نیز حداقل در ظاهر چنین دلایلی قابل قبول به نظر می رسد و وی همانند دوران حضور خود در مستطیل سبز هرگز تمایلی به ایجاد حاشیه در این مورد نداشته است. با این وجود وی بازگشتش به فوتبال در آینده ای نه چندان دور را به طور واضح رد نکرده است.
به عقیده بسیاری از کارشناسان فوتبال آلمان، بایرن مونیخ در زمان کاپیتانی فیلیپ لام در سال های اخیر به اقتداری نظیر دهه هفتاد میلادی در زمان کاپیتانی فرانتس بکن باوئر دست یافته است و از فیلیپ لام به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتدار چند ساله اخیر مونیخی ها نام می برند. به هر حال حضور فیلیپ لام همانند فرانتس بکن باوئر در بایرن مونیخ اتفاقی خوش یمن با فاصله زمانی چهل ساله بوده است، در صورتی که هنوز هیچ کس نمی داند که آیا فیلیپ لام بعدی متولد شده است یا خیر؟
به قلم Alexander Möthe از وب سایت آلمانی Spox