اختصاصی طرفداری- بامداد دیروز، تیم بیسبال شیکاگو کابز پس از 108 سال به قهرمانی لیگ بیسبال رسید، موضوعی که همه دنیا در مورد آن صحبت کرد، اما در ایران توجه چندانی به این موضوع نشد و جز طرفداری، وب‌سایت دیگری به این موضوع نپرداخت.
بیسبال از آن دسته ورزش‌هاست که در سرتاسر جهان علاقه‌مندان زیادی دارد، اما در ایران این به نوعی مهجور مانده است و کسی پیگیر رقابت‌های جذاب آن نیست. بارها و بارها در فیلم و سریال‌های آمریکایی ورزش بیسبال را دیده‌ایم و شاید به آن علاقه‌مند شده‌ایم، اما پس از جست‌وجو در اینترنت و نبودن قوانین بیسبال، از پیگیری آن ناامید شده‌ایم و به پیگیری سایر ورزشهای مورد علاقه خود پرداخته‌ایم؛ اما حالا به بهانه طلسم‌شکنی شیکاگو کابز، ما هم قصد داریم طلسم دور ماندن شما از بیسبال را بشکنیم و نگاهی داشته باشیم به قوانین و موضوعات مربوط به این ورزش میهج:
بیسبال نوعی ورزش گروهی است كه با چوب و توپ توسط ۹ بازيكن مدافع و یک بازیکن حمله‌کننده در يک زمين چمن انجام میشود. این ورزش در قرن نوزدهم از ورزش انگليسی كريكت ريشه گرفت و نخستین مسابقه ورزش مدرن بیسبال به مسابقه‌ای در 4 ژوئن 1838 باز می‌گردد. بازی‌ای که در بیچ‌ویلِ کانادا برگزار شد. بیسبال در دهه ۱۸۶۰ حالت نیمه‌حرفه‌ای پیدا کرد و نخستین تیم کاملاً حرفه‌ای بیسبال در ایالات متحده، تیم سینسیناتی رد استاکینگز بود که در ۱۸۶۹ تشکیل شد.
زمین بیسبال از دو قسمت اوتفیلد (Outfield) و اینفیلد (Infield) تشکیل شده است. مساحت این زمین، تقریباً دو برابر زمین فوتبال است و از 3 بیس (base) و بیس خانه (Home plate) تشکیل می شود. فاصله بین هربیس 27/4 متر بوده و فاصله فرد پرتابکننده تا بیسِ خانه 18/5 متر هست. همینطور چهار داور در بازی حضور دارند و هریک از آنها در کنار یک بیس قرار میگیرد.
در تصویر، یک زمین بیسبال را می‌بینید؛ در مرکز تصویر، در میان چمن‌ها منطقه‌ای خاکی به شکل دایره وجود دارد که محل حضور پرتابکننده توپ است. روبه‌روی او، بیسِ خانه است که دریافت‌کننده و ضربه‌زننده در آن حضور دارند و پشت، سمت راست و سمت چپ این دایره خاکی نیز بیس‌های اول تا سوم وجود دارند. بالاتر و پس از منطقه خاکی که .بیس‌ها قرار دارند، قمسمت دوم چمنیِ زمین، اوتفیلد است
مسابقه میان دو تيم كه از 9 نفر بازيكن اصلي و 16 نفر بازيكن ذخيره تشکیل شده‌اند، آغاز ميشود. چهار بازیکن به همراه پرتابکننده توپ (پیچر| Pitcher) و توپگیر(کچر| Catcher) و چوبزن از تیم مقابل (بتر| Batter) در قسمت اینفیلد و سه بازیکن در قسمت اوتفیلد قرار میگیرند. هر مسابقه نه دور (اینینگ) دارد که در انتها با اتمام نه اینینگ امتیازات جمع شده و تیم برنده مشخص میشود؛ درصورت مساوی بودن بازی یک اینینگ بیشتر برگزار شده تا برنده با امتیاز طلایی مشخص شود.
در این تصویر فرد سفیدپوش (پیچر) توپ را به سمت ضربه‌زننده حریف (بَتِر) پرتاب میکند و اگر ضربه‌زننده (بتر) نتواند ضربه بزند، پشت سر او، هم‌تیمی فرد سفیدپوش، یعنی کچر توپ را میگیرد.
در هر دور افراد تیم حمله کننده توپ زنی(بتینگ | Batting ) میکنند و این اتفاق تا زمانی صورت میگیرد که سه نفر از آنها اوت شده تا جای بازیکان مهاجم و مدافع در هر دور عوض شود.9 بازیکن تیم مقابل در زمین دفاع میکنند و در جایگاه مشخص میایستند. بازی را بازی کن توپانداز (پیچر) با انداختن توپ به سوی چوبزنِ حریف (بتر) آغاز میکند. چوبزن میکوشد با چوب (بت)، توپ را به دورترین نقاط زمین بفرستد. اگر توپ پرتاب شده با چوب بیس بال برخورد نکند توپگیر (کچر) که پشت سر توپزن، در خانه توپگیری ایستاده، توپ را میگیرد.
اگر پیچر سه بار توپ را در محدوده ای پرتاب کند که داور تشخیص دهد توپ در محدوده ای بوده که بتر میتوانسته ضربه بزند و نزده استرایک اوت یا از بازی خارج می شود و اگر پیچر چهار بار توپی را در منطقه ای پرتاب کند که داور آن را در محدوده ضربه بتر تشخیص نمیداده واک صورت گرفته و بتر میتواند با خیال راحت به سمت بیس یک حرکت کند. اگر توپ پیچر به بدن بازیکن چوبزن(بتر) برخورد کند در صورتی که بازیکن بتواند به بازی ادامه دهد می تواند به سمت بیس یک حرکت کند . بازیکنان سوخته (بازنده) تا زمانی که دوباره نوبت بت زنی آنها شود اجازه برگشت به بازی را ندارند و بازیکنانی که اخراج شوند تا پایان بازی، اجازه بازگشت به بازی را ندارند.
اگر توپ زن موفق به زدن توپ شود، آنگاه به سرعت به سوی خانه (بیس) اول میدود. او میبایست برای گرفتن امتیاز کامل از تمام بیس ها عبور کرده و به بیس خانه برسد. اگر توپ ضربه‌زننده بعد از ضربه زدن بدون برخورد به زمین در هوا مهار شود او از بازی خارج می شود و نفر بعدی جایگزین او برای چوب زدن میشود. در هر یک از بیس‌ها یک بازیکن از تیم حریف می ایستد و یک بازیکن به نام شورت استاپ در کنار نفری که در کنار بیس دوم ایستاده قرار میگیرد.
اگر توپی که ضربه‌زننده می‌زند، به زمین برخورد کند، آنگاه بازیکنان دفاع کننده میکوشند با گرفتن و پاس دادن توپ به یکدیگر، توپ پرتاب شده توسط چوب زن (بتر) را قبل از رسیدن او به بیس مقصد، اوت کنند. یعنی در عین‌حال که پرتابکننده در حال گذراندن بیس‌هاست، بازیکنان مدافع باید توپ را به بیسی که او قصد رسیدن به آن را دارد، برساند. بازیکن بازنده از دور مسابقه بیرون میرود و هرگاه تعداد بازندههای یک تیم به سه نفر برسد، یک دور بازی (اینینگ) تمام میشود و جای دو تیم عوض میشود. مربی هر تیم می تواند در طول بازی از بازیکنان ذخیره خود استفاده کند . همچنین در کنار بیس یک مربی بیس یک و در کنار بیس سوم مربی بیس سوم قرار دارد تا راهنمایی لازم به بازیکنانی که به این بیس ها می رسند بدهد.
درک جتر، از بهترین‌های تاریخ بیسبال و عضو تیم نیویورک یانکیز، توپی را در هوا میگیرد. او با این کار، ضربه‌زننده حریف را اوت و از بازی خارج میکند.
اگر توپ بتر بعد از چوب زدن، از محدوده زمین (از کناره‌ها) خارج شود، فال بال صورت گرفته و پیچر میبایست دوباره توپ را پرتاب کند. اما اگر توپ را در محدوده زمین به خارج از زمین بفرسد (در واقع در میان تماشاگران)، آنگاه هوم ران صورت گرفته است و ضربه‌زننده میتواند با عبور از تمامی بیس‌ها، امتیاز کسب کند. در واقع فرصت گرفتن توپ توسط تیم مدافع از بین رفته است و فردِ ضربه‌زننده با خیال راحت، از تمام بیس‌ها عبور میکند. در عین‌حال، سایر بازیکنان تیم حمله‌کننده نیز اگر اوت نشده باشند و روی بیس‌ها حضور داشته باشند، می‌توانند با گذشتن از تمام بیس‌ها، مانند فرد ضربه‌زننده امتیاز بگیرند. در مجموع، اگر کسی از تیم حمله‌کننده اوت نشده باشد و سه بازیکن به ترتیب هرکدام روی یک بیس قرار داشته باشند و فرد ضربه‌زننده توپ را در محدوده زمین طوری بزند که کسی نتواند آن را بگیردو از قسمت انتهای زمین خارج شود، تیم حمله‌کننده میتواند به راحتی 4 امتیاز بگیرد.
برای نمونه، در شرایطی که این تصویر دارد، تنها دو نفر از تیم حمله‌کننده در زمین باقی‌مانده‌اند و دو نفر دیگر اوت شده‌اند (دو بازیکن که با دایره‌های سبز و قرمز نشان (داده شده‌اند). حال اگر فرد ضربه‌زننده (دایره سبز) بتواند توپ را از محدوده زمین (با خط‌ها در طرفین و میله‌های زرد مشخص شده‌اند) خارج کند. دو بازیکن تیم .حمله‌کننده می‌توانند با گذشتن از تمام بیس‌ها، دو امتیاز برای تیم‌شان بگیرند
| پیدایش لیگ های بیسبال در دنیا |
|---|
ام.ال.بی یا لیگ برتر بیسبال امریکا (Major League Baseball) مهم‌ترین لیگ حرفه‌ای بیسبال در دنیا است. در سال ۲۰۰۷ ميانگين تماشاگران هر بازی اين مسابقات بيش از سی‌و‌دو هزار نفر بود و مجموع تماشاگران مسابقات آن به بيش از هفتاد‌و‌نه و نيم ميليون نفر رسید و با فاصله‌ای زياد پربييندهترين ليگ ورزشی دنيا لقب گرفت. اين درحالیست كه هفده ليگ كوچكتر بيسبال اين كشور هم بيش از چهل ميليون تماشاگر در سال دارند. در خارج از آمریکا نیز نخستین لیگ رسمی بیسبال در خارج از امریکا و کانادا سال ۱۸۷۸ در کوبا شکل گرفت. کوبائی‌ها سابقه درخشانی در بیسبال دارند و تیم‌ملی آنها از هنگام شروع مسابقات بین‌المللی در اواخر دهه ۱۹۳۰ همواره یکی از قوی‌ترین تیم‌های دنیا بوده‌است.از مطرح‌ترین تیم‌های حاضر در لیگ بیسبال آمریکا و کانادا نیز می‌توان به تیم‌های لس انجلس داجرز، نیویورک یانکیز، و بوستون رد ساکس اشاره کرد.
لیگ‌های حرفه‌ای بیسبال پس از جنگ جهانی اول در کشورهای دیگری هم آغاز به‌کار کردند. از جمله؛هلند (۱۹۲۲) - استرالیا (۱۹۳۴)- ژاپن (۱۹۳۶)- پورتوریکو (۱۹۳۸)- مکزیک (۱۹۴۵) - ونزویلا و ایتالیا (۱۹۴۸) -جمهوری دومینیکن(۱۹۵۱)
در سال ۱۳۷۴ فدراسیون این رشته در ایران تشکیل شد در سال ۱۳۸۶ اولین دوره لیگ با حضور ۶تیم برگزار شد اما در سال بعد تعداد تیمها به ده تیم رسیده و تا به امروز مسابقات لیگ ایران در حال برگزاری است . تیم ملی ایران در جدید ترین رنکینگ بیسبال دنیا در رتبه پنجاه پنج دنیا قرار دارد . درسال های گذشته بیسبال ایران با شیب کمی رو پیشرفت قرار گرفته امید است با توجه بیشتر به این ورزش این سرعت بهبود بخشیده و همانند سایر ورزشهای تیمی دیگر این ورزش در ایران مطرح‌تر گردد.
در آخرین رنکینگ تیم‌های ملی بیسبال جهان، ایران پایینتر از اکوادور و فنلاند در جایگاه 55 ام قرار دارد.
