می توانید شماره اول این سری را از اینجاو شماره دوم را از اینجا بخوانید.
کاهش اثر ضعف فردی
" در بارسلونا ما به همراه کومان و گواردیولا 4 بار قهرمان لالیگا و 1 بارقهرمان لیگ قهرمانان شدیم، اما اگر دو نمونه از افرادی که دفاع کردن بلد نیستند، وجود داشته باشد، آن دو هستند. اما آن ها در قلب دفاع بازی کردند." – یوهان کرویف
با به کارگیری یک نظم فشرده، یک تیم می تواند اثر ضعف فردی را کاهش دهد. این به دلیل برخی از دلایل ذکر شده همچون افزایش ارتباطات دفاعی است. با بیانی ساده تر، بازیکنی که نقطه ضعف به شمار می آید به دلیل پشتیبانی بهتر از سوی هم تیمی هایش، بهتر کاور می شود و احتمال استفاده حریف از ضعف وی کمتر.
عامل دیگر توزیع فضا بین بازیکنان است. وقتی یک تیم فشرده نباشد و شکل آن گسترده به فضای بزرگی از زمین باشد، هر بازیکن به طور فردی ملزم به پوشش فضای بزرگی است که قطعا وظبفه ای مشکل است، مگر آنکه نام شما سرخیو بوسکتس باشد. از این منظر، بازیکنان ضعیف تر می توانند مورد تهدید قرار گیرند و به سهولت بیشتری به دلیل حمله به فضای بزرگ پوشش داده شده توسط آن ها، ایزوله شوند.
به اضافه، ازآنجا که یک بلوک دفاعی گسترده را سخت تر می توان نظم بخشید و پایدار ساخت، توزیع فضا نیز دستخوش تغییر می شود و چند بازیکن فضای بیشتری را نسبت به دیگران پوشش خواهند داد. با گردش هوشمندانه توپ، تیم مهاجم می تواند با دستکاری فضا، عدم تعادلی را به سود خود ایجاد کند و سبب شود بازیکنان ضعیف تر فضای بیشتری را پوشش دهند.
دو دیاگرام از تیم نیویورک رد بولز. در این تصویر توزیع فضا در یک شکل غیرفشرده نمایش داده شده است.
به شکلی متضاد، یک فرد در یک ساختار دفاعی فشرده ملزم به پوشش مقدار کمتری فضاست زیرا شکل کلی فضای کمتری را می پوشاند و بدین ترتیب نقش دفاعی او به شکل قابل توجهی آسان تر می شود. علاوه بر آن، توزیع فضای پوشش داده شده توسط هر فرد به شکل برابرتری تقسیم می شود که این کار استفاده از ضعف فردی را برای حریف دشوارتر می کند.
دیاگرام دوم شکل نیویورک رد بولز را در فصل گذشته و زیر نظر مارش نشان می دهد. در این تصویر توزیع فضا بهتر رعایت شده است.
کاهش ریسک ضد پرس
یک دفاع فشرده می تواند در ابتدای فاز هجومی نیز مفید باشد، درست در لحظه ای که مالکیت توپ به دست می آید. تعداد نفرات بیشتر در اطراف توپ می تواند تضمین خوبی برای جلوگیری از ضد پرسی باشد که می تواند توسط حریف برای بازپس گیری توپ استفاده شود. یک بنیان مهم در موثر بودن ضد پرس بر این اصل استوار است که در لحظه از دست دادن توپ، تعداد زیادی از بازیکنان در یک سوم دفاعی حریف وجود دارند که می توانند به سرعت تیم حریف را پرس کنند.
بنابراین اگر تیم مدافع نیز در این لحظات تعداد بازیکن زیادی در اطراف توپ داشته باشد می تواند یکی از کلیدی ترین نقاط قوت ضد پرس را خنثی کند. علاوه بر آن، مدافعی که مالکیت توپ را به دست آورده است تعداد زیادی گزینه پاس در نزدیکی خود دارد که می تواند به وسیله آن ها توپ را از منطقه ای که تحت فشار حریف قرار گرفته است، دور کند.
مزایای پرس کردن
بهترین و شدیدترین تیم های پرس کننده جهان همگی بر پایه یک بلوک دفاعی منسجم و فشرده شکل گرفته اند. با افزایش حمایت از بازیکنان هم دسته، حرکت اصلی پرس می تواند با پرس کمکی بازیکنان پشتی همراه شود تا پرس سازمان یافته تری را نتیجه دهد که بهتر به فضا یورش می برد. افزودن حرکات حمایتی کلیدی برای پایداری پرسینگ است که در غیر این صورت می تواند با بردن توپ به فضاهای کمتر متراکم، تبدیل به "بدل" شود.
یک مثال از پرس بد در جریان یک بازی از لیگ برتر (معلوم است که لیگ برتر!) انگلستان در فصل گذشته، بین اورتون و چلسی انتخاب شده است. تصویر زیذ نشان می دهد که چگونه پرس ناهماهنگ و غیر فشرده اورتون توسط چلسی شکسته می شود و بدل به گل دوم این تیم می شود.
اورتون فشردگی طولی افتضاحی در جریان این گل دارد و این بدان معناست که چلسی می تواند از فاصله بین خطوط اورتون در مرکز استفاده کند.
اغلب از یک بازیکن انتظار نمی رود که در جریان یک پرس مسافت زیادی را بدود. اما یکی صحنه آشنا در لیگ برتر، یک مهاجم تنهاست که شاید برای بیشتر از 5 ثانیه به دنبال پرسی تک نفره می دود و به راحتی با دو پاس از جریان بازی خارج می شود. نه تنها سرعت یک بازیکن نمی تواند در مسافت های طولانی حفظ شود، بلکه این نکته ساده که توپ می تواند سریع تر از بازیکن در چنین مسافت هایی حرکت کند باعث می شود که این پرسینگ به راحتی دور زده شود.
پرس غیر فشرده فشار بیشتری بر روی بازیکنان می آورد و به ندرت موثر است.
از سویی دیگر، وقتی یک بازیکن به همراه دیگر هم تیمی هایش باشد، دیگر لازم نیست مسافت زیادی را بدود زیرا فضای پوشش داده شده توسط او کاهش می یابد. وقتی چندین بازیکن در خط اول پرس می کنند (یا حداقل حمایت می کنند)، تیم مدافع می تواند به تغییر موقعیت دایمی توپ بهتر واکنش نشان دهد.
وقتی یک دفاع فشرده با نفرات بالا پرس می کند، نیاز به پیمودن مسافت های طولانی و شدت فردی بالا، کاهش می یابد.
پرسینگ هایی که به وسیله بلوک فشرده انجام می شود، احتمال کمتری برای شکسته شدن دارد. در حین بسیاری از پرس ها که بدون توجه به فشردگی طولی انجام می شود، خطوط پاس عموما بین خطوط تیم مدافع باز می شوند خصوصا اگر هماهنگی مناسبی برای لحظه شروع پرس وجود نداشته باشد.
یک بلوک دفاعی فشرده همچنین می تواند خطوط پاس را به حداقل برساند که می تواند در موثر بودن پرسینگ حیاتی باشد. بدون وجود امکان فرستادن یک پاس طولی برای گذر از خط اول پرس، بازیکن صاحب توپ مجبور است به پاس عرضی یا رو به عقب رو بیاورد که می تواند زمینه ساز فشار بیشتر شود.
ساختار فشرده همچنین درآماده سازی برای پرس نیز مثمر اثر است. با داشتن فشردگی، یک تیم حرکات بهتری در چارچوب ساختار فشرده برای بودن در مناسب ترین مکان برای شروع پرس انجام می دهد. مکانی که ضامن پایداری بالا و هماهنگی مناسب باشد. از آن جا که خود ساختار فشرده دفاعی، به خودی خود پایدار است، بنابراین تیم در مدت زمان کوتاه تری می تواند به شکل مناسب برای پرس برسد.
تبدیل اصول به حمله
می توان برخی از اصول بالا را به منظور موثرتر شدن حملات به کار برد. در برخی از موارد این قضیه دقیقا همانند دفاع نیست، زیرا کانال کناری می تواند نقش مهمی در حمایت مالکیت مرکزی داشته باشد، همانطور که گواردیولا با "بازی موقعیتی" (Positional Play) خود در بارسلونا و بایرن این را نمایش داد.
درست مانند دفاع، افزایش تعداد ارتباط ها می تواند به تیم کمک کند. این قضیه می تواند به حرکات ترکیبی با شرکت بازیکنان بیشتر و در فاصله مناسب از صاحب توپ، کمک کند.یک مثال مهم از این مسئله می تواند ترکیب 334 گواردیولا در سال آخر حضورش در بارسلونا باشد. این حرکات ترکیبی می تواند به دلایل فراوانی انجام شوند، از گردش توپ گرفته تا به وجود آوردن موقعیتی برای شکست بلوک دفاعی.
صحنه ای از برد 8 بر صفر بارسا مقابل اوساسونا. حرکات مرکزی بازیکنان به همراه حرکات ترکیبی سبب بهم ریختگی دفاعی حریف شد.
با زیاد شدن تراکم بازیکنان در یک فضای کوچک، به شکلی طبیعی اورلود رخ می دهد. این اورلود به چندین طریق حیاتی هستند، زیرا می تواند به تیم مهاجم اجازه دهد که فضای جهت مخالف زمین را هدف قرار دهد در حالی که تیم مدافع سعی می کند در آن ناحیه کوچک برتری عددی را حفظ کند یا حداقل سعی کند به تعداد مساوی بازیکن داشته باشد.
از طریق ایجاد اورلود، یک تیم همیشه می تواند بازیکن آزاد داشته باشد (البته به شرط آن که جایگیری آن بازیکن بد نباشد) که می تواند در شکستن دفاع حریف به کار آید. در شرایط برتری عددی (برای مثال 3 در مقابل 2)، تیم مهاجم باید سعی کند از بازیکن آزاد خود استفاده کند زیرا بازیکنی برای پوشش او وجود ندارد. یک مثال از این قضیه را می توانید در برد 3-0 تیم رد بول سالزبورگ روگر اشمیت مقابل بایرن مونیخ در ژانویه 2014 مشاهده کنید.
اورلود 5 در مقابل 3 در جریان گل اول سادیو مانه.
حرکات به داخل مانه و کمپل در کنار جایگیری به شدت بالا (در یک سوم دفاعی حریف) ایلسانکر که از فاز قبلی بازی در آن جا مانده بود، سبب شکل گیری چنین اورلودی شد.
ضد پرس متعاقب از دست دادن توپ وقتی تیم به شکلی فشرده حمله می کند، بسیار ساده تر می شود. این قضیه بر این اصل استوار است که تیم مهاجم تعداد بازیکنان زیادی در نزدیکی توپ در حین از دست دادن آن دارد که همه آن ها به محض از دست دادن توپ، به پرس می پردازند.
از نقطه نظر دفاعی، ضد پرس می تواند در جلوگیری از ضد حمله به شدت مفید باشد. با پرس آنی مهاجمان، پاس اولیه می تواند قطع شود و ضد حمله حریف در نطفه خفه شود.
حتی می توان این مفهوم به عنوان یک استراتژی هجومی بسط داد، اشمیت این کار را هم در سالزبورگ و هم در لورکوزن انجام داده است. در فاز اولیهمالکیت، آن ها اغلب با یک پاس طولی، توپ را به منطقه ای در یک سوم دفاعی حریف با تراکم بازیکن بالا می فرستند. این پاس لزوما حتی نباید به سمت یک بازیکن هم دسته فرستاده شود، فقط در آن منطقه به خصوص فرود آید، تا اگر توپ توسط مدافع قطع یا تصاحب شود، بازیکن صاحب توپ با 3-4 بازیکن مهاجم که در حال ضد پرس هستند مواجه شود. از این موقعیت ها، مهاجم ها می توانند صاحب فضاها و فرصت های مناسبی برای حمله به دروازه شوند.
در شماره آینده و پایانی این سری، علاوه بر توضیح یک روش دور زدن فشردگی، به ضعف تیم های انگلیسی در این خصوص اشاره خواهیم کرد.
