یادآوری این مسائل با تبسمی از سوی آدری فن تیگلن، که هم باشگاهی سابق فن خال است و در موفقیت هلند در یورو 88 تاثیر بسزایی داشت، همراه می شود. از او می پرسیم آیا فن خال بازیکن هیچ گاه می تواند در حد یوهان کرایوف بزرگ شمرده شود که پاسخ او واضح است: "او سرعت یوهان را نداشت. شاید هم در ذهنش این چنین بود، ولی در حقیقت این گونه نبود. واقعا نمی توان مقایسه کرد."
اما تشبیه کرایوف و فن خال در قامت سرمربی غیرقابل اجتناب است، چون هر دو در آیاکس و بارسلونا فعالیت کرده اند و فلسفه کاری شان اورلپ داشته است، ولی شخصیت های متفاوتی داشته اند همان طور که یوهان زمانی گفت: "رابطه بدی باهم داریم." با تمام این ها، اگر چه کشور هلند همواره می تواند از کرایوف به عنوان بهترین فوتبالیست تمام دوران هایش نام ببرد، درک این موضوع چندان غیرقابل باور نیست که فن خال هم موفق ترین و شناخته شده ترین سرمربی اهل این کشور بوده است؛ کشوری که علی رغم اندازه کوچک اش، اعتماد به نفسی بزرگ داشته و بازیکنان و مربیان فوق العاده ای تربیت کرده است.
شکوفایی در روتردام
برخلاف یوهان کرایوف که دوران فوتبالش با اوج این ورزش در هلند معاصر شده بود، دوران لوئیس فن خال در روزهای نه چندان درخشان هت کاتسیل، ورزشگاه باشگاه اسپارتا روتردام، گذشت. فن خال در موفق ترین سال های باشگاه، کاپیتانی تیم را به عهده داشت که شامل راهیابی آنها به جام یوفا در سال های 1983 و 1985 بود. اگر چه آنها هیچ گاه در حد و اندازه های 3 تیم بزرگ لیگ هلند یعنی آیاکس، فاینورد و آیندهوون نبودند، همیشه تهدیدی برای آنها به شمار می رفتند. در آن زمان، سرمربی فعلی منچستر یونایتد، مهمترین عنصر بازی اسپارتا بود؛ تیمی که به هیچ وجه از بازیکنانی چون کرایوف، بهره نبرده بود.
فن تیگلن ادامه می دهد: "اسپارتا روتردام باشگاه بزرگی نیست. آنها فاینورد، آیاکس یا پی اس وی نیستند. آنها باشگاهی خانوادگی هستند و آن زمان دوره موفقی برایشان بود؛ شاید هم بهترین دوران تاریخ شان بوده است و لوئیس هم نقش خود را به عنوان کاپیتان برایشان ایفا کرد. او بسیار قوی بود و گرفتن توپ از او خیلی سخت می نمود، ولی به هیچ وجه تکنیکی نبود. او اصلا سریع نبود. در واقع او امروز خیلی سریع تر حرف می زند تا زمانی که به عنوان بازیکن می دوید. خیلی سریع تر!"
به صورتی کاملا قابل پیش بینی، فن خال بیدی نبود که به راحتی در سرزمین لاله ها بلرزد و محو شود. مارتین مه یر در کتاب جدیدش در مورد سرمربی سابق هلند و دردسرهایی که برای سرمربی آن زمان اسپارتا، ولزمن بری هیوز، ایجاد کرده بود، نوشته است: "لوئیس این طور وانمود می کرد که انگار خودش فوتبال را اختراع کرده است. او به عنوان بازیکن، عملکرد خوبی داشت، ولی خارج از آن، شخص ناامیدی بود. اوضاع بهتر شد و در سال آخر من، کاپیتان تیم شد، ولی هیچ گاه دوست من نخواهد بود!"
اینکه هیوز او را به عنوان کاپیتان تیم برگزید، مهر تاییدی بود که او بر توانایی های رهبری لوئیس زد و همه اعضای باشگاه از جمله فن تیگلن موافقش بودند: "او کاپیتان تیم بود و حمایت همه را در اختیار داشت، ولی بازیکن بزرگی در زمین فوتبال نبود. او همیشه در زمین با همه حرف می زد. همیشه هم فردی بوده است که خیلی خیلی حرف می زند. در مرکز زمین بازی می کرد که بهترین پست برای دیدن پاس های ارسالی بود. همچنین این بهترین پست برای رهبری تیم و آگاهی دیگران از تفکراتش بود. او پاسور خوبی در فوتبال بود، چون می دانست توپ باید به کجا برود."
"همه از من متنفرند"
در کنار توانایی هایش به عنوان یک بازیکن، فن خال همیشه مهارت رهبری خوبی هم نشان داده است. جیمی کالدروود، دیگر هم تیمی سابق لوئیس در اسپارتا و سرمربی سابق آبردین، گفته او همیشه به عنوان یک سرمربی نشان می داده است: "او در تمام طول بازی صحبت می کرد. دید خیلی خوبی به عنوان یک فوتبالیست داشت و شک نداشتم که می تواند آنها را به مهارت مربیگری بدل کند. همواره کوچک ترین چیزها نظرش را جلب می کرد که هیچ کس حواسش به آنها نبود. از این موارد استفاده می کرد یا طی تمرینات، منتقل شان می کرد. همیشه حواسش به جزیئات بود."
این رویکرد فن خال به مذاق سرمربی تیم چندان خوش نمی آمد، ولی در نهایت به خود او ثابت کرد که باید در آینده روی به مربیگری بیاورد. کالدروود ادامه می دهد: "چند روزی در مونیخ در کنار تیم بودم. لوئیس در زمین تمرین بود، ولی تمرین نمی کرد و آمد در کنار من خارج از زمین نشست. پرسیدم چرا تمرین نمی کند و بیرون است. او رو به من برگشت و گفت ‘جیمی، بعد از بازی من با آنها تمرین نمی کنم و همین جا کنار زمین می نشینم. همه آنها از من متنفرند.’ او همیشه می خواهد همه چیز بی نقص باشد. به عنوان بازیکن هم همین طور بود."
وظیفه سخت
کسانی که در آیاکس، بارسلونا، بایرن مونیخ و تیم ملی هلند با او کار کرده اند، همه از نوع نگرش او سودمند شده اند و شک و تردیدی وجود ندارد که لوئیس یکی از خوش فکرترین مربیان دنیاست. با این حال، شاید این روزها او سخت ترین دوران کاری خود را در باشگاهی که به یکباره سلطه 20 ساله اش در انگلیس را به سر آمده می بیند، می گذراند.
فن تیگلن در این باره می گوید: "فکر می کنم او در منچستر هم موفق خواهد شد، اما به کمی زمان نیاز دارد. شاید چند بازیکن جدید هم نیاز داشته باشد، چون خط دفاعی خوب نیست. بعد از آن مشکلی نخواهد بود."
هر زمانی هم که پیرمرد 63 ساله از فشارها و استرس های اولدترافورد به تنگ آید، روتردام همیشه از او استقبال خواهد کرد. فن تیگلن ادامه می دهد: "او هنوز هم آنجا محبوب است. او را حتی به خاطر آمدنش از آمستردام هم بخشیده اند. او شخص مورد توجهی بود. اسپارتا تیمی دوست داشتنی با مردمی صمیمی است و آنها او را دوست دارند. هر زمانی که او به اینجا می آید، مثل یک دوست قدیمی با او رفتار می شود."
نوشته ریچارد ادوارد، وبسایت Four Four Two