مطلب ارسالی کاربران
ققنوس مونیخ ؛ ۶۵ مین سالگرد یک فاجعه
عکس بالا بنای یادبود محل تصادف است . در مونیخ . جایی که قبلا جنگل بود و حالا پارکی در نزدیکی زمین تمرین بایرن .
ششم فوریه ۱۹۵۸. فرودگاه مونیخ . هوای برفی . پرواز ۶۰۹ بریتیش ایرویز.
فاجعه بود ولی حوادث بعد از آن و کارهای سرمت باسبی و جیمی مورفی ، فاجعه منچستر را به دراماتیک ترین و به قول فرگوسن (( رمانتیک ترین)) حادثه ی فوتبالی قرن بیستم بدل کرد. داستان دهه ی ۵۸ تا ۶۸ منچستر مثل یک فیلم هالیوودی بود . هواپیما، حامل تیم جوان منچستریونایتد بود که می رفت به نیمه نهایی اروپا مقابل مقابل. در دهه ی رئال . دهه ی دی استفانو . رئالیها می دانستند تنها تیمی که می تواند قهرمانی دوباره شان را به خطر بیاندازد ، یونایتد باسبی ست . لوییس مونوز مربی و اسطوره ی قدیمی رئال داده بود بازی منچستر و ستاره سرخ بلگراد را در یک چهارم خوب و از نزدیک ، آنالیز کنند . آنالیزور نتایج شگفت آوری آورده بود : میانگین سنی تیم ۲۲ بود . بهترین گلزنشان و بهترین گلزن اروپا تا آن موقع ، دانکن ادواردز استثنایی ، فقط ۲۱ سال داشت ..
هواپیما ۴۴ سرنشین داشت . یونایتد دوبار پیاپی قهرمان لیگ شده بود و از سال ۵۲ ۴ بار قهرمان جام حذفی . می خواست اولین تیم انگلیسی باشد که سه گانه را کسب کرده است . ۲۸ بازی بود که نباخته بودند . به نیمه نهایی جام حذفی و جام اروپا رسیده بودند و با اختلاف صدر جدول انگلیس
هواپیما برای سوخت گیری در مونیخ توقف کرد . بلگراد به مونیخ . اخرین سفر پسران باسبی بود . هواپیما می خواهد تیک آف کند . ریزش شدید برف و عدم صعود . خلبان دوباره تلاش می کند . رسیدن سرعت هواپیما بدون بلند شدن از زمین به ۲۱۷ . در آستانه ی صعود یکباره هواپیما سرعت کم کرد . به ۲۰۷ . به ۱۹۴ . کمک خلبان فریاد زد : خدای من نمی توانیم بلند شویم! از دماغه به زمین خورد . روی برف با سرعت سر خورد . از حصار اطراف فرودگاه خارج شد و خورد به یک خانه . خانه ی یکی از نگهبانان فرودگاه . خانواده ی شش نفری که بصورت معجزه آسایی خوشبختانه هیچ کدام خانه نبودند . هواپیما خانه را به دو نیم کرد و به راهش ادامه داد و به جنگل خورد .انفجار . آتش سوزی . تا به داد هواپیما رسیدند ۲۳ نفر از۴۴ سرنشین سوختند . ۲۱ نفر زخمی و نیمه سوخته .۷ نفر بازیکن اصلی منچستر : راجر بایدن ، دانکن ادواردز ، ادی کلمن ، مارک جونز ، دیوید پگ ، تامی تیلور و لیام بیلی ویلان کشته شدند .جان سالم به در بر د۸ بازیکن و مت باسبی و جیمی مورفی دستیارش که در آن سفر همراه تیم نرفته نبود . از آن ۸ بازیکن ۳ نفر دیگر هرگز بازی نکردند . بابی چارلتون ، کنی مورگان ، دنیس ویولت ، بیل فولکز و ری وود . این پنج نفر بازمانده بودند . مت باسبی در بیمارستان بعد از سوختگی . بستری در آسایشگاه بدلیل افسردگی شدید . جیمی مورفی و آن پنج نفر و چند نفر دیگر از تیم نوجوانان فصل را ادامه دادند . باخت یک صفر به میلان با تیمی تکه پاره . میلانی که چزاره مالدینی
خوان اسکیافینو و نیلس لیدهام را داشت و اولین ایتالیایی بود که به فینال اروپا می رسید . پیروزی سه به دو رئال . به زحمت . رئال داشت به پایان دوران اوجش نزدیک می شد . قهرمانی منچستر شاید در آن فصل جلوی تجربه ی رئال و دی استفانو احتمالش کم بود ولی سال بعدش می شود گفت قطعی بود . با تیمی با میانگین سنی ۲۲. بابی چارلتون ۲۴ ساله بود .
یونایتد قهرمانی لیگ را به ایپسویچ الف رمزی واگذار کرد . آن یونایتد تکه پاره به فینال جام حذفی هم رسید . مت باسبی را از آسایشگاه به ویمبلی آوردند تا بازی را ببیند . منچستر دو به یک به بولتون باخت . هیچ تماشاچی ای خوشحالی نمی کرد . بولتونیها در سکوت جام را بالای سر بردند . باسبی بعد باخت فینال به رختکن رفت . چند کلمه ای با بازیکنان حرف زد . در بیرون ده ها خبرنگار و عکاس منتظرش بودند . اعلام کرد که دیگر طاقت دیدن باخت تیمش را ندارد . که به بیمارستان بر نمی گردد و از فردا دوباره تمرین ها را شروع می کنند و اینکه در پایان گفت : دوباره برمی گردیم . قوی تر از قبل .چون ققنوس از خاکستر دوباره به قله می رسیم.
جملاتی از او که افسانه ای شدند . آن موقع کسی آن حرف ها را جدی نمی گرفت ، اما اروپا بعدها دانست که کشور کوچک اسکاتلند احتمالا همراهه با آلمان
ایتالیا و هلند ، بهترین مربیان را خواهد داشت .
چیزی که تا ابد از باسبی نه در فوتبال منچستر و انگلیس بلکه در جهان باقی ماند ، سخت کوشی و تلاش در عین ناامیدی بود . دوباره و دوباره .
ده سال تحقیق . مجادله . اتهام. بازسازی و شبیه سازی حادثه . نتیجه نهایی : پایین آمدن سرعت هواپیما هنگام تیک آف بدلیل سر خوردن روی لایه ی ضخیم برف روی باند . مبرا شدن خلبان. نتیجه ای که هواداران یونایتد هرگز نپذیرفتند .
هرچه بود سرمت باسبی ، روستایی سخت کوش اسکاتلندی و جیمی مورفی دستیار نابغه اش ، دوباره شروع کردند . تیمی به رهبری چارلتون . و بیل فولکز . اضه شدن تدریجی دیوید هرد ، کویکسال ، دنیس لاو ، جرج بست و نابی استایلز . نابی استایلز چغر که باسبی ماموریتی به او داد که هافبک دفاعی ها در کاتناچیو ایتالیایی داشتند . نابی استایلزی که الف رمزی در جام ۶۶ فیکس انگلیسش کرد . در حالی که هنوز شناخته شده نبود و پایش ایستاد . تیم جدید اولین قهرمانی را سال ۶۳ در جام حذفی آورد . برابر لستر ی که گوردون بنکس کاپیتانش بود .
دنیس لاو سال ۶۲ وارد شد یک سال بعد اول لاو اولین اسکاتلند و بریتانیایی بود که بالاتر از سوارز اینتر و آمانسیو رئال بازیکن سال اروپا شد .
ورود جرج بست در سال ۶۳ . در هفده سالگی . بازهم شاهکاری از جیمی مورفی . کنار لاو در گوش چپ حمله . بستی که ۵ سال بعد مرد سال اروپا شد . در ۲۲ سالگی .
اولین قهرمانی یونایتد ۷ سال بعد از فاجعه در انگلیس در سال ۶۵ . هم امتیاز با لیدز با تفاضل گل بهتر
اما باسبی قهرمانی اروپا را می خواست . در دوره ای که هنوز هیچ تیم انگلیسی جام مقدس را نبرده بودند . ده دهی استیلای دو تیم افسانه ای بود : اینتر هررا و بنفیکای اوزه بیو و بلا گوتمن .
اینتر و کاتناچیواش شکست ناپذیر می نمود . انها دو سال پیاپی همه ی قهرمانی ها را اورده بودند . دهه ی ۶۰ با قهرمانی های بنفیکا و بلا گوتمن و اوزه بیو آغاز شد . بعد ماجرای نفرین بلا گوتمن شروع شد و استیلای اینتر . اما تیم و مربی ای همه چیز را عوض کرد .
سلتیک و جاک استاین. باز هم یک اسکاتلندی بزرگ دیگر . جاک استاین و سلتیک اش اینتر شکست ناپذیر هررا را برد .و برای اولین و آخرین بار قهرمان اروپا شد .انگلیسی ها داشتند دیوانه می شدند . قهرمانی تیمی از اسکاتلند و نه انگلیس در اروپا ، انگلستان را اندوهی وصف ناپذیر فرو برد .اما قهرمانی در راه بود . یک سال بعد . با تیم طلایی ی مت باسبی . قبل از منچستر تاتنهام ، ولورهمپتون ، ایپسویچ ، برنلی و اورتون هرکدام تا نیمه نهایی رفته بودند ولی از قهرمانی عاجز .
منچستر اما باید همه ی بزرگان اروپا را می برد . در سالیکه سید بندی تغییر کرده بود و لیگ قهرمانان واقعا لیگ قهرمانان ۱۲ کشور بود . منچستر در اولین گام سلتیک مدافع عنوان قهرمانی و جاک استاین را برد . بعد نوبت به دیناموکیف قهرمان شوروی رسید . گذر از گارنیک زابرزه قهرمان لهستان . رویارویی با رئال در نیمه نهایی . پیروزی یک صفر با تک گل بست در اولدترافورد . بازی برگشت در برنابئو به گفته باسبی ، کلاسیک ترین بازی تاریخ مربیگری اش بود . در برابر ۱۲۵ هزار مادریدی در ورزشگاه . رئال در نیمه ی اول ۳ به ۱ جلو افتاد . با سه گل پیری، جنتو و آمانسیو . ولی باسبی قدرت رهبری اش را نشان داد . کامبک به یاد ماندنی یونایتد . گل های دقیقه ی ۷۸ و ۸۳ سدلر و فولکز . یک ۳ به ۳ ی به یاد ماندنی . یک فینال زودرس . منچستر بالاخره بعنوان اولین انگلیسی به فینال رفته بود . فینال مقابل بنفیکا ی اوزه بیو . در پنجمین فینال طی ۸ سال اخیر . آنها بعد از بلا گوتمن و نفرینش فینال ها را به اینتر باخته بودند . بازی شروع شد . تساوی یک به یک . آتش بازی ده دقیقه ای یونایتد در وقت اضافه بین ۹۲ تا ۹۸ . با گل های بست ، برایان کید و چارلتون . پیروزی چهار بر یک . بنفیکایی ها به بلا گوتمن نفرین می فرستادند .
باسبی به گریه افتاد .
نخستین قهرمانی باشگاهی انگلیسی در اروپا
ده سال بعد از فاجعه ی مونیخ
بعدها در کتاب ها و افسانه ها به مت باسبی تاختند . که مستبد و خشن بود . که برای موفقیت بیش از حد به بازیکنان سخت گرفته بود . بسیاری از بازمانده های ۵۸ غیر از چارلتون به باسبی تاختند . که بی توجه به روحیه ی ضعیفشان چه تمرینات طاقت فرسایی برای یونایتد در نظر گرفته بود . که نقش جیمی مورفی بالاتر از باسبی بود ولی همه چیز به نام او تمام شد
خودشان هم خوب می دانستند که حرف هایشان خریدار ندارد
آنجا که جان فورد در پایان فیلم شاهکارش چه کسی لیبرتی والانس را کشت می گوید اینجا غرب است سناتور! وقتی می مانی بین حقیقت و افسانه طرف کی را بگیری افسانه را چاپ می کنیم
باسبی افسانه ای ساخته بود . دیگر برای کسی مهم نبود حقیقت چیست
میراثش دو چیز بود : پشت کار و کامبک در بدترین شرایط
چیزی که در قانون نانوشته ی باشگاه برای هر نفر نوشته شد .
سالها گذشت تا سایه باسبی از یونایتد برود و فرگوسن حاکم مطلق شود . کسی که بعید است. کسی بتواند سایه اش را حتی کم رنگ کند .