طرفداری- ورزش و اختصاصاً فوتبال محل مناسبی برای کسب درآمد توسط اقشار مختلف است. همانگونه که مشاهده کرده اید، زمانی که به تماشای یک بازی در ورزشگاه بروید، از دست فروش گرفته تا مسئولین بوفه و بازیکنان و مربیان و... از این فرصت برای تبلیغ و کسب درآمد استفاده می کنند. صدا و سیما هم از این قاعده مستثنی نیست و کمتر کسی این روزها از سود هنگفت این ارگان از پخش زنده مسابقات ورزشی بی خبر است. یکی از راه های کسب درآمد همین مسابقات پیامکی است که البته گاهی تبدیل به نوعی سوء استفاده از تکنولوژی نیز تبدیل شده است.
جدا از این موضوع شرکت کننده بیشتر در این مسابقات این روزها به یک فاکتور رقابتی برای سنجش رضایت مندی و مقبولیت برنامه، در بین تهیه کنندگان هم تبدیل شده است و همین امر باعث شده تا روزانه و هر بار که به تماشای یک مسابقه زنده ورزشی بنشینید، با زیرنویس های طولانی، تکراری، خسته کنند و اغلب بی محتوی رو به رو شوید. مسابقاتی اعم از نظرسنجی، حدس قهرمان یا نتیجه و یا اسم یک بازیکن طرح می شوند و بعضا چند روز هم فرصت پاسخگویی برای آن ها در نظر گرفته می شود.
در زیر چند نمونه از این سوالات را مطرح می کنیم:
* دیدار بارسلونا و پی اس جی در چهارچوب لیگ قهرمانان اروپا / سوال مسابقه: مهاجم حال حاضر بارسلونا و برترین گلزن تاریخ لیگ قهرمانان اروپا؟
شاید برای کسی که در طول یک سال به تعداد انگشتان دست هم فوتبال ندیده باشد، این سوال به نوعی ساده لوحانه و خنده دار به نظر بیاید. چرا که هر کسی اپسیلونی به فوتبال علاقه‌مند باشد با دیدن کلمات حال حاضر، بهترین و بارسلونا، حتی اگر نداند بهترین گلزن تاریخ رقابت ها کیست، نام لیونل مسی را به عنوان جواب ارسال میکند.
* دیدار آرسنال و هال سیتی در چهارچوب لیگ برتر جزیره / سوال مسابقه: هافبک آلمانی حال حاضر آرسنال؟
سوالی که جواب آن بارها و بارها توسط گزارشگر بیان می شود. در ساعتی که برنامه نود هم روی آنتن است و شاید درصد کمی از مخاطبان این مسابقه طرفدار تیمی به جز آرسنال باشند، این سوال بالغ بر 20 بار بر صفحه تلویزیون نقش می بندد. قطعا کسی جواب را تونی کروس ارسال نخواهد کرد.
* یا سوال های مشمئز کننده ای مثل دربی شهر لیورپول بین لیورپول و کدام تیم برگزار می شود؟ 1) اورتون 2) منچسترسیتی
حتی اگر بیننده مسابقه فوتبال هم نباشید و به جغرافیا علاقه داشته باشید، پیشوند منچستر به خوبی نشان می دهد که گزینه 2 جواب این سوال نیست.
* از این دسته سوالات در برنامه پرمخاطبی همچون به اضافه فوتبال، که قطعاً انتظار بیشتری از آن می رود، نیز وجود داشته است. بهترین مدافع حال حاضر فوتبال دنیا؟ 1)دانته 2)پیکه 3)راموس 4)گودین 5)کیه لینی
حضور دانته که از وی به عنوان مقصر اصلی تراژدی شکست 7-1 برزیل در جام جهانی و همچنین مسبب اصلی ضعف دفاعی بایرن مونیخ یاد می شود؛ یا پیکه افول کرده ای که خودش هم نامش را در لیست برترین ها قرار نمی دهد و کیه لینی که نام وی به گواه هواداران یووه و منتقدین فوتبال، پس از بونوچی قرار گرفته در بین گزینه ها به چه قیمتی است؟ کاملا مشخص است که هواداران بارسا، بایرن و یوونتوس هم برای کری خوانی و کل کل هم که شده در این مسابقه شرکت می کنند. جواب های بیشتر، سود بیشتر!
اما از دید مخاطب عام شاید در ابتدا این سوالات برخورد نادرست با شعور مخاطب، نا آگاهی مسئولان برنامه و یا حتی میان برنامه ای جهت خنده استنباط شود. اما داستان فراتر از این حرف هاست.
| استفاده ابزاری از مخاطب یا: هدف وسیله را توجیه می کند! |
|---|
شاید اگر به چند سال پیش برگردیم، آسانی این مسابقات برای جذب مخاطب بیشتر، سود بیشتر و البته مقبولیت بیشتر بود. اکنون نیز این فاکتورها برای طرح این سوالات لحاظ می شود اما دیگر در درجه نخست اهمیت نیست. چرا که کمتر مخاطبی می داند که سوالی که به آن پاسخ می دهد، ناخواسته شماره تلفن همراه وی را وارد یک بانک اطلاعاتی وسیع می کند. مثلا فرض کنید سوال اول را جواب دادید. نام شما در بانک اطلاعاتی علاقمندان به فوتبال اروپا ثبت شده است. حالا تجارت اصلی آغاز خواهد شد.
لحظاتی پس از شركت در مسابقه، يك پيامك تاييد ارسال برای شما فرستاده می شود. پیامک هایی که اغلب با جملاتی همچون به زودی اخبار روز فوتبال برای شما ارسال می شود به اتمام می رسد و از شما می خواهد که برای لغو آن مثلا عدد "9" را به فلان شماره ارسال کنید؛ حالا مخاطب دو راه دارد. یا مجبور است اس ام اس دوم را برای لغو ارسال کند، یا به پیام بی توجه می شود و آنجاست که پیامک های بعدی در راهند و هر کدام آنگونه که در همان پیام اول توضیح داده شده است هزینه بر هستند. به همین سادگی! قطعا هیچ شرکتی از راه بوییدن کف دست تشخیص نداده که شما به فوتبال علاقمندید. بلکه شما ناخواسته خودتان را به آن ها معرفی می کنید.
در قانون آمده است که هر ارگان ارسال کننده پیام موظف است هر چند روز یکبار به مشترک یاداوری کند که می تواند این سرویس را لغو کند. اما در هر حالت، شما با ارسال یک پیام، حداقل دو پیام ارسال کرده اید.ورای تمام سوالات ساده، جواب های پیچیده ای وجود دارد و متاسفانه هیچ ارگانی تا کنون به پیگیری این مساله نپرداخته است. همین گونه است که روزانه ممکن است ده ها پیامک تبلیغاتی برای دعوت شما به فلان فستیوال یا مسابقه فوتبالی ارسال شود. چرا که شما در طول تماشای بازی بارسلونا، ناخواسته در آن بانک اسم نوشته اید. وگرنه آن ها نابغه نیستند که حدس بزنند شما فوتبال دوست هستید.
یا پیش از آغاز جام ملت ها بود که در برنامه «جام از نگاه دو» که شنبه شب از شبکه۲ سیما در سالگرد بازی ایران و استرالیا روی آنتن رفت، بارها از بیننده‌ها خواسته شد که «اگر هنوز از تماشای بازی ایران و استرالیا (مقدماتی جام جهانی ۹۸) لذت می‌برید برای حمایت از تیم ملی، کلمه «ایران» را به شماره ۹۰۹۰ پیامک کنید تا در قرعه کشی سفر به استرالیا برای تماشای بازی‌های تیم ملی در جام ملت‌های آسیا شرکت کنید». کسانی که به این درخواست جواب مثبت دادند، کمی با پیامکی شوکه کننده روبه‌رو شدند. به ازای فرستادن پیامک، هزینه ۵ هزار تومانی از مشارکت‌کنندگان کسر شد تا به ازای آن ۵ هزار امتیاز برای حضور در قرعه کشی آپارتمان تهران، کیش، مشهد و شمال یا ۴۰ خودرو و ۳۰۰ گوشی موبایل به دست آور‌ند. این روش البته تازه نیست و اصولاً شماره‌هایی که با پیش شماره ۹۰۹ آغاز می‌شوند، شماره‌های غیر رایگان هستند و تماس با آن‌ها علاوه بر هزینه معمولی، حاوی هزینه ثانویه‌ای نیز هست که توسط مشتری پرداخت می‌شود. (کلیک کنید)
| درآمد به جیب چه کسی ریخته می شود؟ |
|---|
هنوز هیچ اساسنامه ای به بیرون درز نکرده است. عده ای می گویند که این ارگان ها قراردادی کار می کنند و عده ای نیز بر این عقیده اند که سود این مسابقات تقسیم بندی می شود. به طوری که 85 درصد آن به مخابرات و شرکت ارتباطات سیار می رسد و مابقی آن بین شركت ارسال‌كننده، تهيه‌كننده محتوا و تهيه‌كننده برنامه تقسیم می شود. مخابرات حتی این آپشن را برای ارگان های آموزشی در نظر گرفته است که تا 25 درصد از این محل در آمد ها سهم داشته باشند تا به اصطلاح کار فرهنگی و آموزشی هم انجام داده باشد.
آنچه واضح است آخرین چیزی که به آن توجه می شود مخاطب صدا و سیماست. هرچند آن ها به صورت دلخواه و بدون اجبار این پیامک ها را ارسال می کنند اما هیچ گاه ندیده ایم که در این باره اطلاع رسانی درستی هم صورت گیرد. همین گونه است که این روزها بیشترین چیزی که به عنوان ملاک شرکت در این مسابقات بین مخاطبین در نظر گرفته می شود ارزش جوایز آن است.
