طرفداری- اگر مجید جلالی را با لقب «آقا معلم» در فوتبال ایران می شناسند، اسکار واشنگتن تابارز نیز «آقا معلم» فوتبال اروگوئه است. شاید ندانید که اسکار تابارز مربی کهنه کار تیم ملی اروگوئه، در جام جهانی 1990 هم هدایت این تیم را بر عهده داشت و یا دوران نا موفق و کوتاه مربیگری وی در تیم میلان را به خاطر نیاورید. شاید چندان مهم نباشد که بدانید مربی تیم رئال اوویدو در فصل 98-1997 که ویکتو اونوپکو بازیکن مشهور تیم ملی روسیه در لا لیگا را در اختیار داشت، همین اسکار تابارز بود. تابارز در دو مقطع متفاوت، سابقه مربیگری در بوکا جونیورز را هم دارد که با یک قهرمانی آپرتورا در سال 1992 همراه است.
اسکار تابارز از هنگامی به عنوان یک مربی درجه یک در سطح فوتبال آمریکای لاتین مطرح شد که توانست با پنارول در جام لیبرتادورس 1987 به یک قهرمانی بزرگ و تاریخی دست یابد. اگر فوتبال باشگاهی اروگوئه را بشناسید، می توان شباهتی زیاد بین رقابت دو باشگاه پنارول مونته ویدئو و ناسیونال مونته ویدئو در لیگ این کشور را با استقلال و پرسپولیس خودمان مشاهده کرد. تابارز در 40 سالگی و پس از قهرمانی در لیبرتادورس، توسط فدراسیون فوتبال اروگوئه دعوت به همکاری شد و هدایت تیم ملی این کشور را در سال 1988 بر عهده گرفت. او به محض حضور روی نیمکت تیم ملی، به موفقیت هایی دست یافت تا به همگان ثابت کند که موفقیت هایش در تیم پنارول اتفاقی نبوده است.
تابارز در اولین مقطع حضور روی نیمکت تیم ملی اروگوئه، فقط دو سال و در دو تورنمنت مهم هدایت «لا سلسته» را بر عهده داشت. فراق تابارز و لا سلسته، 16 سال به طول انجامید تا دوباره فدراسیون فوتبال اروگوئه پس از ناکامی در راهیابی به جام جهانی 2006، به سوی تابارز دست یاری دراز کرد. در این دوران 16 ساله، مربیان مختلفی همچون ویکتور پوآ، خورخه فوساتی، دانیل پاساریا، گوستاوو فرین و خوان رامون کاراسکو روی نیمکت اروگوئه نشستند و هر از چند گاهی به توفیقاتی دست یافتند اما هیچ کدام از آنها به اندازه اسکار تابارز برای مردم و بازیکنان اروگوئه دلپذیر و مطلوب نبودند. دومین مقطع حضور تابارز روی نیمکت تیم ملی اروگوئه تا کنون به حدود 10 سال رسیده و باید دید که این مربی کهنه کار تا چه هنگامی در این پست به کار خود ادامه خواهد داد.
در این نوشتار، نگاهی خواهیم داشت به کارنامه سرتاسر موفقیت تابارز روی نیمکت تیم ملی اروگوئه که البته اولین لکه سیاه این کارنامه، چند ساعت پیش و با رقم خوردن دومین باخت متوالی اروگویه در کوپا آمریکا 2016 و حذف یکی از مدعیان جدی جام از این تورنمنت در همین مرحله گروهی ثبت شد.
در روزی که ماکسی پریرا با رسیدن به 113 بازی ملی، از رکورد تعداد بازی های ملی دیگو فورلان عبور کرده و تبدیل به بازیکنی شد که بیشترین تعداد بازی ملی در اروگوئه را به خود اختصاص داد، شکستی تلخ و دور از باور مقابل ونزوئلا منجر به حذف شاگردان تابارز از کوپا آمریکا گردید. دلایل حذف اروگوئه در این جا قابل بحث نیست ولی شاید عمده ترین آن، غیبت لوئیز سوارز مهاجم فوق العاده آماده این تیم باشد. البته سوارز روی نیمکت حضور داشت و به شدت از شرایط تیمش عصبانی بود که این عصبانیت را با پرتاب کاور ورزشی و مشت زدن به نیمکت و اطراف، تخلیه می کرد!
در دردناک بودن این حذف اروگوئه همین بس است که بدانید، اروگوئه از سال 1997 به بعد، هرگز در مرحله گروهی کوپا آمریکا حذف نشده بود. آخرین بار که چنین فاجعه ای در فوتبال اروگوئه رخ داد، به کوپا آمریکا 1997 بولیوی بر می گردد که روکه ماسپولی هدایت این تیم را بر عهده داشت.
اگر چه تابارز نتوانست یک مربی مطرح در سطح فوتبال باشگاهی اروپا باشد، اما بدون شک می توان او را بزرگ ترین مربی فوتبال اروگوئه در 40 سال اخیر دانست. تابارز در هر دو مقطع حضور روی نیمکت اروگوئه به موفقیت هایی دست یافت که شاید تکرار آن برای سایر مربیان بسیار دشوار به نظر برسد. فقط کافی است نگاهی داشته باشیم به فرازهای دوران مربیگری «آقا معلم فوتبال اروگوئه» تا این فرود موقتی (منظور حذف در مرحله گروهی کوپا آمریکا 2016) را فراموش کنیم.
کوپا آمریکا 1989
اروگوئه با هدایت تابارز توانست آرژانتین مارادونا را از رقابت ها کنار زده و راهی مسابقه فینال در ورزشگاه ماراکانا بشود. البته «لا سلسته» نتوانست از عنوان قهرمانی خود دفاع کرده و در جهنم ماراکانا مقابل برزیل شکست خورد هر چند که نایب قهرمانی هم عنوان خوبی محسوب می شد.
جام جهانی 1990
تابارز توانست اروگوئه را به جام جهانی 1990 برساند و در این جام نیز، تیمی قدرتمند را روانه مسابقات کرد. اروگوئه از گروهش صعود کرد ولی در مرحله بعد در کمال بد شانسی به تیم میزبان یعنی ایتالیا برخورد کرده و از جام جهانی 1990 در مرحله یک چهارم نهایی حذف گردید. همین نتیجه هم برای تیم ملی اروگوئه در آن مقطع زمانی یک موفقیت نسبی محسوب می شد.
کوپا آمریکا 2007
اولین تورنمنت معتبر اروگوئه در دومین مقطع حضور تابارز روی نیمکت این تیم، به همین کوپا آمریکا 2007 در ونزوئلا بر می گردد. تابارز که در حال ساختن تیمی جدید از نسل تازه از راه رسیده فوتبال اروگوئه بود، در مجموع توانست با رساندن این تیم به نیمه نهایی رقابت ها و کسب عنوان چهارمی، کارنامه خوبی را برای شروع پروژه خود در «لا سلسته» بر جای بگذارد.
جام جهانی 2010
تابارز با ساختن تیمی از نسل جدید ستاره هایی فوتبال اروگوئه همچون لوئیز سوارز و ادینسون کاوانی، تیم اروگوئه را به مرحله پایانی جام جهانی رساند ولی اوج موفقیت تابارز هنگامی بود که او به همراه «لا سلسته» در جام جهانی شگفتی ساز شد و تا مرحله نیمه نهایی صعود کرد. اروگوئه برای اولین بار پس از جام جهانی 1954 به عنوان صدر نشین از گروه خود در رقابت های جام جهانی، صعود کرد. سپس با حذف کره جنوبی در مرحله یک هشتم نهایی، آن بازی حماسی و تاریخی مقابل غنا رقم خورد و اروگوئه به طرزی معجزه وار، پس از 40 سال و آن هم با دریافت فقط 5 گل در 6 مسابقه، به نیمه نهایی رفت و در نهایت به عنوان چهارمی جهان دست یافت.
کوپا آمریکا 2011
تابارز با قهرمان کردن اروگوئه در این تورنمنت، به همه ثابت کرد که موفقیت های تیمش در جام جهانی 2010 اتفاقی نبوده است. اروگویه با 3 برد، 3 مساوی و تنها 3 گل خورده به قهرمانی این رقابت ها در آرژانتین دست یافت. تابارز به رکورد 18 بازی بدون باخت در تیم ملی اروگوئه دست یافت تا از این حیث نیز یک استثناء در فوتبال این کشور باشد. همچنین اروگوئه با کسب 3 برد در این جام، بیشترین تعداد پیروزی در تاریخ کوپا آمریکا را به نام خود ثبت نمود.
جام کنفدراسیون ها 2013
«لا سلسته» با قهرمانی در کوپا آمریکا 2011، سهمیه حضور در جام کنفدراسیون ها را گرفت و در این تورنمنت نیز با رسیدن به نیمه نهایی، قدرتنمایی کرد.
جام جهانی 2014
اروگوئه با هدایت تابارز و شکست دادن اردن در پلی آف، باز هم سهمیه حضور در جام جهانی را کسب کرد تا تابارز اولین مربی تاریخ فوتبال اروگوئه باشد که در دو جام جهانی متوالی روی نیمکت این تیم می نشیند. وقتی اروگوئه اولین بازی خود را با حساب 3-1 به کاستاریکا باخت، کمتر کسی برای این تیم شانس صعود قائل بود اما شاگردان تابارز، کاری کردند کارستان وقتی که انگلیس و ایتالیا را شکست داده و دست در دست کاستاریکا از گروهشان صعود نمودند. برای اولین بار پس از 44 سال، تیم اروگویه موفق به شکست دادن تیم های اروپایی در جام جهانی شد تا برای سومین بار به همراه تابارز از گروه خود در جام جهانی صعود نماید. اروگوئه در غیاب لوئیز سوارز به کلمبیا باخت و در مرحله یک هشتم نهایی حذف شد.
کوپا آمریکا 2015
افت محسوس اروگوئه از همین جام آغاز شد وقتی که آنها به دشواری و فقط به عنوان بهترین تیم سوم توانستند از گروهشان صعود کنند. تابارز در این جام برای صد و پنجاهمین بار روی نیمکت اروگوئه نشست. شاگردان تابارز در مرحله بعد به مصاف شیلی میزبان رفتند و در یک بازی جنجالی که در نهایت به محرومیت 3 جلسه ای تابارز انجامید، با نتیجه 1-0 شکست خورده و در مرحله یک چهارم نهایی حذف شدند. در نهایت همان تیم شیلی به قهرمانی رسید.
البته تیم ملی اروگویه در مرحله مقدماتی جام جهانی 2018 در منطقه آمریکای جنوبی فعلاً صدرنشین بوده و نتایج خوبی را تاکنون ثبت نموده است. شاید تنها نقطه تاریک تابارز و اروگوئه، همین کوپا آمریکا 2016 باشد. به هر حال، پس از باخت 3-1 مقابل مکزیک در اولین بازی و سپس تکرار باخت مقابل ونزوئلا با تک گل سالومون روندون در دومین بازی که ساعاتی قبل به پایان رسید، این جام نیز برای «لا سلسته» ، پایان یافت ولی دنیا هنوز تمام نشده و «آقا معلم» حالا حالاها درس های زیادی برای فوتبال اروگوئه دارد. باور کنید که این جمله کلیشه ای «شکست مقدمه پیروزی» می تواند برای تابارز و تیمش به حقیقت بپیوندد.
