طرفداری- حتی ۷ اعلامیه‌ای که پلیس صادر کرده بود و گفته بود کودکی کشته نشده است برای هواداران دو آتیشه کافی نبود. در این لحظه، حداقل ۳ هوادار رم از نرده‌ها پایین می‌‌آیند که در کنار زمین با فرانچسکو توتی صحبت کنند. یکی آنچنان دستش را دور گردن توتی می‌‌اندازد که انگار رفیق گرمابه و گلستان هستند. وقتی توتی به چمن نزدیک می‌‌شود به کاپلو می‌‌گوید:
اگه الان بازی کنیم، ما رو می‌‌کشند.
دو کاپیتان، توتی و سینیشا میهایلوویچ با داور حرف می‌‌زنند و داور با سابقه بازی یعنی روبرتو روزتی به نظر می‌‌رسد هر دو را تشویق می‌‌کند که به بازی ادامه بدهند. کاملا مشخص بود که خیلی از بازیکنان و کادر فنی هر دو تیم علاقه‌ای به ادامه بازی ندارند. در کنار اینها، سرا، رئیس پلیس رم ایستاده است که به خاطر امنیت بازی می‌‌گوید که دربی باید تکرار شود.
به روزتی یک موبایل می‌‌دهند که پشت خط آدریانو گالیانی، رئیس وقت کالچیو است. بعد از یک صحبت کوتاه، روزتی از زمین خارج می‌‌شود.
اگر رفتار هواداران دو باشگاه یک هدف مشترک داشت، به آن هدف رسید. اما بلافاصله پس از تعطیلی بازی، دوباره همه چیز مثل سابق شد. آن شب، ۳۶ هوادار دستگیر شد و ۱۵ هوادار مصدوم به بیمارستان‌ها رفتند که همه آنها حاصل درگیری بین هواداران دو تیم بود.
این دربی معروف، خیلی چیز‌ها را در مورد دربی رم می‌‌گوید. اول از همه آنکه این خشن‌ترین دربی ایتالیا است. دربی که هواداران دو تیم از هر بهانه‌ای برای درگیری استفاده می‌‌کنند. حتی درگیری با پلیس. دوم آنکه هواداران دو آتیشه دو تیم، طرز فکری مشابهی را دارند. هر دو نئو فاشیست، ضدّ یهود و طرفدار فشار هستند. این اتفاق نه فقط در مارس ۲۰۰۴ که در نوامبر ۲۰۱۲ هم اتفاق افتاد زمانی که هواداران لاتزیو و رم در حاشیه بازی لاتزیو و تاتنهام در لیگ اروپا با هم متحد شدند تا هواداران تاتنهام را در یکی از میخانه‌های شهر رم لت و پار کنند.
غریبه‌ها معمولا فکر می‌‌کنند که دربی رم جدالی بین دو طرز فکر سیاسی متفاوت است. جدالی بین لاتزیویی که به لطف دی کانیو حالا به وضوح از موسولینی و ارتش فاشیستش الهام می‌‌گیرد و رمی که سنت‌های دموکراتیک را الهام بخش خود می‌‌داند. واقعیت اما می‌‌گوید که هر دو زیر سایه فاشیست مدل موسولینی رشد کردند. باشگاه رم در سال ۱۹۲۷ به دستور خود موسولینی تاسیس شد که سه باشگاه پایتخت را با هم ادغام کرد. سه باشگاهی که فورتیتودو، رومانو و لیالبا نام داشت.
ال دوچه (لقب موسولینی) یک باشگاه قدرتمند می‌‌خواست که نام اسطوره‌ای "رم" را بر خود داشته باشد. اما در پایتخت یک باشگاه بود که از ادغام شدن سر باز زد. آن باشگاه لاتزیو شهر رم بود. لاتزیو ۲۷ سال قبل تر تاسیس شده بود و در آن زمان توسط جیورجیو واکارو، یک فاشیست جاه طلب اداره می‌‌شد. کسی که در جنگ جهانی جنگیده بود و کسی که مغرورانه در کنگره فاشیست در نوامبر ۱۹۲۱ خود را به موسولینی معرفی کرده بود. واکارو علاقه شدیدی به ورزش داشت و حالا موسولینی به عنوان رهبر یک رژیم تمامیت خواه که می‌‌خواست به تمام ابعاد زندگی شخصی افراد کنترل داشته باشد، متقاعد شده بود که باید نقشه‌ای برای واکارو بچیند.
واکارو در دوران دیکتاتوری موسولینی به مدت یک دهه رئیس فدراسیون فوتبال و کمیته المپیک بود. او نقش اساسی در قهرمانی ایتالیا در جام‌های جهانی ۱۹۳۴ و ۱۹۳۸ داشت. در سال ۱۹۲۷، او چنان ال دوچه را در مشتش داشت که از ادغام نشدن لاتزیو با رم مطمئن شد. با وجود نزدیکی دیدگاه‌های سیاسی بین موسولینی و ال دوچه، رقابت این دو باشگاه درست از آن زمان شروع شد و تا الان ادامه دارد. گزارش‌ها حکایت دارد که اولین دربی در استادیوم روندینلا در دسامبر ۱۹۲۹ انجام شد که شاهد تنش‌هایی هم بود. با وجود اینکه لاتزیو میزبان بود، بیشتر ۱۵ هزار تماشاگر بازی هوادار رم بودند که شاهد اولین پیروزی رم در دربی‌ها بودند.
رم به دو دلیل هواداران بیشتری داشت. اول اینکه هواداران سه باشگاه قبلی که حالا با هم ادغام شده اند هوادار رم بودند. پس در واقع رم ۳ برابر لاتزیو هوادار داشت. دوم اینکه، لاتزیو که در پاریولی واقع شده بود، قشر کارگر را بیشتر جذب خود کرده بود. خیلی از آنها از ترس عواقب بعد از بازی، ترجیح دادند در خانه بمانند تا مجبور نباشند با مسئولان رم درگیری داشته باشند.
همچنین مخالفت لاتزیو با ادغام با رم هم تنش‌هایی را به وجود آورده بود. هواداران لاتزیو احساس می‌‌کردند که از گرایش‌های اصیل رمی دور افتاده اند. هواداران رم در اولین دربی خیلی به ریشه‌های "رومانیتا" خود افتخار می‌‌کردند. سمبل آنها گرگ بود که با رنگ‌های زرد و قرمز کشیده شده بود. در افسانه‌ها می‌‌گویند این گرگ ماده بود که به رومولوس و رومس، مؤسسان شهر رم، شیر و پرورش داده است.
۱۶۰ دربی پس از آن، هنوز هم دربی رم جنجال می‌‌آفریند. این قضیه ادامه دارد و پتانسیل خشونت را در دل خود جا داده است. خشونتی که پلیس همواره تلاش کرده است با برگزاری بازی در طول روز آن را کاهش دهد زیرا به دلایل امنیتی، برگزاری این بازی در شب بسیار خطرناک است.
این روز‌ها اما، هیئت مدیره هر دو باشگاه هم از طبقات کارگر عضو دارند هم از حاشیه شهر و هم از خود شهر و منطقه لاتزیو. اگر تفاوتی در نحوه پخش هواداران بین دو باشگاه باشد، باید گفته شود که باشگاه رم هوادار بیشتری در خود شهر دارد و لاتزیو معمولا هواداران بیشتری را از حاشیه شهر جذب می‌‌کند. هر دو باشگاه از سمبل‌های خاص رم باستان استفاده می‌‌کنند. گرگ ماده برای رم و عقاب برای لاتزیو. عقابی که در زمان رم باستان روی پرچم ارتش امپراطوری نقش می‌‌بست.
لیست کردن تمام اتفاقات عجیب دربی به کتابی چند جلدی نیاز دارد اما در طول سال‌ها این دربی شاهد جدال نام‌های بزرگی بوده است نام‌های نظیر برناردینی (رم) و پیولا (لاتزیو) در دهه ۳۰، جدال مربیانی نظیر زِمان (رم) و اریکسون (لاتزیو) در دهه ۹۰ و بازیکنان بزرگی نظیر توتی (رم) و دی کانیو (لاتزیو) در قرن ۲۱. در حالیکه دی کانیو در دوران بازیگری پر طلاتمش در سال‌های ۱۹۸۹ و ۲۰۰۵ برای لاتزیو در دربی گل زد، توتی بیشترین حضور در دربی را با ۳۶ بازی و بیشترین گل زده در تاریخ دربی را با ۱۱ گل دارد. وقتی توتی ۳۸ ساله در ژانویه سال قبل در دربی که به تساوی ۲-۲ رسید دو گل زد، روبرو جایگاه کوروا سود رم با موبایلش سلفی گرفت.
لحظات بد دربی هم شامل استقبال لاتزیو کوروا از رومانیستی‌ها با بنری بود که روی آن نوشته شده بود:
" آشویتس کشور شماست، کوره‌های آدم سوزی خانه شما"
همچنین می‌‌توان به مرگ وینچنزو پاپارلی ۳۳ ساله اشاره کرد که هوادار لاتزیو بود و توسط آتش بازی جیورجیو فیوریلو ۱۸ ساله کشته شد. فیوریلوی که هوادار رم بود و پس از این اتفاق ۱۴ ماه در حال فرار بود که در آخر دستگیر شد و به شش ماه و نیم زندان محکوم شد. در طول دوران فرارش، وی با آنجلو پاپارلی، برادر وینچنزو صحبت کرد و به معنای واقعی کلمه به او التماس کرد که او را ببخشد و به او این اطمینان را داد که واقعا قصد چنین کاری نداشته است.
زمانی که دربی رم را با اتفاقات منفی به یاد می‌‌آورند، خیلی کم پیش می‌‌آید که به کیفیت فوتبالی آن پرداخته شود. این قضیه انقدر تاثیر دارد که از ۱۰۰ بازی، در ۹۹ بازی کیفیت بازیکنان به خاطر جو بسیار پایین است. با این حال این دربی هیچگاه خسته کننده نیست و همیشه حس هیجان انگیزی دارد.
معمولا گفته می‌‌شود که هواداران پایتخت، بیش از اندازه به دربی اهمیت می‌‌دهند. کارشناسان می‌‌گویند برای هواداران شهر رم بردن در دربی از بردن لیگ هم مهم تر است. با توجه به اینکه رم تنها ۳ بار قهرمان لیگ شده است و لاتزیو دو بر شاید باید به هواداران حق داد که بیشتر به دربی بپردازند تا لیگ!
نوشته paddy Agnew از وبسایت worldsoccer
