فوتبال ایران در طول سالیان گذشته همواره با نوسانات بسیاری دست و پنجه نرم کرده و فراز و نشیب های بسیاری را تجربه کرده است. نکته قابل توجه در مورد فوتبال ایران، قرار گرفتن نام این تیم در بین تیم های مدعی تمامی تورنمنت های قاره ای است که در آنها شرکت می کند. تمامی قدرت های فوتبال آسیا همواره از ایران به عنوان یک خطر جدی برای خود یاد می کنند و با اینکه سال ها از آخرین قهرمانی ایران در جام ملت های آُسیا می گذرد ولی هر دوره از جام که فرا می رسد، نام ایران را می توان در بین تیم های مدعی یافت. در این نوشتار نگاهی داریم به ویژگی های منحصر به فرد فوتبال ایران که سال هاست آنرا از سایر کشورها متمایز کرده است:
تاریخ پر افتخار و ماندنی
اگر چه از ژاپن به عنوان پر افتخارترین تیم جام ملت های آسیا یاد می شود ولی بهتر است بدانیم، زمانی که در تیم ملی فوتبال ایران سه دوره پیاپی فاتح این رقابت ها شد، هنوز فوتبال ژاپن حتی حضور در فینال جام ملت ها را نیز تجربه نکرده بود. توالی قهرمانی ایران در جام ملت های آُسیا نیز به نظر می رسد سال ها دست نخورده بماند، چرا که در این سال ها قهرمانی بین چند تیم پاس کاری شده و هیچ تیمی از قهرمانی خود نتوانسته دفاع کند. گرچه بالیدن به تاریخ دردی را دوا نمی کند اما داشتن اصالت و افتخار در طول تاریخ ابهتی است که بسیاری از تیم های تازه به عرصه رسیده آسیایی حسرت آنرا می کشند.
اسطوره های جذاب در طول ادوار مختلف
از شخصیت کاریزماتیکی چون ناصر حجازی تا نابغه ای چون علی پروین تا وارثان بزرگ شان، ستاره هایی هستند که تک تک شان نام و آوازه ای بلند در طول تاریخ فوتبال آسیا دارند. بدون شک کل فوتبال آسیا در آرزوی داشتن مهاجمی شش دانگ چون علی دایی هستند که با پروازهای بی پروای خود بر روی سر مدافعان حریف با ضربات سری مهلک قفل هر دروازه ای را می شکافت. از عابدزاده که عقاب آسیا بود و خدادادی که تکنیک نابش کل قاره کهن را به سخره گرفته بود و سال ها بعد نیز راهش را علی کریمی ادامه داد، یاد می کنیم و با لبخندی رضایت بخش به داشتن تیمی با این اسطوره ها به خود می بالیم.
سبکی متفاوت از غرب و شرق
از سرعت و بازی منظمی که به فوتبال شرق آُسیا اطلاق می شود تا فوتبال فیزیکی تیم های غرب قاره که بگذریم به تیمی می رسیم که با سبکی منحصر به فرد، فوتبال بازی می کند. کمی خوش بین باشیم و مشکلات مدیریتی و بی نظمی های روتین را کنار گذاشته و ذات فوتبالی را نگاه کنیم که با این همه بی توجهی (سوای مسائل مالی) باز هم چهره هایی را معرفی می کند که تک تک شان آرزوی کل فوتبال آسیا هستند. بدون شک توزیع استعداد در بین فوتبالیست های ایرانی در هیچ کجای آُسیا وجود ندارد؛ از بازیکن تکنیکی گرفته تا سرعتی و قدرتی و شوت زن هر رقم بازیکنی را می توان در بین 11 بازیکن داخل زمین یافت که لباس سفید تیم ایران را بر تن کرده اند.
به یاد سه قهرمانی تیم ملی ایران در تاریخ جام ملت های آسیا به این سه مورد اکتفا می کنیم و بازهم یادآوری می کنیم که تیم ملی فوتبال کشورمان بدون هیچ بحث و تردیدی جزو بهترین های قاره کهن است و انتظار قهرمانی و قرارگیری در بین برترین ها از این تیم انتظاری کاملا به جا و منظقی است. در بهبوهه جام ملت های آسیا با آرزوی موفقیت برای ملی پوشان کشورمان امیدواریم مردان "تیم ملی" با قدرت هر چه تمام تر و با اتکا به قدرت و پیشنیه خود به مصاف حریفان رفته و با پشت سر گذاشتن تک تک آنها، جام ملت های آُسیا را در دور ترین نقطه ممکن بالای سر ببرند.