طرفداری- جمله معروفی از آلبرت انیشتن وجود دارد:" من هیچ استعداد خاصی ندارم. من فقط فوق العاده کنجکاوم." وارد مسائل علمی نمی شویم اما وارد تاریخ چرا. در 24 اکتبر سال1857 باشگاه شفیلد اف سی بنیان نهاده شد، اولین باشگاه فوتبال جهان. حالا از آن روز مدت زیادی گذشته است و فوتبال از یک ورزش تبدیل شده است به یک کتگوری از زندگی. مثل اقتصاد، سیاست. موضوع طرفداری در این ورزش گاهی زیبا، گاهی جنون آمیز و البته گاهی ترسناک است. اگر کتاب تاریخ را از کتاب خانه در بیاوریم و شروع کنیم به ورق زدن صفحات آن نکات جالبی پیدا می کنیم که سلیقه نقش اول را در جالبیت آن دارد. بی شک تمامی این نکات جالب در فوتبال بر پایه باشگاه ها و تیم ها شکل گرفته است. از کله خوک لوئیز فیگو گرفته تا هند آف گاد مارادونا و حتی تداخل های تاریخی اقتصاد و سیاست با فوتبال.
در این سری یادداشت ها به مرور 50 تیم برتر یا حتی خاص تاریخ فوتبال پرداخته ایم. این یادداشت بر پایه نوشته وبسایت فور فور تو است. بر طبق نوشته خود سایت آن ها ساعت ها برای انتخاب این تیم ها وقت گذاشته اند و باهم گفت و گو کرده اند. از بخش تاریخی کتابخانه، کتاب تاریخ "ورزش زیبا" را باز کرده ایم. در این طبقه بندی فقط برد و قهرمانی معیار نبوده است. در فوتبال چیز هایی است که قابل لمس نیست. برای لمس آن ها باید وارد دیار عاشقان شوید و جنون را با سلول هایتان حس کنید
باور کنید، باورش سخت است. تیمی که آوریل 2015 در رتبه 20 لیگ جزیره بود دقیقا 1 سال بعد رتبه 1 را داشت. زمانی که کلودیو رانیری پس از نتایج ضعیف در تیم ملی یونان راهی لستر شد همه خبر ورود او به باشگاه را باز کردند و خواندند و 10 دقیقه فراموش کردند اما تاریخ فراموش نکرد. تینکرمن روباه ها کاری کرد که تاریخ برایش ایستاده دست زد. جیمی واردی و ریاض محرز و انگولو کانته آوریل 2016 بازیکنان بزرگی بودند اما آوریل 2015 نه. لستر 14 پیروزی 1 بر 0 به دست آورد و در آخر فصل با عملکردی فوق العاده تیم هایی مثل چلسی، تاتنهام و سیتی را شکست داد. در نهایت با 10 امتیاز اختلاف قهرمان شد. روباهی که شیر را کشت و سلطان جنگل شد.
به روایت طرفداری؛ مسیری که به قهرمانی لستر سیتی منجر شد
گاهی تاریخ اینگونه رقم می خورد ابر قهرمانان حتی در داستان های مصور هم گاهی به کنج عزلت می روند شاید برای تجدید قوا. برای خیلی ها این تیم با میشل پلاتینی شناخته می شود. اما این تیم بازیکنان موثر دیگری هم داشته از دروازه بان یوگسلاوشان گرفته به نام ایوان کورکوویچ و دفاع وسط فوق العاده این تیم، اوسلوادو پیاتسا تا ژن میشل لارکه و سانتینی. از سال 1966 به مدت یک دهه این تیم 7 بار قهرمان لیگ 1 شد و حتی به فینال جام باشگاه های اروپا در شهر گلاسکو هم رسید. در آن بازی فرانسوی ها دو بار تیرک دروازه حریف به لرزه در آوردند اما قهرمان نشدند. در سال 2013 سران باشگاه با پرداخت 20 هزار پوند آن تیرک ها را از موزه همپدون پارک خریداری کردند.
شروعی خاص در انتظار تاریخ بود. شروعی به مانند آقای خاص. مورینیو از پورتو آمد، تیم رانیری را تحویل گرفت و البته پول های آبراموویچ را خرج کرد و بازیکنانی به مانند پتر چک و دروگبا را به خدمت گرفت و ترکیب بازیکنانی چون لمپارد، تری و داف اضافه کرد. خط دفاعی و البته تاکنیک های بی نظیر مورینیو در کار های دفاعی، دفاع چلسی را بدل به دیوار چین کرد البته کمی خاص تر! چلسی مورینیو در دو فصل به صورت پیاپی قهرمان شد و در مجموع دو فصل تنها 37 گل دریافت کرد. هرچند چشمان داور، شانس لوئیز گارسیا و بدشانسی ویلیام گالاس اجازه حضور چلسی در فینال لیگ قهرمانان را نداد.
مورینیو و موش های کثیف استمفورد بریج
47 – وولورهمپتون 1953 تا 1960 |
برای دوست داران فوتبال انگلیس وولوز و آن تیم وولوز با استن کالیز شناخته می شود. مردی که ساده مربیگری می کرد بدون شلیه و بدون تظاهر. در آن بازه وولورهمپتون با استفاده از قدرت بدنی و آمادگی بدنی فراوان درخشید. به قول انگلیسی ها تیم کالیز با سبک Kick and rush فوتبال بازی می کرد. بازی مستقیم از دفاع اما این تیم در 9 سال 878 گل به دروازه حریفان زد. در طول این 9 سال آن ها 3 بار قهرمان لیگ شدند و البته دو جین دیگر از جام های مختلف را کسب کردند.
دورانی طلایی در باشگاه هامبورگ. دو بار رسیدن به فینال جام باشگاه های اروپایی و 1 قهرمانی را به سه قهرمانی در بوندسلیگا اضافه کنید. هر چند آن ها فینال سال 1980 را با وجود ستاره ای مثل کوین کیگان جام باشگاه ها را به تیم برایان کلاف واگذار کردند اما سه سال بعد نوبت تاج گذاری بود. آن ها در فینال سال 1983 با گل دیدنی فیلکس ماگات یوونتوس را پس زدند و قهرمان شدند.
هامبورگ؛ دایناسورهایی که منقرض نخواهند شد!
هامبورگ، ناتوان تر از همیشه
نجات هامبورگ، معجزه اى در دقيقه پايانی
45 – المپیک مارسی 1988 تا 1993 |
اولین تیم فرانسوی که قهرمان لیگ قهرمانان شد. ستاره هایی چون مارسل دسایی، فابین بارتز و دیدیه دشام در آن تیم توپ می زدند. سال 1991 آن ها به فینال اروپا رسیدند اما در ضربات پنالتی به ستاره سرخ باختند اما بندر نشینان زانو نزدند بلکه زخم هایشان درمان کردند و دو سال بعد بازهم فینال اروپا تجربه کردند. آن ها در فینال 93 با یک گل، دو جین ستاره میلان را وادار به تسلیم شدند کردند. این را به 4 قهرمانی در آن بازه در لیگ فرانسه اضافه کنید. در پرانتز نیز بارتز، دسایی و دشام 5 سال بعد در فرانسه قهرمان جام جهانی شدند.
روزهای تیره و تار بدون آقای خاص ولودروم
این را از قول خودم می نویسم. فوتبال را با آرسنال اوایل دهه 2000 شناختم. اصولا مگر می شد عاشق آن تیم نشد. تیمی که یک فصل را بدون باخت قهرمان شد و با این کوله بار از شکست ناپذیری به اولدترافورد رفت و در آستانه کسب 50 مین بازی بدون شکست، مغلوب پنالتی فن نیستروی شد. هر چند فن نیستروی بعد از آن پنالتی زیر فریاد های بازیکنان آرسنال له شد اما عدد 50 برای پروفسور به دست نیامد. در قلب آن تیم تیری آنری، رابرت پیرس و پاتریک ویرا بودند. سه تفنگ دار آرسنال این تیم را کهکشانی کرده بودند حالا به آن ها گیلبرتو سیلوا، دیوید سیمن، دنیس برکمپ را هم اضافه کنید. آرسن ونگر با عینکی پروفسور گونه آمد به لندن، روی نیمکت داغ هایبری بعدا امارات نشست. فوتبال بعد از ونگر دیگر آن فوتبال سابق نبود.
بازیکنان آرسنال شکست ناپذیر فصل 2003-2004 کجا هستند؟
چرا آرسنال هنوز هم بزرگترین باشگاه لندن است؟
میراث جرج گراهام برای آرسن ونگر و آرسنال
دنی بلنچ فاولر، کاپیتان اسپرز در آن زمان قبل از شروع فصل به مدیر باشگاه گفت ما برای شما دو گانه را به همراه آوریم.
بعد از آغاز مسابقات لیگ و ثبت رکورد 11 پیروزی پشت سرهم همگان به این موضوع باور پیدا کردند. موفقیت های نسبی در رقابت های اروپایی را هم به یک قهرمانی لیگ و دو قهرمانی جام جذفی اضافه کنید و نیم نگاهی هم به ماشین گلزنی این تیم جیمی گریوز داشته باشین.
42 – استوا بخارست 1984 تا 1989 |
بعضی از رخ داد ها تعیین شده اند یعنی حتی اگر زمین از میانه به دونیمه هم تقسیم شود باید رخ بدهند. باید. استوا بخارست یکی از آن اتفاقات بود. تیمی که در این بازه در 104 بازی داخلی شکست نخورد و دو بار به فینال اروپا رسید و 1 بارهم قهرمان جام باشگاه های اروپا شد اما به شکلی کاملا غیر متعارف. آن ها در سال 1986 قهرمان اروپا شدند ولی دو سال بعد در فینال جام باشگاه ها به میلان باختند. آن ها در سال 86 گئورگی هاجی را به خدمت گرفتند و البته هلموت دوکادام و ویکتو رپیتورکا در این تیم توپ می زدند. دوکادام همان دروازه بانی که قهرمان فینال سویل شد. قهرمان فینال 1986 اروپا. او 4 ضربه پنالتی بارسلونا در ضربات پنالتی بازی فینال گرفت و یک تنه فوتبال اسپانیا کنار زد و رومانی را بر تخت پادشاهی اروپا نشاند. هر چند شایعاتی پیرامون او از جمله دستگیر شدن توسط پلیس مخفی رومانی و حتی قطع شدن یک دستش هم گفته شد اما مشخصا او از بیماری خونی شدید رنج می برد.
41- لیدز یونایتد1968-1975 |
در عصر رنگارنگ شدن فوتبال، تیم لیدز با مربی خودش، دان ریوی تحولی در فوتبال انگلیس ایجاد کرد. این تیم قهرمان اروپا نشد اما ملاک بعضی از چیز ها قهرمانی نیست. جنون و عاشقی است. باید در فوتبال گم شوید تا آن را احساس کنید. لیدز دو بار قهمان لیگ شد و جام حذفی و جام اتحادیه هم برد. در سال 1975 به فینال اروپا هم رسیدند اما در شهر پاریس و ورزشگاه پارک دو پرنس با دو گل مغلوب بایرن مونیخ شدند. یکی از نکات مهم و ماندگار در مورد آن تیم ثبات بود. بازیکنان تیم برای چندین سال در کنارهم بازی کردند. جانی گیلیز، بیلی برمنر، نورمن هانتر و جک چارلتون برخی از آن بازیکنان بودند. دان ریوی روی دیوار رختکن ورزشگاه اِلان رود حک کرده است" به جنگیدن ادامه بده". سال هاست از این تیم در سطح اول فوتبال انگلیس خبری نیست اما وقتی به اِلان رود می روید می فهمید لغت" جنگیدن" یعنی چه.
با طرفداری در قسمت های بعدی نیز همراه باشید