طرفداری- فوتبال یک پدیده صرفاً ورزشی نیست و بدون شک جنبه های اجتماعی و بازرگانی آن هر سال پر رنگ و پر رنگ تر می شود. بازیکنان فوتبال که در کشورمان به اشتباه «فوتبالیست» نامیده می شوند، در سنین جوانی و حتی نوجوانی، به شهرتی ناگهانی رسیده و غرق در ثروت و توجه جامعه می شوند. تا اینجای کار اتفاق بدی نیفتاده و بدون شک چنین بازیکنانی با زحمت و تلاش توانسته اند توانایی هایشان را به معرض دید جامعه بگذارند.
اما دقیقاً مشکل از همین جا آغاز می شود. وقتی پول و شهرت در کنار هم قرار می گیرند، آسیب های اجتماعی را هم برای بازیکنان فوتبال به ارمغان می آورند و همان بازیکنی که تا چندی پیش خجالت می کشید جلوی دوربین سخنی بگوید، اکنون تبدیل به یک شخص پر ادعا و یا پرخاشگر می شود. این پدیده و یا بهتر است بگوییم آسیب اجتماعی مختص یک کشور، قاره و یا اقلیم نیست بلکه عمومیتی به پهنای کره زمین دارد. نوع آسیب های اجتماعی برای یک بازیکن فوتبال، بستگی به جامعه میزبان و یا فرهنگی دارد که آن بازیکن از آنجا می آید.
به عنوان مثال، ناهنجاری های اجتماعی و شخصیتی در بازیکنان شاغل در فوتبال کشورمان با بازیکنان شاغل در انگلیس متفاوت می باشد و یا حداقل از لحاظ فراوانی آماری، تفاوت ها قابل تشخیص است. به طور کلی جامعه اروپایی و بالاخص بریتانیایی، مشکل اعتیاد به الکل را به عنوان یک معضل بزرگ اجتماعی در زیر پوست شهر احساس می کند و بازیکنان فوتبال هم از این قاعده مستثنی نیستند. شاید یک جامعه شناس و یا یک روان شناس بتواند درک بهتری از علت بروز این ناهنجاری های رفتاری در بین بازیکنان فوتبال داشته باشد. فوتبالیست ها الگوی جامعه هستند و حتی در جامعه بریتانیا با توجه به تفاوت های فرهنگی عمیقی که با جامعه ایران دارد، رفتارهای یک بازیکن بسیار مورد توجه بوده و کوچک ترین مشکل اخلاقی یا کژی را بر نمی تابند.
دیدیم که چه بلایی بر سر آدام جانسون آوردند و به طور کلی در این زمینه با کسی شوخی ندارند. بازیکن فوتبال زحمت می کشد، تمرین می کند، حقوق خوبی می گیرد، به شهرت می رسد، هر روز در روزنامه و تلویزیون از او صحبت می شود و همه از او امضاء می خواهند. به نظر من این حق یک فوتبالیست با کیفیت است که مورد توجه قرار بگیرد اما کاش او هم بتواند به همین اندازه برای جامعه خودش مفید باشد. اعتیاد به الکل همواره در بریتانیا یک عامل تهدید برای بازیکنان فوتبال بوده است.
نوشیدن مشروبات الکلی به عنوان یک امر عادی در زندگی روزمره مردم بریتانیا وجود دارد و هیچ منع قانونی برای نوشیدن این نوع مشروبات از جانب باشگاه های فوتبال برای بازیکنان در خارج از محیط ورزشی وجود ندارد. اما برخی از بازیکنان در فوتبال بریتانیا دچار اعتیاد به مشروبات الکلی شدند و به همین دلیل، نه تنها زندگی ورزشی خود را خراب کردند، بلکه حتی در زندگی شخصی خود نیز به فلاکت افتادند. دو نمونه بارز این ابر ستاره های الکلی را به خوبی می شناسید و از زندگی آنها تا حدودی آگاه هستید.
در این نوشتار، نگاهی خواهیم داشت به مهم ترین بازیکنانی که دچار اعتیاد به الکل بوده و یا هستند.
جرج بست
او در سال 2005 و در 59 سالگی از دنیا رفت. برای جرج بست خیلی زود بود، قبول ندارید؟ 11 سال از مرگ افسانه فوتبال گذشت و جرج بست در میان ما نیست. خودش می گفت:
همه پولم را خرج مشروبات الکلی، پرنده ها (منظور زن ها) و ماشین های سرعتی می کردم. اگر پولی باقی می ماند، پس انداز می کردم!!!
بست در 59 سالگی به علت مصرف داروهایی که سیستم ایمنی بدن او را تضعیف کرده بودند، نتوانست در مقابل آن بیماری لعنتی، مقاومت نماید و دیده از جهان فرو بست. شاید کمتر کسی بداند که او در 3 سال آخر عمر خود با یک کبد اهدایی زندگی می کرد. به گفته پزشکان، همه این مشکلات به علت نوشیدن بی رویه و اعتیاد او به الکل بود. شاید بسیاری از ما بازی های او را به خاطر نداشته باشیم، اما تاریخ فوتبال می گوید که جرج بست یکی از بهترین و با استعدادترین بازیکنان تاریخ بود هر چند که این نوع مسائل باعث شد تا راندمان او به حداقل ممکن برسد.
پل گاسکوین
هافبک دوست داشتنی و جنجالی اسبق تیم ملی انگلیس که همیشه درگیر اعتیاد الکل در دوران فوتبال و البته پس از خداحافظی از فوتبال بود. بازیکن سابق تاتنهام بارها در کلینیک های درمان اعتیاد الکل بستری شد ولی پس از مدتی، دوباره به الکل رو آورد. همین مسائل نه تنها او را از فوتبال دور کردند، بلکه به زندگی شخصی اش نیز آسیب رسانده اند هر چند که مدتی است «گازا» یک نامزد دارد که به شدت از او مراقبت می کند.
جک گریلیش
او یکی از استعدادهای جوان سال های اخیر استون ویلا می باشد که در شبی از سال 2015 و هنگامی که تا صبح مشغول نوشیدن مشروبات الکلی و کشیدن سیگار بود، توسط یک خبرنگار (احتمالاً) رؤیت گردید. گریلیش در صبح فردای آن شب کذایی، به صورت بی هوش روی آسفالت یکی از خیابان های اطراف دیده شد! تیم شروود که در آن زمان مربی استون ویلا بود، به شدت با این بازیکن جوان برخورد کرد و رفتار او غیر مسئولانه، دور از نظم و غیر قابل تحمل دانست.
جک ویلشر
یکی از بهترین استعدادهای آرسنال طی سال های اخیر که همیشه دو ترمز در زندگی او وجود دارد. یکی مصدومیت های متوالی و دیگری مسائل حاشیه ای در خارج از زمین فوتبال همچون کشیدن سیگار و مصرف بی رویه الکل. چندی پیش یک تصویر از او در حال کشیدن ماده مخدر شیشه هم دیده شد که سر و صداهای بسیار زیادی را ایجاد نمود.
ماریو بالوتلی
سوپر ماریو بدون شک بازیکن بسیار با استعدادی است اما به نظر می رسد که دوران کودکی دشوار اوباعث شده تا در سنین جوانی تبدیل به یک مرد یاغی و سرکش شود. بالوتلی هیچ ترسی از کشیدن سیگار جلوی دوربین های تلویزیونی نداشته و اعتیاد به الکل و روابط پر تعداد جنسی به یک بخش همیشگی از زندگی او تبدیل شده است. بسیاری از هم تیمی های او چه در لیورپول و چه در منچستر سیتی به این سبک زندگی بالوتلی اشاره کرده اند. حتی میلان هنگام عقد قرارداد با او، کشیدن سیگار را مطابق یکی از مفاد قرارداد، برای بالوتلی ممنوع کرد.
تونی آدامز
تونی آدامز کاپیتان اسبق آرسنال، در سال 1996 به علت اعتیاد با الکل، در کلینیک بستری شده و موفق به درمان گردید. او به فوتبال برگشت و حتی پیراهن تیم ملی انگلیس را پوشید در سال 2002 از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. آدامز پس از کسب چند تجربه مربیگری از جمله در تیم قباله جمهوری آذربایجان، در حال حاضر به زندگی عادی خود ادامه می دهد و حتی در امور خیریه و کمک به درمان اعتیاد مشغول خدمت به جامعه بریتانیا است.
اندی کارول
بازیکن سابق لیورپول که هرگز نتوانست دوران موفقی را در آنفیلد سپری نماید. جالب اینکه فابیو کاپلو مربی سابق اندی کارول در تیم ملی انگلیس، به طور علنی از او خواسته بود که مصرف مشروبات الکلی را کمتر کند. شاید بتوان استدلال نمود که چرا چنین مهاجم آماده و مستعدی نتوانست آن طور که انتظار می رفت، مراحل ترقی را طی نموده و حضور در لیورپول نتوانست پله ترقی اش شود. البته کارول در این ماه ها توانسته با ارائه نمایش های بسیار خوب و زدن گل های حساس، شانسی دوباره را برای حضور در جمع «سه شیرها» به دست بیاورد هر چند که اطلاعی نداریم که آیا او مشروبات الکلی را از زندگی حرفه ای خود حذف کرده و یا اینکه مصرف خود را کاهش داده است.
پل مرسون
بازیکن اسبق آرسنال و کارشناس تلویزیونی کنونی را می توان «کلکسیونی از انواع اعتیادها» دانست! اعتیاد به الکل، اعتیاد به مواد مخدر و اعتیاد به قمار! البته وی هر سه نوع اعتیاد خود را درمان کرده و در حال حاضر مشغول نصیحت کردن و دادن دستورات تاکتیکی به تیم های مختلف از جلوی دوربین تلویزیونی اسکای اسپورت می باشد. هنوز چهره او در زمانی که تعدادی از دندان هایش ریخته بودند، در اذهان باقی مانده است.
مالکولم مک دونالد
مهاجم اسبق نیوکاسل یونایتد و تیم ملی انگلیس که در اواخر دهه 80 میلادی به علت مشکلات شخصی، رو به الکل آورد و در نهایت به آن اعتیاد پیدا کرد. البته مک دونالد توانست بر این مشکل در سال های بعد غلبه کرده و با کنار گذاشتن اعتیاد به الکل، حتی رو به مربیگری آورد اما پس از چند سال، این حرفه را کنار گذاشت و در حال حاضر، یک کارشناس رادیویی در عرصه فوتبال محسوب می شود. او سابقه دویدن 100 متر طی 10.9 ثانیه را دارد و مدتی رئیس یک باشگاه فوتبال در لیگ منطقه ای هم بود.
جیمی گریوز
بهترین گلزن تاریخ تاتنهام و بازیکن اسبق تیم ملی انگلیس در دهه 1970 میلادی یک مبارزه علنی را با اعتیاد خود به الکل آغاز نمود. او در آن زمان هنوز هم بازیکن فوتبال بود. اعتیاد به الکل باعث شد که گریوز به مدت 3 ماه به دور از همسرش زندگی کند و حتی آنها تا آستانه طلاق هم پیش رفتند ولی در نهایت به زندگی مشترک برگشتند. دنی یکی از فرزندان او فوتبالیست شد و در تیم ساوتند یونایتد بازی کرد.
یکی دیگر از پسران جیمی گریوز که دقیقاً با او همنام بود (جیمی گریوز جونیور)، پیش از تولد یک سالگی از دنیا رفت. گریوز پس از خداحافظی از فوتبال، در دهه 1980 تبدیل به یک چهره تلویزیونی در برنامه های فوتبالی شد و سال ها در روزنامه «sun» یک ستون ثابت داشت. او پس از شروع لیگ برتر با فُرم امروزی، به تدریج از برنامه های تلویزیونی پر بیننده کنار گذاشته شد و در حال حاضر فقط در برنامه های تلویزیونی آخر شب درباره فوتبال صحبت می کند.
او به همراه نورمن گیلر دوست قدیمی اش، چندین کتاب نیز نوشته اند. گریوز در سال 2012 به علت ضرب دیدگی در ناحیه گردن تحت عمل جراحی قرار گرفت و در سال 2015 مدتی را قادر به تکلم نبود. او در فوریه 2016 در حالی که روی صندلی چرخدار نشسته بود، رؤیت گردید و متأسفانه تا آخر عمر قادر به راه رفتن نخواهد بود.
پل مک گرث
درگیری او با اعتیاد به الکل موج تیره شدن روابطش با سر الکس فرگوسن در اوایل حضور این مربی در منچستر یونایتد شد. به همین دلیل مجبور به ترک اولدترافورد و حضور در استون ویلا شد. مک گرث در استون ویلا سال های بسیار خوبی را سپری کرد. او کتابی تحت عنوان «بازگشت از لب مرز» را نوشت و درباره مبارزه اش با اعتیاد به الکل و غلبه تقریبی خود بر این مشکل را توضیح داد.
گری چارلز
بازیکن اسبق استون ویلا، داربی کانتی و ناتینگام فارست پس از خداحافظی از فوتبال، دو بار به علت اذیت و آزار دیگران پس از نوشیدن الکل، بازداشت شد. او که 2 بار هم برای تیم ملی انگلیس بازی کرده، در سال 2006 دادگاهی شد و در آنجا به درگیر بودن خود با اعتیاد به الکل اعتراف کرد. چارلز بالاخره بر این مشکل غلبه نمود و با دریافت مدرک A مربیگری یوفا، رو به مربیگری آورد. سابقه کمک مربیگری در تیم لینکولن سیتی در کارنامه چارلز دیده می شود ولی در حال حاضر هدایت تیم فوتبال دانشگاه ناتینگام را بر عهده دارد.
گارینشا
بازیکن افسانه ای فوتبال برزیل در سرتاسر عمر خود با اعتیاد به الکل درگیر و حتی دلیل مرگ وی نیز یک بیماری کبدی و بنا به تشخیص پزشکان، ناشی از مصرف بی رویه الکل بود. او عضو تیم ملی برزیل فاتح دو جام جهانی 1958 و 1962 بود.
کنی سنسوم
او روزگاری یکی از بهترین مدافعان فوتبال بریتانیا محسوب می شد اما اعتیاد شدید به الکل، سنسوم را به یک انسان مفلوک تبدیل نمود. سنسوم بازیکن اسبق آرسنال هنوز هم در بسیاری از نظرسنجی ها به عنوان بهترین مدافع تاریخ فوتبال انگلیس شناخته می شود. او به قدری اسیر مشکلات مالی شده که مجبور است شب ها در پارک و یا خیابان بخوابد. او از همسر خود به طور رسمی جدا نشد ولی این مشکلات باعث دوری آنها از یکدیگر گردید.
تونی آدامز همبازی سابق سنسوم بارها به او پیشنهاد داده تا برای درمان او اقدام نماید. سنسوم 86 بازی ملی برای انگلیس و 300 بازی برای آرسنال انجام داده و 3 بار در فینال جام های مختلف در ورزشگاه ومبلی حضور داشته و به تازگی در مصاحبه ای با میرور، حاضر به اعتراف شده و به طور علنی درخواست کمک کرده است. کنی سنسوم چندی پیش به علت مستی بیش از حد و پرت کردن پنج بطری شراب و بر هم زدن نظم جامعه، یک شب بازداشت شد.
همچنین یک بار هم به علت درگیری با نامزد سابق خود دستگیر گردید. کنی می گوید که هنوز عاشق آرسنال است ولی هیچ علاقه ای به ادامه زندگی ندارد. وقتی خبرنگار میرور چند عکس از او را در یک پارک و در حال نوشیدن مشروبات الکلی به خودش نشان می دهد، اشک از گونه های کنی سنسوم جاری می شود و از خود می پرسد که «کنی! داری چه کار می کنی؟!» کنی امیدوار است که این تلنگری باشد تا بتواند بر اعتیاد به الکل و همچنین اعتیاد به قمار غلبه نماید و به زندگی عادی بازگردد. سنسوم در مصاحبه با میرور می گوید که «می خواهد آن قدر بنوشد تا بمیرد».
او که سابقه نوشیدن 9 بطری مشروبات الکلی در یک روز به منظور خودکشی را دارد، در حال حاضر در یک هتل زندگی می کند و صاحب آن هتل با توجه به شناختی که از او دارد، یک اتاق مجانی را در اختیارش گذاشته است. تنها درآمد سنسوم همان مقرری می باشد که از اتحادیه فوتبال انگلیس می گیرد که البته آن پول نیز صرف نوشیدن الکل و قمار می شود. کنی می گوید که نه پس اندازی دارد، نه خانه ای، نه ماشینی، نه حتی اتاقی برای خوابیدن و نیازی به تلویزیون یا یخچال ندارد بلکه فقط اتاقی برای خوابیدن می خواهد و ترک اعتیاد الکل برای بازگشت به زندگی.
کنی از دست دادن همسرش را بزرگ ترین گناه زندگی خود می داند و اعتقاد دارد که همسرش بهترین زنی بوده که در زندگی خود دیده است. کنی سنسوم که سابقه حضور در تیم های کریستال پالاس و نیوکاسل یونایتد را نیز دارد، به تازگی در توئیتر از هواداران خود عذرخواهی کرده و نوید داده که در حال مبارزه با اعتیاد است هر چند که اعتراف به این موضوع که قادر به ترک همیشگی مشروبات الکلی نیست، موجب نا امیدی برخی از مردم انگلیس گردید.
پیتر شیلتون
پیتر شیلتون دروازه بان اسبق تیم ملی انگلیس، پس از 40 سال زندگی با همسرش و داشتن دو فرزند پسر از او، در دسامبر 2011 از همسرش جدا گردید که همین اتفاق، باعث روی آوردن وی به مصرف شدید الکل شد. او در سال 2013 به علت رانندگی حین مستی، جریمه و 20 ماه محروم شد. البته ازدواج دوم پیتر شیلتون در سال 2014 باعث گردید که زندگی اش سر و سامان پیدا کند. در انگلیس بر کسی پوشیده نیست که مشکل اصلی شیلتون، اعتیاد به قمار می باشد.
