طرفداری- مطابق رسم هرساله لیگ ملی بسکتبال، امسال نیز 60 بازیکن برتر دانشگاههای ایالات متحده در مراسم درفت حضور پیدا میکنند تا شانس خود برای حضور در NBA را امتحان کنند. اما پرسش اصلی این است که درفت چیست و ترتیب قرار گرفتن تیمها برای انتخاب بازیکن مورد نظرشان چگونه است؟
درفت چیست؟
درفت نام مراسمی است که در آن تیمهای لیگ NBA در دو دور (راند) شروع به انتخاب بازیکنان خوب و آیندهدار لیگ دانشگاهی آمریکا یا سایر لیگهای معتبر دنیا میکنند. بدین ترتیب هر سال 60 بازیکن به وسیلهی درفت به لیگ حرفهای آمریکا راه پیدا میکنند که البته بسیاری از آنها نیز ممکن است فرصت بازی پیدا نکنند. توجه به این نکته مهمه است که انتخاب شدن در درفت پایان کار نیست و بازیکنانی که در درفت انتخاب میشوند باید در تمرینات خوب ظاهر شده و علیالخصوص در لیگ تابستانی نمایش قابل قبولی را از خود به جا بگذارند. البته این موضوع میتواند برای بازیکنانی که در پیکهای بالاتری انتخاب میشوند، متفاوت باشد و این دسته از بازیکنان فرصت آن را داشته باشند تا به صورت مستقیم با باشگاه مورد نظر خود قرارداد ببندند. با اینحال باید در نظر داشت که در همه مواقع بازیکنانی که در درفت در پیک بهتری انتخاب شدهاند، مستقیماً با تیم مورد نظر قرارداد نمیبندند و بازی آنها در NBA تضمین شده نیست. بارزترین نمونه آن، پیک اول درفت سال 2013 بود که آنتونی بِنِت علیرغم انتخاب شدن در مراسم درفت، در ان بی ای عملکرد خوبی را به نمایش نگذاشت و حتی برای بهبود سطح بازیاش به D League فرستاده شد.
در یک نگاه کلی، درفت شانس خوبی برای تیمهای ضعیف لیگ است تا وضعیت خود را با جذب بازیکنان جوان و با انگیزه بهبود بخشند. در کنار این تیمها، بازیکنان جوان شاغل در لیگهای دانشگاهی یا لیگهای سایر کشورهای جهان، فرصت این را دارند تا مسیر حضور خود در NBA را هموار سازند. گفتنی است که در درفت، اولویت انتخاب با تیمهایی است که نتایج ضعیفتری را کسب کردهاند.
ترتیب تیمهای انتخاب کننده در درفت چگونه مشخص میشود؟
در سالهای اولیه که به تازگی درفت آغاز شده بود، تیمی که بدترین نتیجه را در طول فصل کسب کرده بود، اولین انتخاب را داشت و قانونی نیز وجود داشت که اگر تیمی خواهان جذب بازیکنی از شهر خود بود، میتوانست بدون رعایت ترتیب درفت، این کار را انجام دهد. مسلم است که در آن سالها وضعیت مشخص و قرعهکشی دقیقی مانند امروز برای انجام درفت در کار نبود و این موضوع در آن زمان کاملاً طبیعی به نظر میرسید. اما از سال 1966 به بعد، درفت کمی سر و سامان گرفت، در آن زمانها بین تیمهای ضعیفِ لیگ سکه انداخته میشد و به ترتیب، انتخابهای اول تا آخر مشخص میشد و بقیه تیمها نیز برعکس جدول در درفت حاضر میشدند. برای مثال تیم اول فصل در رده آخر برای انتخاب بازیکن مورد نظر جای داشت.
از سال 1985، اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا سامانهای را معرفی کرد به نام لاتاری پیک، شرح کار آن نیز بدین صورت بود که نام تیمهای ضعیف لیگ رو تکه کاغذی نوشته شده و بین آنها قرعهکشی میشد و تیمهای انتخاب کننده پیکهای 1 تا 14 بدین وسیله مشخص میشدند. در لاتاری پیک، شانس نقش مهمی دارد، همانگونه که کاوالیرز در سالهای 2013 و 2014 با اقبال خوبی روبهرو شد و در هر دو سال پیکهای اول درفت را از آن خود کرد؛ در درفت به غیر از 14 تیم که از صعود به پلیآف بازماندهاند، سایر تیمها نیز میتوانند با اولویت معکوسِ جایگاهشان در جدول، در درفت شروع به انتخاب بازیکن کنند. علت اجرای این سامانه این بود که در سالهای قبل ممکن بود بعضی از تیمها به عمد نتایج ضعیفی کسب کنند تا انتخابهای بهتری داشته باشند.
پس از سال 1985 تا کنون نیز اگرچه این سیستم با تغییراتی روبهرو شده است، اما همچنان شمایل اصلی خود را حفظ کرده است و با سیستم لاتاری به کار خود ادامه میدهد؛ با اینحال یکی از بزرگترین تغییراتی که در این روند به وجود آمده است، بهرهمند بودن ضعیفترین تیم لیگ از شانس بیشتر در لاتاری است.
در تغییری دیگر، در سال 1993 اوضاع برای تیمهای ضعیفتر بیش از پیش بهتر شد و اینبار شانس برنده شدن ضعیفترین تیم به 25 درصد افزایش یافت و در سوی دیگر، شانس بهترین تیم لیگ (تیمِ قهرمان) تنها به 0/5 درصد رسید.
در سیستم کنونی، از 14 توپ شماردهدار استفاده میشود؛ سپس 4 توپ انتخاب میشود تا یک شماره 4 رقمی برنده لاتاری را تعیین کند؛ ترتیب 4 رقم برداشته شده مهم نیست، یعنی 1-2-3-4 با 4-3-2-1 تفاوتی ندارد. بنابراین 1001 ترکیب احتمالی وجود خواهد داشت. یک احتمال (ترکیب اعداد 11-12-13 و 14 با هر ترتیبی) نادیده گرفته شده و بقیه 1000 احتمال بین 14 تیم لاتاری (با در نظر گرفتن رتبه این تیمها در فصل) تقسیم میشود.
از نکات جالب درفت نیز میتوان به خوششانسترین تیم این مراسم اشاره کرد؛ کاوالیرز (قهرمان کنونی NBA) در سالهای اخیر 3 بار برنده لاتاری شده است (البته یک بار آن در سال 2011 بود و آن پیک هم، پیک کلیپرز بود اما به کاوالیرز «ترید» شد.)
نکته جالبتر اینجاست که آنها پیک اول سال 2003 را نیز در اختیار داشتند و در همان سال بود که ستاره کنونی خود، لبران جیمز را از طریق مراسم پیک، انتخاب کردند. گفتنی است که اولین تیمی که در اولین دوره لاتاریهای درفت موفق به پیروزی شد، تیم نیویورک نیکس بود.