اختصاصی طرفداری - جاناتان ویلسون در مقاله ای چالشی راه و رسم آرسن ونگر را زیر سئوال برده است. او نوشته ونگر خوب می داند آرسنال در این فصل بیش از هر فصل دیگری – به دلیل نزول رقبای همیشگی اش - فرصت قهرمان شدن در لیگ را پیدا کرده است.
به همین دلیل نبرد یکشنبه با لسترسیتی سرنوشت ساز خواهد بود. اگر آرسنال برابر لستر زانو بزند، فاصله شان 8 امتیاز خواهد شد و پر کردن این فاصله طی 12 دیدار باقیمانده بسیار دشوار خواهد بود. پیروزی آرسنال فاصله را به 2 امتیاز کاهش خواهد داد که یعنی چهار تیم در کورس قهرمانی جلو خواهند رفت.
او نوشته ناکامی آرسنال در این فصل اعتبار مربیگری ونگر را زیر سئوال خواهد برد. نوشته ونگر میان مربیانی که دوره طولانی در یک باشگاه به سر بردند بی تردید آلکس فرگوسن نیست، ولی شاید بیشتر شبیه برایان کلاف باشد که مدت طولانی در ناتنینگهام فارست ماند. 18 سال از 1975 تا 1993 و در این مدت یک بار قهرمان لیگ شد، چهار بار قهرمان جام اتحادیه و مهم تر از همه دو بار قهرمان اروپا. ولی وقتی رفت سایه ای از خودش شده بود، همین طور هم تیمش.
شخصیت ونگر با کلاف فرق دارد و میراث او برای آرسنال یک استادیوم مدرن هم هست، ولی شاید بتوان آنها را در میدان مقایسه کرد. یعنی یک دوران بسیار درخشان و سپس یک عصر متوسط.
آیا چنین است؟
اصطلاحی است که آن را " Late Style " می خوانند. یعنی راه و روش شکل گرفته دیرپایی که برای خالقش به جایی رسیده که تغییر دادنش تقریبا محال است. همان چیزی که در کارهای متاخر نقاش ها، آهنگسازها و فیلمسازها می بینید، و البته همین طور در راه و روش بسیاری از مربیان کهنه کار فوتبال. جایی که آنها حتی اگر بخواهند هم نمی توانند راه و رسم شان را تغییر دهند. در عین حال فوتبال هم مثل سیاست است و اکثر مربیان مثل اکثر سیاستمداران، زندگی حرفه ای شان را با شکست به پایان می برند. حالا اگر به چیزی تحت عنوان ونگریسم اعتقاد داشته باشیم ونگر کجا ایستاده است؟
در نگاه اول به نظر می رسد ونگر تلاش کرده در دومین دهه مربیگری اش در آرسنال، روش بازی تیمش را با توجه به بازیکنانی که در اختیار دارد تغییر دهد. مثلا خط میانی آرسنال دوران اوج ترکیب الماس گونه ای داشت که مردان جنگجویی آن را پیاده می کردند. در حالی که مردان میانی آرسنال دوران جدید پس از ترک هایبری و ورود به استادیوم امارات، بازیکنان خوش قریحه ظریفی شده اند که شباهتی به پاتریک ویرا و همراهانش ندارند. با این تعبیر آرسنال تغییر کرده و خیلی ها می گویند توپچی های سال های اخیر به همه ثابت کرده اند هیچ تیمی در لیگ انگلیس نمی تواند با تکیه به چنین راه و روشی در لیگی که نبردهای فیزیکی سرنوشت ساز هستند به توفیق دست یابد.
پرهیز ونگر از خرید های بزرگ، سوی تغییرناپذیر شخصیت ونگر را نشان می دهد. این که او به رغم توانایی مالی باشگاه از خریدهای بزرگ پرهیز کرده است. برای مثال همه در تابستان سپری شده می دانستند آرسنال سوای یک دروازه بان بزرگ (که به آمدن پتر چک انجامید) به یک مرد میانی و یک مهاجم نیاز داشت. این که آرسنال یک مهاجم نوک بزرگ در قواره جهانی ندارد بر همه عیان بوده و هست، ولی ونگر ترجیح داد ونگر باقی بماند. باقی بماند و به چیزی که رسانه ها و طرفداران تکرار کرده اند و تکرار، تن ندهد. او نه تسلیم رسانه ها شد و نه برابر طرفداران تعظیم کرد. اصولگرا باقی ماند و دست به جیب نبرد و تلاش کرد به الیویر ژیرو تکیه دهد، در حالی که روزگاری مهاجمی مثل تیری آنری داشت و می داند مهاجمان بزرگ چگونه سرنوشت همه چیز را تغییر می دهند.
این همان روش سنتی ونگر به شمار می رود. این که او با نرفتن به بازار و پرهیز از ولخرجی از نوع منچستریونایتد، منچسترسیتی و چلسی خود را از دایره انگ "ریخت و پاش" دور نگاه داشته و شش بار قهرمان جام حذفی شده است. رکوردی که به او و جرج رمزی (مربی آستون ویلا طی سال های 1926-1884) تعلق دارد. او خود را مربی ای معرفی کرده که با بودجه بسیار محدودی تحت هر شرایطی بالای جدول قرار گرفته است. این که با دست خالی با میلیونرها مبارزه کرده و دوم و سوم و چهارم شدن برایش کافی بوده است. یا رکورد 15 سال راهیابی متوالی به لیگ قهرمانان اروپا به او تعلق دارد. تلقی که نه آلکس فرگوسن داشت و نه ژوزه مورینیو دارد و نه باشگاهی مثل منچسترسیتی تحملش می کند. چنان که سیتی، مانوئل پیگرینی را به رغم کسب قهرمانی لیگ با پپ گواردیولا عوض خواهد کرد. با این وصف ونگر ما را متقاعد ساخته با دست خالی به جنگ گلادیاتورهای سراپا مسلح رفته و سربلند هم بیرون آمده و کسب نکردن عنوان قهرمانی طی 12 سال، ناکامی نبوده است.
آرسن ونگر 66 ساله شده و نمی تواند تا ابد راهش را ادامه دهد. بیش از یک دهه است لیگ را فتح نکرده و کسب عنوان قهرمانی برایش نوعی رستگاری در نیمه دوم دوران مربیگری اش در آرسنال به شمار می رود. حالا از دورانی که توپچی ها یک فصل را بی شکست سپری کردند مدت ها سپری شده است. آرسنال در 2008، 2010 و 2014 در کورس قهرمانی قرار گرفته و دو جام حذفی را در 2014 و 2015 فتح کرده که باید به آنها چند یک چهارم نهایی و نیمه نهایی را هم افزود. ولی قهرمانی لیگ چی؟
سیتی فصل بعد گواردیولا را خواهد داشت و یونایتد مربی دیگری جای فن خال (احتمالا مورینیو را). چلسی هم احتمالا دوباره بازخواهد گشت و شاید لیورپول با کلوپ هم در صف مدعیان قرار بگیرد. ضمن آن که تاتنهام هم تیم پخته ای شده است. بنابراین اگر این فصل را آخرین فرصت ونگر برای قهرمانی لیگ قلمداد کنیم، کارنامه او در صورت ناکامی چگونه ارزیابی خواهد شد؟