خبرها حاکی از خریده شدن گرث بیل با مبلغی حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون یورو است. چند روز پیش، آرسن ونگر سرمربی باشگاه آرسنال در مصاحبه خود، این رقم را مسخره خوانده بود و اذعان کرده بود که لوس بلانکوس با این خرید، بازار نقل و انتقالات را به هم میریزد. پیش از بررسی دقیق این انتقال، بهتر است با مفهوم قانون فیرپلی مالی یوفا آشنا شویم.
قانون فیرپلی یا بازی جوان مردانه اقتصادی یا مالی یوفا، در سال ۲۰۰۹ مورد تایید مدیران این نهاد قرار گرفت و تصویب شد که باشگاههای اروپایی از فصل ۲۰۱۳/۲۰۱۴، نمیتوانند بیشتر از درامدهای اقتصادی خود، خرج کنند.
این قانون برای جلوگیری از به وجود آمدن مشکلات مالی متعدد در میان باشگاههای اروپایی و بدهیهای باشگاههای این قاره تصویب شده است. یکی دیگر از اهداف این قانون، جلوگیری از بالا رفتن قیمت بازیکنان توسط باشگاههایی است که تراز مالی مثبتی ندارند اما در فصل نقل و انتقالات، بازیکنان گران قیمتی را به خدمت میگیرند. تا به حال باشگاههایی که از مالکین متمولی برخوردار بودند، بدون توجه به درامد سالیانه باشگاه، از ثروت مدیران خود به نحوی سؤ استفاده میکردند و این کار، باشگاههای کوچک تر را تضعیف میکرد.
از نخستین روزهای تصویب این قانون، باشگاههای اروپایی زیادی دست به صرفه جویی در خرید بازیکنان خود کردند. مخصوصا باشگاههایی که از مالکین متمولی برخوردار بودند و دستمزدها و بدهیهای باشگاه، به لطف ثروت زیاد این مالکین پرداخت میشد. در این زمینه میتوان باشگاه اینتر میلان را مثال زد که از سال ۲۰۰۹ از خرید بازیکنان گران قیمت خودداری کرده و دیگر فعال حوزه انرژی و رئیس باشگاه، یعنی ماسیمو موراتی نمیتواند دست به خرید بازیکنان گران قیمت بزند. مثال دیگر این قضیه، دیگر تیم شهر میلان یعنی آث میلان است. سیلویو برلوسکونی رئیس باشگاه، تنها میان سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰، ۱۲۰ میلیون یورو صرف خرید بازیکنهای مختلف کرد و این در حالی بود که از نظر کسب درامد، باشگاه میلان حتی در جمع ۵ باشگاه پر درامد دنیا نیز نبود. فروش زلاتان ابراهیموویچ و تیاگو سیلوا به باشگاه متمول پاریس سن ژرمن به این دلیل بوده که میلان با درامد سالیانه خود در پرداخت دستمزدهای سنگین این دو بازیکن، نا توان بوده است.
در طرف دیگر این قانون باشگاههای نظیر منچسترسیتی، چلسی، پاریس سن ژرمن و رئال مادرید قرار دارند که حتی پس از تصویب این قانون هم به خریدهای گران قیمت خود ادامه دادند. میتوان بازیکنان گران قیمت زیادی مانند کریستیانو رونالدو (۸۰ میلیون پوند) و فرناندو تورس(۵۰ میلیون پوند) را مثال زد.
اما آیا خرید ۱۰۰ یا ۱۲۰ یورویی بیل (دو روزنامه مارکا و AS در باره مبلغ دقیق این انتقال اختلاف دارند)، قانون فیر پلی مالی را دور خواهد زد و مسخره خواهد بود؟
نکتهای که در این بین معمولا از نظرها پنهان خواهد بود این است که باشگاههای اسپانیایی نظیر رئال مادرید و بارسلونا، توسط مالکین روس و یا عرب مدیریت نمیشوند. در مورد باشگاههایی نظیر چلسی ما با مالک ثروتمند روسی طرف هستیم که پس از ۱۰ سال از خرید باشگاه و در فصلی که قهرمانی اروپا را به دست آورد، برای اولین بار به تراز مالی مثبت رسید. رئال مادرید و بارسلونا توسط مدیری که به وسیله رای گیری مشخص میشود اداره میشوند و معمولا هم پیش از کاندیدا شدن شخص از حسابهای مالی این شخص جستجو به عمل میآید تا در مواقع اورژانسی، شخص قادر به پرداخت بدهیهای باشگاه باشد.
پرداخت هزینه ۱۰۰ میلیون یورویی توسط رئال مادرید، شرایطی مشابه خرید ۵۰ میلیون پوندی تورس توسط چلسی را ندارد. رئال مادرید در سال گذشته درامدی بالای ۵۰۰ میلیون یورو داشته و سود خالص باشگاه بیشتر از ۵۰ میلیون یورو بوده است. حال آنکه، باشگاههایی نظیر منچسترسیتی، پاریس سن ژرمن و چلسی حتی در جمع ۴ تیم پر درامد سال هم قرار نمیگیرند. اگر باشگاهی نظیر بارسلونا ابایی از اعلام کردن مبلغ نزدیک به ۶۰ میلیون یورویی نیمار ندارد، به این دلیل است که بلوگرانا در جمع ۵ تیم پر درآمد دنیا قرار میگیرند و درامدی نزدیک به ۵۰۰ میلیون یورو دارند.
یوفا در گزارش سالیانه مالی خود به دو باشگاه منچسترسیتی و چلسی که در بین ۴۶ باشگاه از ۲۲ کشور مختلف قرار دارند، هشدار داده براساس قوانین مصوب ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱، ممکن است مورد مجازات قرار گرفته و با محرومیت مواجه شوند.
در اینکه مبلغ حداقل ۱۰۰ میلیون یورویی گرث بیل، چیزی بسیار بالاتر از ارزش واقعی بازیکن است، شکی نیست زیرا کریستیانو رونالدو زمانی که به مادرید آمد، توپ طلا اروپا را برده بود و منچستر را به چمپیونزلیگ خود رسانده بود. اما رئال مادرید زمانی قانون فیر پلی مالی را دور خواهد زد که در لیست پر درآمدترین باشگاههای اروپایی قرار نگیرد و تراز مالی منفی داشته باشد. مرتبط ساختن بدهی های باشگاه های اروپایی به این قانون هم منطقی نیست زیرا یوفا تنها درخواست منظم کردن میزان درامد و خرید باشگاه ها را کرده است نه میزان بدهی آنها به بانک ها.
شاید مروری بر فعالیتهای اقتصادی رئال مادرید تنها در فصل گذشته کمی در درک بهتر این قضیه به ما کمک کند. رئال مادرید برای فصل جدید با شرکتهای بزرگی مانند آدیداس، BWIN و خطوط هواپیمایی امارات قرارداد جدید امضا کرده است که همگی بیشتر از چیزی بوده است که لوس مرنگس در فصول قبلی دریافت میکرده است.
در آخر باید اشاره کرد که این قانون نه تنها باشگاههای نظیر رئال مادرید و بارسلونا را تهدید نمیکند، بلکه گفته می شود این قانون بیشتر باشگاههای انگلیسی را هدف قرار داده که با داشتن مالکینی روس و آسیایی، سعی در بر هم زدن بازار نقل و انتقالات دارند.
جیانی اینفانتینو، سخنگوی یوفا، در این مورد گفت: "قانونی تصویب کرده ایم که در مورد ارزش واقعی و منصفانه قراردادهای موجود است که بر اساس آن هیچ نهاد وابسته به یک باشگاه نمی تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، به آن باشگاه پول تزریق کند."
"گفته می شود قانون فیرپلی مالی یوفا، قانونی ضد انگلیسی است، اما چنین چیزی به هیچ وجه صحت ندارد. این قانون در تمام جوانب زندگی هم در جریان است. در بودجه منزل مان هیچگاه اگر ۱۰۰۰ یورو درآمد داشته باشیم، نمی توانیم ۱۲۰۰ یورو هزینه داشته باشیم."