از چند روز دیگر رقابت های المپیک 2020 در کشور ژاپن و به میزبانی شهر توکیو آغاز خواهد شد. به همین مناسبت تصمیم گرفتیم در این بخش به طور ویژه به رشته تکواندو در این مسابقات و همچنین تاریخچه این ورزش در المپیک های قبلی بپردازیم.
تاریخچه تکواندو
کلمه تکواندو از سه بخش تشکیل میشود: 태 «تِ» = ضربه زدن دفاع کردن و شکستن توسط پا - 권 «کوان»= ضربه زدن دفاع کردن و شکستن توسط دست - 도 «دو» = راه و روش
شواهد قابل اعتمادی وجود دارد که شکل امروزین تکواندو از رشتههای رزمی «سوباک» و «تکوان» که در دوران حکومت سلسله گوگوریو (۳۷ ق.م تا ۶۶۸ م) در شمال کره تمرین میشده، اقتباس شدهاست. در این دوران اهمیت زیادی به توانائیهای جنگی داده میشد و مسابقات منظمی برگزار میشد، شامل؛ رقص با شمشیر، تیراندازی، نبرد تن به تن، مبارزهای که در آن دو نفر با شکستن یخ روی دریاچه وارد آب سرد شده و به مبارزه میپرداختند.
در دوران پادشاهی شیلا (۵۷ م تا ۹۳۵ م) که بر بخشهای جنوبی شبه جزیره کره حکم میراند نیز توجه خاصی معطوف هنرهای رزمی بود. در این حکومت سازمانی نظامی، آموزشی، اجتماعی به نام «هوارانگ دو» وجود داشت، آموزش انواع هنرهای رزمی به ویژه سوباک نیز از جمله فعالیتهای این سازمان بود.
اگرچه در این دوران هوارانگ دو فنون گلاویزی و ضربات دست فراوانی را وارد سوباک کرد، اما پس از آن میل چندانی به تمرین این نوع فنون در کره وجود نداشت و این رشته به شکل اولیه آن که بر مبنای ضربه زدن و جلوگیری از نزدیک شدن دشمن استوار بود، ادامه یافت. تکنیکهای گلاویزی سوباک که «یوسول» نامیده میشد، بعدها با ورود به ژاپن پایه گذار ورزش «جودو» شد.
تمرین هنرهای رزمی در زمان امپراتوری قدرتمند «کوریو» (۹۳۵ تا ۱۳۹۲) نیز رواج زیادی داشت، در جشنهای سالانه گوناگونی که در این سلسله برگزار میشد، علاوه بر ورزشهای رزمی به مسابقات کشتی و چوگان نیز بهای زیادی داده میشد.
تکواندوی نوین پس از جنگ جهانی دوم با کوشش استادان هنرهای رزمی کره جنوبی و با تلفیق رشته اوکیناوایی کاراته به ویژه سبک شوتوکان، هنرهای رزمی چینی و هنرهای رزمی سنتی کرهای همچون تکیون و سوباک پایهگذاری شد. استیل خاص این رشته هجومی که متکی بر ضربات پا با حداکثر قدرت و سرعت است و بر حفظ فاصله فیزیکی با دشمن و طراحی فنون برای دور کردن مهاجم تاکید دارد، آن را از تمام سبکهای رزمی موجود در دنیا متمایز میکند.
فدراسیون جهانی تکواندو
تلاش برای بازسازی تکواندو و بازگرداندن آن به حالت اصلی خود در نهایت منجر به تبدیل این رشته به ورزش ملی کره و محبوبترین سبک رزمی در سراسر دنیا شد:
۱۹۵۹ - «انجمن تا سو دو» تأسیس شد. هدف این نهاد ایجاد یگانگی در هنرهای رزمی کرهای بود.
۱۹۶۲ – تکواندو به عنوان یک بازی رسمی به چهل و سومین دوره بازیهای ملی کره جنوبی وارد شد.
۱۹۶۵ - «انجمن تا سو دو» به«انجمن تکواندو» تغییر نام داد.
۱۹۷۲ - کوکی وان تأسیس شد. این باشگاه تا امروز بالاترین مرجع فنی تکواندو بودهاست.
۱۹۷۳ – تأسیس فدراسیون جهانی تکواندو(WTF)
انواع کمربند در تکواندو
- کمربند سفید ( پک تی ) :نشانگر صداقت , پاکی , صفا , صمیمیت , صلح و دوستی و برادری می باشد که به عنوان دانه محسوب می شود
- کمربند زرد ( نورانگ تی ) :به عنوان خاک و اب و بارور ساختن کمربند سفید است .
- کمربند سبز (نوک تی ) :به عنوان جوانه ای که از خاک می روید.
- کمربند ابی ( چونگ تی ) :به عنوان اب , هوا و اکسیژن است که به جوانه کمک می کند تا ریشه نماید .
- کمربند قرمز (هونگ تی ) :گلی که شکفته است .
- کمربند مشکی ( هوک تی ) :به عنوان میوه ان گل است که درون هر میوه دانه هایی است که به عنوان شاگردان و یا هر دانه به عنوان یک دان است .
ایران در تکواندوی المپیک
ایران در رشته تکواندو عملکرد بسیار خوبی در المپیک ها داشته است به طوری که 6 مدال ایران در المپیک برای تکواندو است. ایران تنها در 4 شاخه اصلی موفق به کسب مدال شده است که تکواندو یکی از آن ها بود.هادی ساعی اولین مدال آور تکواندوی ایران بود. در دوره قبل در ریو هم ایران برای اولین بار در بخش زنان، به مدال المپیک رسید که افتخار آن به کیمیا علیزاده از تکواندو رسید. کیمیای 18 ساله در وزن 57 کیلوگرم رقابت های ریو، با غلبه بر تکواندوکار سوئدی، در رده سوم وزن خود قرار گرفت. کیمیا در این دوره از بازی ها، دیگر عضوی از تیم ایران نیست و قرار است برای تیم پناهنده های المپیک به میدان رود. از قضای روزگار هم اولین رقیب او در این دوره از بازی ها، ناهید کیانی، نماینده ایران خواهد بود که دوست سابق کیمیا هم هست. دیگر شرکت کنندگان ایران در المپیک 2020 شامل آرمین هادی پور و میرهاشم حسینی خواهند بود.
نگاهی می اندازیم به تمامی تکواندوکاران ایران در المپیک که موفق به کسب مدال شدند.
نام ورزشکار |
مدال |
وزن |
المپیک |
هادی ساعی |
برنز |
68 کیلوگرم |
2000 سیدنی |
هادی ساعی |
طلا |
80 کیلوگرم |
2004 آتن |
یوسف کرمی |
برنز |
80 کیلوگرم |
2004 آتن |
هادی ساعی |
طلا |
80 کیلوگرم |
2008 پکن |
محمد باقری معتمد |
نقره |
68 کیلوگرم |
2012 لندن |
کیمیا علیزاده |
برنز |
57 کیلوگرم |
2016 ریو |
تکواندو در المپیک 2020 توکیو
ماکوهاری مسه میزبان بازی های المپیک 2020 خواهد بود. در این دوره از بازی ها، 8 رویداد مختلف برگزار می شود و 128 تکواندوکار در آن به رقابت خواهند پرداخت. ورزشکاران در اوزان 58، 68، 80، 80+ در بخش مردان و در اوزان 49، 57، 67 و 67+ در بخش زنان، باهم مصاف خواهند داد. هشت مدال طلا، هشت مدال نقره و 16 مدال برنز (سوم مشترک) به برترین های هر رویداد خواهد رسید.
رکوردداران کسب مدال تکواندو در تاریخ المپیک
نام کشور |
طلا |
نقره |
برنز |
جمع مدال ها |
کره جنوبی |
12 |
2 |
5 |
19 |
چین |
7 |
1 |
2 |
10 |
امریکا |
2 |
2 |
5 |
9 |
مکزیک |
2 |
2 |
3 |
6 |
چین تایپه |
2 |
1 |
5 |
8 |
بریتانیا |
2 |
1 |
3 |
6 |
ایران |
2 |
1 |
3 |
5 |