جمعیت: 34.190
برای اولین بار در تاریخ نیست که لان، منبع سابق استخراج زغال سنگ که در 28 کیلومتری لیل در شما فرانسه قرار گرفته است، در تلاش برای تطبیق دادن خود با تغییرات است. این شهر که بین سال های 1526 تا 1659 بخشی از هلندِ اسپانیا بود و به شدت تحت تاثیر جنگ های جهانی قرن قبل قرار گرفته است، از زمان تعطیلی آخرین معدن زغال سنگ در سال 1990 بیتابِ شکل دادن هویتی نو بوده است.
با در نظر گرفتن اهمیت صنعت معدن در شهر بعد از کشف زغال سنگ در سال 1849، کنار آمدن با این دوران گذار برای شهر حقیقتاً به یک چالش بدل شده است. اگرچه افتتاحیه موزه هنر لوور-لان در دسامبر 2012 امید های تازه ای ایجاد کرد. این موزه که با هزینه ای حدوداً 150 میلیون یورویی روی یک معدن سابق تاسیس شده است، جدیدترین گنجینه فرهنگی فرانسه است که باعث شد تا منطقه از طرف یونسکو به عنوان میراث جهانی شناخته شود.
نام لان برای اولین بار در دوران مِرونوروژیها به شکل 'Lenna Cas' به معنای 'قلمروی بهارها' به کار برده شد. دیوار های شهر، که دیگر اثری از آنها نیست، برای دفاع در برابر حملات رومی ها بر پا شده بود. در دوران فئودال، لان در سیطره کنت آرتووا بود و بعد در سال 1180 تحت حاکمیت سلطنت فرانسه درآمد.
لان در قرون وسطی به یک شهرستان بزرگ بدل شد و حراج ها و بازار های بزرگی را میزبانی می کرد اما در دوران جنگ صد ساله به شدت آسیب دید و در سال 1303 سوخت. در طی جنگ سی ساله لان بین دو جبهه فرانسوی و اسپانیایی دست به دست می شد تا اینکه در اختیار شاهزاده کوُند در 20 آگوست 1648 که فاتح نبرد لان شد قرار گرفت.
پیمان پیرنه در سال 1659 این پیروزی را با اعطای حق حاکمیت به فرانسوی ها در برابر آرتووا به رسمیت شناخت. کشف زغال سنگ در منطقه Oignies در سال 1841 به احیای دوباره شهر منجر شد و وقتی تولید زغال سنگ در سال 1986 متوقف شد شهر سیاست بازسازی را در پیش گرفت که تاسیس یک مرکز علمی در دانشگاه آرتووا نماد آن دوران است.
- ارنست شفنر، سیاستمدار (66-1901): شهردار لان از 1947 تا 1966. وی که یک دکتر بود دسترسی به بیمارستانن را برای عموم امکانپذیر کرد که در حال حاضر نام او را بر خود می بیند.
- آندره دلِلیس، سیاستمدار (2012-1924): شهردار لان از 1966 تا 1998، وزیر بازرگانی و صنایع دستی (84-1981)
- امل باسلی، سیاستمدار (1928-1854): شهردار لان از 1900 تا 1928. باسلی یتیمی بود که از 11 سالگی در معدن کار می کرد و بعد ها دبیر کل اتحادیه معدنچیان آنزین شد.
- آگوسته بِهال، شیمیدان آلی (1940-1859): در صنعت و داروسازی کار می کرد. در سال 1921 به عضویت آکادمی علوم فرنسه درآمد.
- فلیکس بولائرت، تاجر و نیکوکار (1936-1855): رئیس کمپانی معدن لان. استادیوم باشگاه لان نام او را یدک می کشد.
- موزه لوور-لان: این شعبه موزه معتبر پاریسی روی بازمانده های معدن و مابین بلندترین تپه های پسماند زغال سنگ در اروپا و استادیوم بولائرت-دلِلیس ساخته شده است. طراحی آن (که به عهده معماران ژاپنی SANAA بوده است) با نمای شیشه ای و آلومینیومی خود یک سازه شفاف و تابناک را شکل می دهد. سالن های نمایشگاه در قالبی طولی در امتداد یکدیگر قرار گرفته اند.
- ایستگاه راه آهن لان: در سال 1926 به دست Urbain Cassan تاسیس شد. نیمرخ ایستگاه، تصویر یک موتور بخار را به خاطر می آورد و اولین نمونه هنر ترئینی در محدوده معدنی است. فضای داخلی آن مزین به کاشی هایی زیباست و طراحی های الهام گرفته از کوبیسم در آن صحنه هایی از زندگی صنعتی را بازتاب می دهد.
- دانشکده علوم ژان-پرین: قرار گرفته در جایی که سابقاً دفاتر کمپانی معدن لان قرار داشت. اندازه باشکوهش آن را حقیقتاً بدل به یک قصر صنعتی بدل کرده بود. این ساختمان که در سال 1930 توسط معمار لانی لوئی-ماری کوردونیِر طراحی شده است رو به یک باغ هندسی باز می شود.
- مرکز شهر: ژان-ژورِس لب شهر است و در تلاقی دو خیابانِ خریدِ اصلی شهر قرار گرفته است(بلوار باسلی و خیابان لانوی).
- استادیوم بولائرت-دلِلیس: در سال 1932 راه افتاد. دژ فوتبال فرانسه، زمین آن که با استایل انگلیسی ساخته شده اشت چهار جایگاه منحصر به فرد دارد که میزبان هواداران پرشور آر سی لان در بازیهای خانگی است. هواداران بومی به استقبال گرمشان معروف هستند و به عنوان بهترین های فرانسه شناخته می شوند.
- La Base و تپه های پسماند دوقلوی 19/11: این یکی از چهار مکان محافظت شده معدن در ناحیه Nord-Pas-de-Calais است. این سایت تصویر قابل درکی از یک سایت معدنی به دست می دهد.
بزرگراه A21 در یک نیمدایره شرق و شمال شهر را دور میزند و به بزرگراه های دیگری از جمله بزرگراه A1 که پاریس را لیل متصل می کند وصل می شود. شهر دارای خطوط قطار پرسرعت TGV است و شش قطار در روز لان را در سفرهایی 70 دقیقهای به مقصد پاریس ترک میکنند. نزدیکترین فرودگاه به لان در شهر لیل واقع شده است. برای رسیدن به لان از فرودگاه لیل هم می توان از خطوط TGV استفاده کرد و یا با تاکسی و در 80 دقیقه از طریق بزرگراه به شهر رسید.
فاصله تا شهر های دیگر
لیل – 40 کیلومتر
سنت دنیس – 195 کیلومتر
پاریس – 200 کیلومتر
لیون – 675 کیلومتر
سنت اتین – 735 کیلومتر
بوردو – 790 کیلومتر
تولوز – 880 کیلومتر
مارسی – 985 کیلومتر
نیس – 1150 کیلومتر
فوتبال به صورت سازمانیافته در سال 1905 به لان رسید. مالک کافه Chez Douterlinghe بعد از تماشای یک مسابقه فوتبال بین دانشجویان تصمیم به تاسیس یک تیم فوتبال گرفت. باشگاه اولین هیئت مدیرهاش را در سال 1906 انتخاب کرد و تصمیم گرفته شد تا به خاطر رابطه شهر با صنعت معدن، تیم در لباس های سبز و مشکی به میدان برود.
همه فعالیت های فوتبالی در طی جنگ جهانی اول متوقف شدند. در سال 1919، با حمایت های آقای لاروشه، مدیر یک شرکت امداد جنگی، باشگاه به زندگی برگشت و اینبار لباس آبی آسمانی و سفید اتحادیه ورزشی فرانسه-آمریکا را به تن کردند. سال بعد پیِر موگلیا رئیس باشگاه شد. وی در ارجاع به دوران اشغال آرتووا به دست اسپانیایی ها در قرون 16 و 17 لباس های راهراه قرمز و زرد باشگاه را طراحی کرد.
فدراسیون فوتبال فرانسه در ژانویه 1931 حرفه ای شد. بعد از 18 ماه وضعیت نامعلوم، باشگاه لان سرانجام در دسته دو فوتبال کشور پذیرفته شد. در سال 1936 ورزشگاه جدید شهر نام فلیکس بولائرت را به خود گرفت.
نقطه حضیض تاریخ باشگاه در سال 89/1988 از راه رسید و لان فصل را در رده آخر لیگ دسته یک کشور به اتمام رساند. اما دوران خوبی در پیش رو بود و لان بهترین دورانش را در سال 1998 سپری کرد – سالی که قهرمان دست یک کشور شدند. سال بعد قهرمانی جام حذفی را هم به دست آوردند. بعد از یک دهه بسیار موفق که حضور در رقابت های اروپایی آن را برجسته می کند، لان در سالهای 2007 و 2011 دو سقوط دردناک به دست دو را تجربه کرد. باشگاه در سال 2013 به حافظ ممدوف یک تاجر ثروتمند آذربایجانی فروخته شد.
- استفان دِمبیکی (1913-): 'استانیس' رکورد به ثمر رساندن 16 گل در یک بازی جام حذفی برابر آئوبی-آستوریس را در کارنامه دارد و همینطور سابقه دو بار گلزنی در فینال جام حذفی 1948.
- ماریان ویسنیوسکی (-1937): در 18 سالگی به تیم ملی رسید. او در جام جهانی 1958 که فرانسه به مقام سومی رسید از بازیکنان تیم بود.
- دیدیر سیکس (-1954): یک بال چپ بین المللی که در پیروزی 6-0 برابر لاتزیو در جام یوفا هت تریک کرد.
- احمد اودجانی (98-1937): این بازیکن الجزایری در فصل 64/1963 با 30 گل آقای گل لیگ دسته یک شد.
- اریک سیکورا (-1968): وی با 589 بازی برای لان بین سالهای 1985 تا 2004 رکورددار بیشترین تعداد بازی در این باشگاه است.
آیا میدانید؟
رکورد بیشترین تعداد تماشاگر در یک بازی در وزشگاه بولائرت در 15 فوریه 1992 در برابر المپیک مارسی رقم خورد: 48.912 تماشاگر در شهری که تنها 34 هزار نفر جمعیت آن است خودشان را در ورزشگاه جای دادند.
با گشایش موزه لوور-لان، دو دوستدار ورزش، ژان فرانسوا کارون شهردار Loos-en-Gohelle و فیلیپ لمبین رئیس لیگ Nord-Pas-de-Calais Athletics ایده متحد کردن دو شهر لیل و لان با برپایی یک ماراتن بین دو شهر را دادند.
ماراتن بین المللی 'راه لوور' بیش از هرچیز دیگری رویای متحد کردن دو شهر را نمایندگی می کند. این رویداد باعث شده است تا میراث متنوع منطقه به شیوهای متفاوت کشف شود – از طریق ورزش و فضای کارناوالی این مسابقه.