اختصاصی طرفداری- دور بعدیِ مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۸، خردادماه برگزار خواهد شد.
قاره آسیا
دوازده تیم برتر قاره در ۲ گروه شش تیمی به مصاف هم رفته اند. از قاره آسیا، ۴ تیم به طور مستقیم به جام جهانی ۲۰۱۸ صعود می کنند و تیم های سوم دو گروه A و B، در بازی رو در رو و به صورت رفت و برگشت به مصاف هم خواهند رفت. امسال می توانیم امیدوار باشیم که آسیا برای اولین بار در تاریخ، ۵ نماینده در جام جهانی داشته باشد. چرا؟ برنده پلی آف تیم های سوم آسیا، باید در پاییزِ امسال در بازی پلی آف جام جهانی به مصاف تیم چهارم کونکاکاف بروند. قاعدتا احتمال پیروزی نماینده آسیا برابر تیمی که احتمالا از بین پاناما، آمریکا یا هندوراس خواهد بود، بسیار بیشتر از جدال این تیم با نماینده آمریکای لاتین است.
در گروه A تورنمنت، ایران فاصله خوبی با سایرین ایجاد کرده و اگر بتواند در بازی بعدی، تیم ملی ازبکستان را در ورزشگاه آزادی شکست دهد قطعا به جام جهانی صعود خواهد کرد. با توجه به اینکه ازبکستان از ۳ بازی آینده یک بازی در تهران و یک بازی دیگر در پکن دارد و در آخرین بازی باید به مصاف کره جنوبی برود، به نظر می رسد ایران و کره جنوبی، دو تیمی باشند که به طور مستقیم به جام جهانی می روند. سوریه اگر بتواند چین و قطر را در بازی های خانگی شکست دهد، این پتانسیل را دارد که رتبه سوم ازبکستان را هم به چالش بکشد.
در گروه B تورنمنت، ژاپن بعد از شروع افتضاح و شکست خانگی در برابر امارات، تقریبا تمامی رقبایش را به راحتی برد و تنها در ملبورن، با استرالیا مساوی کرد. ژاپن ۱۶ امتیاز، عربستان ۱۶ امتیاز(با تفاضل گل کمتر) و استرالیا ۱۳ امتیاز! وضعیت این گروه پیچیده به نظر می رسد. ژاپن برای دور بعد به ایران می آید تا به مصاف عراق برود. دیداری که باید ببرد چون در دو بازی آخر قرار است در خانه با استرالیا و در جده با عربستان سعودی دیدار کند. نکته جالب در مورد این گروه این است هر سه تیم مدعی در سه دور پایانی به مصاف هم می روند. بازی دور بعد استرالیا و عربستان می تواند نقش مهمی در معادلات این گروه ایفا کند. سعودی ها به خاطر اینکه در بازی آخر می توانند در خانه به مصاف ژاپن بروند، امیدوار هستند با کسب امتیاز در خاک استرالیا و پیروزی در امارات(کشور دوست و برادر)، به جام جهانی بروند. از طرفی دیگر، استرالیا، تنها تیم این گروه است که شکست نخورده است اما با این حال در رتبه سوم قرار دارد! استرالیا از ۷ بازی، ۴ بازی را مساوی کرده و سرمربی این تیم می داند که در بازی با عربستان در ملبورن، وقتی برای مساوی نخواهد بود!
قاره آفریقا
روند صعود تیم ها به جام جهانی در این قاره تغییر کرد اما آفریقا همچنان ۵ تیم به جام جهانی خواهد فرستاد. پس از دورهای حذفی، ۵ گروه ۴ تیمی با هم رقابت می کنند و تیم اول هر گروه به جام جهانی می روند. پلی آفی هم در کار نخواهد بود. تاکنون ۲ بازی از این مرحله انجام شده و هفته سوم، در فصل تابستان برگزار خواهد شد.
در گروه A، قطعا تیمی به روسیه می رود که در برزیل حاضر نبوده است. این تیم احتمالا از بین جمهوری کنگو و تونس خواهد بود زیرا این دو تیم، ۶ امتیاز دارند و ۲ تیم دیگر(گینه و لیبی) اصلا امتیاز ندارند. تقابل رو در روی دو تیم در ۲ بازی رفت و برگشت، تعیین گننده خواهد بود.
در گروه B، نیجریه در همان ۲ بازی اول، اختلاف ۴ امتیازی با سایرین ایجاد کرده و شانس مهمی برای یک جام جهانی دیگر دارد. نکته جالب در مورد این گروه این است که سه تیم از چهار تیم، نماینده آفریقا در جام جهانی ۲۰۱۴ بودند اما حالا فقط یک تیم می تواند به روسیه برود. کامرون، زامبیا و الجزایر در رتبه های بعدی گروه B قرار دارند.
در گروه C، ساحل عاج وضعیت بهتری را نسبت به سایرین دنبال می کند و حالا باید برای تثبیت جایگاهش در رتبه اول در گابن، میزبان جام ملت های آفریقا به پیروزی برسد. مراکش و مالی، دیگر تیم های این گروه هستند.
در گروه D، قطعا تیم جدیدی به جام جهانی روسیه صعود می کند. بورکینافاسو و آفریقای جنوبی با ۴ امتیاز، مدعیان اصلی به نظر می رسند و سنگال همچنان با ۳ امتیاز امید دارد. کیپ ورد ضعیف ترین تیم گروه قلمداد می شود.
در گروه E، مصر می تواند از افت غنا استفاده کند و پس از ۲۸ سال، دوباره به جام جهانی برسد. پیروزی این تیم در قاهره برابر غنایی که در ۳ دوره اخیر جام جهانی نماینده آفریقا بود، مصر را در وضعیت خوبی برای رفتن به روسیه قرار داده است. اوگاندا در رتبه دوم و کنگو در رتبه چهارم قرار دارند.
قاره اقیانوسیه
این قاره همچنان سهمیه مستقیمی برای رفتن به جام جهانی ۲۰۱۸ ندارد و برنده فینال مقدماتی، در نهایت باید به مصاف تیم پنجم جدول آمریکای لاتین برود. پس می توانیم انتظار داشته باشیم که این قاره نماینده ای در جام جهانی ۲۰۱۸ نداشته باشد، مگر اینکه اتفاق عجیبی رخ دهد.
۶ تیم برتر اقیانوسیه در دو گروه سه تیمی به مصاف هم رفتند و صدرنشین هر گروه در فینالِ رفت و برگشت با هم دیدار می کنند. در گروه اول، نیوزیلند با کسب ۱۰ امتیاز صعودش را قطعی کرد و یک پای فینال است و در گروه دوم، تاهیتی با ۶ امتیاز فعلا صدرنشین است اما این احتمال وجود دارد که جزایر سلیمان با انجام ۲ بازی باقیمانده اش، این رتبه را از این کشور بگیرد.
قاره آمریکای شمالی و مرکزی(کونکاکاف)
این ناحیه می تواند ۳ تیم به طور مستقیم در جام جهانی ۲۰۱۸ داشته باشد و تیم چهارم در پلی آف به مصاف تیم پنجم آسیا خواهد رفت که احتمالا بازی جذابی خواهد شد. نکته مهم در مورد این ناحیه، نتایج ضعیف آمریکا است که شاید موجب شود تیم سابق یورگن کلینزمان، به جام جهانی نرسد یا حداقل به پلی آف برود. تاکنون ۴ بازی از ۱۰ بازی ممکن انجام شد و هنوز همه تیم ها شانسِ برگشت دارند.
مکریک بر خلاف دوره قبل، در این دوره قاطعانه شروع کرده و از ۴ بازی، ۱۰ امتیاز گرفته است. این در حالی است که مکزیکی ها ۳ بازی از ۴ بازی را در خارج از خانه انجام داده اند و می توانند امیدوار باشند برای هفتمین بار پیاپی به جام جهانی برسند. کاستاریکا کمی افت کرده اما به خاطر شروع درخشانش، همچنان در رتبه دوم گروه قرار دارد. آنها در یکی از این ۴ بازی، در خانه ۴ بر ۰ آمریکا را شکست دادند. به نظر می رسد مکزیک و کاستاریکا احتمالا بتوانند به تورنمنت روسیه بروند و ۴ تیم باقی مانده بر سر رتبه سوم و صعود مستقیم جدال کنند.
فعلا پاناما با ۵ امتیاز در رتبه سوم ایستاده و آمریکا با ۴، هندوراس با ۴ و ترینیداد با ۳ امتیاز، در رتبه های بعدی هستند. پاناما در خانه نتوانست آمریکا را شکست دهد و در نهایت به تساوی رضایت داد. با توجه به عدم ثبات این تیم، احتمالا رقابت بین آمریکا و هندوراس بر سر رتبه سوم خواهد بود. به طور کلی، جدول ۶ تیم پایانی این قاره با هر اتفاقی می تواند روبرو شود.
قاره آمریکای لاتین
بی جهت نیست اگر بگوییم با وجود اینکه در این ناحیه، ۴ تیم از ۱۰ تیم به طور مستقیم و تیم پنجم در پلی آف معمولا به جام جهانی می رسند، همچنان سهمیه آمریکای لاتین کم به نظر می رسد. در جدال ده تیم سخت کوش این ناحیه، برزیل با نمایشی تحسین برانگیز و در حالی که هنوز ۴ بازی باقی مانده است، صعودش را به عنوان اولین تیم قطعی کرد.
کلمبیا با ۲۴، اروگوئه با ۲۳، شیلی با ۲۳ و آرژانتین با ۲۲ امتیاز در رتبه های بعدی قرار دارند و برای ۳ جایگاه صعود مستقیم و یک جایگاه غیرمستقیم تلاش می کنند. اکوادر با ۲۰، پرو با ۱۸ و پاراگوئه هم با ۱۸ امتیاز همچنان شانس دارند. بولیوی و ونزوئلا هم قطعا حذف شده اند.
با توجه به اوج گرفتن دوباره کلمبیا و اینکه اروگوئه از ۴ بازی آینده خود، در ۳ بازی به مصاف ۳ تیم پایانی جدول می رود، می توانیم انتظار داشته باشیم که کلمبیا و اروگوئه هم بتوانند صعود مستقیم خود را به جام جهانی جشن بگیرند. رقابت بین شیلی و آرژانتین برای گرفتن دیگر سهمیه مستقیم جذاب خواهد بود. شیلی از ۲ بازی خارج از خانه باید به مصاف برزیل صعود کرده و بولیوی حذف شده برود اما آرژانتین با ۲ رقیب مستقیم یعنی اروگوئه و اکوادور دیدار خواهد کرد. از طرفی آرژانتین در ۲ بازی خانگی، با پرو و ونزوئلای حذف شده بازی دارد که احتمالا می تواند آنها را ببرد. شیلی، دیدار سختی با رقیب مستقیم یعنی اکوادر و پاراگوئه خواهد داشت.
پیچیدگی های زیادی در آمریکای لاتین به چشم می خورد و هنوز نمی توان قاطعانه از صعود تیم ها صحبت کرد.
قاره اروپا
قاره سبز هم در جام جهانی ۲۰۱۸، سیزده سهمیه خواهد داشت. ۵۴ تیم این قاره، در ۹ گروه ۶ تیمی با هم رقابت می کنند که صدرنشین هر گروه مستقیما به جام جهانی می رود. همچنین ۸ تیمِ دوم برتر هر گروه به صورت دو به دو در پلی آف با هم دیدار می کنند و ۴ تیم برنده راهی جام جهانی خواهند شد. تا امروز، دقیقا نصف بازی ها برگزار شده و هر کدام از تیم ها در هر گروه، حداقل یک بار با هم دیدار کرده اند.
در گروه A تورنمنت که گروه مرگ هم محسوب می شود، فرانسه با کسب ۱۳ امتیاز از ۱۵ امتیاز ممکن راه خود را از سایرین جدا کرده است. سوئد با ۱۰ امتیاز، بلغارستان با ۹ امتیاز و هلند با ۷ امتیاز برای صدرنشینی یا حداقل کسب رتبه دوم تلاش می کنند. بلاروس و لوکزامبورگ شانسی برای صعود ندارند اما فراموش نکنید که بلاروس تنها تیمی بود که توانست در دور رفت از فرانسه امتیاز بگیرد.
دیدار دور بعدی یعنی سوئد و فرانسه در استکهلم می تواند تکلیف صدرنشین این گروه را تا حدی مشخص کند. اگر خروس ها بتوانند با کسب امتیاز شمال اروپا را ترک کنند، احتمالا تیم صعود کننده به روسیه خواهند بود. از طرفی رقابت برای کسب رتبه دوم هم در این گروه هیجان انگیز است. هلند با نتایج اسف بار در دور رفت، همچنان می تواند امیدوار باشد که در دور برگشت جبران کند. لاله های نارنجی، سوئد، تیم دوم جدول را در استکهلم متوقف کردند و اگر بتوانند ۳ بازی خانگی خود در برابر سوئد، بلغارستان و لوکزامبورگ را ببرند، می توانند امیدوار باشند حداقل به پلی آف برسند. بلغارستان هر ۳ بازی خانگی اش را برده اما در خارج از خانه افتضاح بوده است. بلغارها نیاز دارند که در آمستردام موفق باشند.
در گروه B، رقابت چه برای صعود مستقیم و چه برای پلی آف، بین سوییس و پرتغال خواهد بود و سایر تیم ها از جمله مجارستان، جزایر فارو، لتونی و آندورا نمی توانند خیلی به صعود به مرحله بعد امیدوار باشند. سوییس هر ۵ بازی دور رفت را برده است که مهمترین آنها برد اولشان برابر پرتغال و پیروزی ۳-۲ مقابل مجارستان در بوداپست بود. می توان گفت سوییس حداقل به پلی آف خواهد رسید اما برای صعود مستقیم نیاز دارد که به جز برد در برابر سایر تیم ها، از پرتغال در خانه حریف شکست نخورد.
قهرمان اروپا، بعد از شکست در برابر سوییس، ۴ بازی دیگرش را با اختلاف فاحش برد، اما سوییس امتیازی از دست نداده است. شاگردان رونالدو برای صدرنشینی کار سختی دارند، زیرا باید هم سوییس را در پرتغال شکست دهد و هم اینکه احتمالا باید مجارستان را در بوداپست ببرند.
در گروه C، آلمان، قهرمان جهان، هر ۵ بازی خود را برده و می توانیم همین حالا بگوییم که احتمالا به راحتی به جام جهانی صعود خواهد کرد. بعد از آلمان ۱۵ امتیازی، ایرلند شمالی با ۱۰ امتیاز و جمهوری چک با ۸ امتیاز و آذربایجان با ۷ امتیاز رقابت می کنند. نروژ با کسب ۳ امتیاز به نتایج فاجعه در مقدماتی ادامه می دهد و سن مارینو بدون امتیاز، شانسی ندارد.
شاگردان یواخیم لوو هنوز در خارج از خانه به مصاف ایرلند شمالی و چک نرفته اند اما بعید است مشکلی وجود داشته باشد و احتمالا جدال بریتانیایی ها با چک در بلفاست، تعیین کننده تیم دوم خواهد بود که احتمالا ایرلند شمالی است.
در گروه D، عدم حضور تیمی مدعی و عملکرد نه چندان خوب تیم هایی مثل ولز یا اتریش باعث شده نتایج طور دیگری رقم بخورد و هنوز مشخص نیست چه تیمی می تواند به طور مستقیم راهی روسیه شود. از بین ۶ تیم این گروه، چهار تیم صربستان با ۱۱، ایرلند با ۱۱، ولز و اتریش با ۷ امتیاز، برای رسیدن به جام جهانی و رتبه دوم رقابت می کنند. تیم های گرجستان با ۲ و مولداوی با یک امتیاز، شانسی نخواهند داشت.
سه تیم صربستان، ایرلند و ولز تاکنون شکست نخورده اند اما صربستان صدرنشین و ایرلند، همچنان ۳ بازی خانگی دارند که نتایج آنها می تواند تعیین کننده باشد. ولز و اتریش برای رسیدن به روسیه، نیاز به نمایشی بزرگ در مصاف با ایرلند و صربستان دارند.
در گروه E، لهستان با کسب ۱۳ امتیاز، تقریبا خود را مسافر جام جهانی می داند. مونته نگرو و دانمارک با ۷ امتیاز و رومانی و ارمنستان با ۶ امتیاز، برای رتبه دوم خواهند جنگید. قزاقستان ۲ امتیازی هم شانس مهمی ندارد. دانمارک در کپنهاگ بازی رو دو رو را به مونته نگرو باخته و برای امیدواری، باید لهستان و رومانی را در خانه و مونته نگرو را در زمین حریف شکست دهد.
در گروه F، انگلیس با کسب ۱۳ امتیاز، اختلاف قابل قبولی با سایرین بدست آورده است و احتمالا اسلواکی با ۹، اسلوونی با ۸ و اسکاتلند با ۷ امتیاز برای رتبه دوم مبارزه می کنند. انگلیس با پیروزی در خانه اسلواکی، برای صعود تنها کافی ست این نتایج را در در لندن تکرار کند. جدال اسلواکی با اسلوونی در براتیسلاوا و همچنین بازی های خانگی اسکاتلند می توانند نقش مهمی در تعیین تیم دوم ایفا کنند.
در گروه G، دو تیم قهرمان جهان ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰، یعنی ایتالیا و اسپانیا برای کسب رتبه و اول و دوم تلاش می کنند. هر دو تیم ۱۳ امتیازی هستند اما لاروخا با تفاضل گل بیشتر در صدر قرار دارد و بعید است که آتزوری بتواند از این نظر اسپانیا را بگیرد.
با توجه به تساوی دو تیم در تورین، ایتالیا احتمالا تنها در صورتی می تواند به طور مستقیم به جام جهانی برود که اسپانیا را در زمین حریف شکست دهد. تیم های رژیم صهیونیستی، آلبانی، مقدونیه و لیختن اشتاین احتمالا شانسی برای صعود نخواهند داشت.
در گروه H، بلژیک شاید با ۱۳ امتیاز صدرنشین باشد اما یونان ۱۱ امتیازی با کسب تساوی در بروکسل، امیدوار است بلژیکی ها را در آتن متوقف کند. بوسنی و هرزوگووین هم با ۱۰ امتیاز، می تواند تهدیدی برای ۲ تیم محسوب شود. قبرس، استونی و جبل الطارق، بعید است شگفتی سازی مهمی داشته باشند.
در گروه I، کرواسی با کسب ۱۳ امتیاز از ۵ بازی صدرنشین است اما برای تضمین صعود باید ۳ دیدار سخت خارج از خانه در زمین سایر مدعیان این گروه یعنی ایسلند ۱۰ امتیازی، اوکراین ۸ امتیازی و ترکیه ۸ امتیازی برگزار کند. احتمالا از بین همین چهار تیم، صدرنشین و تیم دوم مشخص خواهد شد. فنلاند و کوزووی یک امتیازی، نموانند شانسی برای خود متصور شوند.
در میان تیم های دوم ۹ گروه اروپایی، تیم دوم گروه E یعنی مونته نگرو یا دانمارک وضعیت خوبی ندارند و این احتمال وجود دارد که حتی با وجود دوم شدن، حذف شوند. بازی های ملی حداقل برای ۲ ماه متوقف خواهند شد، اما از خرداد ماه، طوفان مقدماتی جام جهانی در حساس ترین مرحله خود آغاز خواهد شد.